Gerard de Jonge is teamchef van de basiseenheid centrum bij de politie. Foto: Corné Sparidaens
Een schietpartij, steekpartij of vuistslag uit het niets: ieder weekend is het raak in het nachtleven van Groningen. Kun je nog wel veilig op stap? Politiechef Gerard de Jonge maakt zich er zorgen over. „Zo kan het niet langer.”
„Aan het begin van de Poelestraat staan twee mannen. Twee vrouwen en een man komen aanlopen. Een van de eerste mannen roept iets naar de vrouwen, waar de andere man op reageert. Hij krijgt vervolgens met een taser een stroomstoot in zijn nek, valt op de grond en krijgt daarna nog een trap tegen zijn hoofd.”
Vol ongeloof beschrijft politiechef Gerard de Jonge de camerabeelden die hij van dit incident, afgelopen weekend, heeft gezien. „Waar zijn we in beland met z’n allen?”
De Jonge is zo’n drie jaar teamchef van het basisteam Groningen Centrum. Met zijn mensen probeert hij iedere stapnacht, als vele duizenden mensen het centrum overspoelen, veilig te laten verlopen. Maar er gaat geen nacht voorbij zonder incident.
De schietpartij in de Peperstraat afgelopen weekend is daarvan het meest recente voorbeeld. Twee weken eerder was in dezelfde straat een steekpartij. In de tussenliggende periode zijn drugsdealers opgepakt met messen op zak en krijgen andere stappers vuistslagen en kopstoten.
Politiechef Gerard de Jonge maakt zich zorgen over het uitgaansgebied in Groningen. Foto: Corné Sparidaens
„Ik vind het bizar dat mensen met steekwapens, en soms zelfs vuurwapens, op stap gaan”, vertelt De Jonge in zijn kantoor aan de Rademarkt in de stad. „Dat is echt zorgwekkend. Gelukkig hebben we nog geen dodelijke slachtoffers. Als je weet hoeveel mensen in het uitgaansgebied lopen, is dat een wonder. De schietpartij in de Peperstraat was notabene ín een kroeg!”
Hoewel de meeste incidenten tijdens een stapnacht volgens De Jonge plaatsvinden in de eerste helft van de nacht, tot een uur of 3, neemt later in de nacht de heftigheid en ernst toe. De schietpartij in de Poelestraat was om 6 uur in de ochtend. De steekpartij in de Peperstraat om kwart over 5 en de schietpartij in diezelfde straat afgelopen weekend was even voor 6 uur.
Structureel probleem
Een soortgelijk lijstje is te maken van ernstige mishandelingen. De man die een taser in zijn nek kreeg en een trap tegen zijn hoofd, werd om kwart voor 6 in de ochtend slachtoffer. Een nacht eerder sloeg een 18-jarige man een vrouw bewusteloos om 5 uur ‘s ochtends. Een paar weken eerder werden drie mannen aangehouden omdat ze om 4 uur een man buiten westen sloegen en tegen het hoofd trapten en een dag later kreeg een man om 4 uur een sigaret in het gezicht gedrukt, gevolgd door een vuistslag.
De Jonge houdt de zwaarste incidenten bij in lijstjes op sociale media. Ieder weekend komt er wel weer wat nieuws bij, maar de meeste van de incidenten deelt hij niet. De eerdergenoemde incidenten zijn dus eigenlijk maar het topje van de ijsberg.
Het zijn daarom geen incidenten meer, vindt De Jonge. Er is een structureel probleem in de Groningse nacht, en dan met name in de tweede helft van die nacht. Roepen om meer blauw op straat lost dat niet op. „Wij lopen op een stapnacht met tien agenten in het uitgaansgebied”, vertelt hij.
„Te weinig? Het zijn tien mensen voor drie straten! Ik vind dat niet normaal. Bij Rammstein in het Stadspark hadden we genoeg aan vier agenten op 50.000 bezoekers. Dan kan het blijkbaar wel. Vier agenten zou ook normaal moeten zijn voor een stapnacht met 20.000 mensen.”
De politie heeft iedere stapnacht tien agenten nodig voor drie uitgaansstraten. Te veel, vindt Gerard de Jonge. Foto: Corné Sparidaens
Hij zucht. „Dit betekent dat ander werk niet gedaan wordt, want we hebben niet genoeg mensen. Aangiftes van gestolen fietsen of vernielde hekjes krijgen al minder aandacht.”
Wat voor nachtleven willen wij?
De Jonge roept de horeca en politiek daarom op zichzelf de vraag te stellen: wat voor nachtleven willen wij? „Want de politie kan dit niet alleen. De problemen in de nacht zijn een veelkoppig monster en vragen om aandacht van alle betrokken partijen.”
De politiechef heeft zelf ook geen panklaar antwoord, geeft hij toe. Maar zoals het nu gaat, kan het volgens hem niet langer. „Ik ga niet zeggen dat de horeca om 3 uur dicht moet, maar ik vind wel dat je opties moet onderzoeken”, vertelt hij. „Kijk bijvoorbeeld naar wat ze in Brabant doen. De horeca mag daar open blijven, maar na 2 uur kom je er niet meer in en om 5 uur sluit de zaak. Zo voorkom je dat alle mensen tegelijk weggaan.”
Betere of aanvullende training van horecapersoneel en beveiligers draagt volgens hem ook bij aan een rustigere nacht. Net als collectief bezoekers de toegang weigeren die zich hebben misdragen. En als uiterste middel kan een zaak gesloten worden door de burgemeester, zoals nu mogelijk gaat gebeuren met Club Bordeaux, waar afgelopen weekend binnen geschoten is.
Of De Jonge zijn neefjes en nichtjes nu met een gerust hard zou laten stappen in Groningen? „Goede vraag...” Hij aarzelt even, want van de 20.000 stappers op een zaterdagnacht heeft het merendeel geen verkeerde bedoelingen. En dan komt alsnog het antwoord: „Ik zou ze laten gaan, maar ik denk wel dat ik ze eerder thuis zou willen hebben. Niet om 6 uur, maar om 3 uur. Ik zou ze een eindtijd meegeven.”