Studenten op de Zernike Campus, voor het Willem-Alexander Sportcentrum in Groningen. Foto: Corné Sparidaens
De Hanzehogeschool Groningen wil, net als andere hogescholen in Nederland, de instroom van internationale studenten binnen de perken houden. Dat doet de onderwijsinstelling bijvoorbeeld door niet meer actief te werven in het buitenland.
Actief op zoek naar oplossingen voor het kamertekort, Nederlandse lessen voor docenten en studenten uit binnen- en buitenland en niet meer actief werven. Het is een greep uit de maatregelen die de Hanzehogeschool neemt om de instroom van buitenlandse studenten te beperken.
Groeien de hogescholen in Nederland uit hun jasje als het om internationale studenten gaat? Nee, dat valt reuze mee. Sterker nog: het aandeel internationale studenten in de bachelorfase in het hbo is al jaren stabiel (zo rond de 9 procent). Voorzitter Maurice Limmen van de Vereniging Hogescholen noemt de instroom van internationals zelfs ‘beperkt en in balans’. Maar om ervoor te zorgen dat er geen problemen ontstaan, komen de onderwijsinstellingen toch met een pakket aan maatregelen.
Die staan in een voorstel dat is aangeboden aan het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, nadat demissionair minister Robber Dijkgraaf daarom had gevraagd. Net als in het plan van de universiteiten om de ongebreidelde groei van het aantal internationale studenten te beperken, is zelfregie het sleutelwoord. Oftewel: de onderwijsinstellingen willen waar mogelijk de teugels zelf in handen houden.
Veel opleidingen zijn al Nederlandstalig
De meeste beroepen waar het hbo voor opleidt zijn Nederlandstalig, denk aan verpleegkundigen en leraren. Maar liefst 93 procent van de opleidingen in het hbo is daarom in het Nederlands te volgen. Voor 80 procent van de opleidingen geldt zelfs dat deze alleen maar in het Nederlands te volgen zijn. Alleen opleidingen voor sectoren die per definitie in een internationale context werken, zoals de hotelscholen zijn meestal anderstalig.
Het voorstel tot zelfregie van de hogescholen hangt nauw samen met het huidige wetsvoorstel internationalisering in balans (WIB), waar het kabinet aan sleutelt. Het doel van dit wetsvoorstel is het ontwikkelen van instrumenten waarmee de voordelen van internationalisering worden versterkt en de nadelen ervan worden beperkt. Denk bijvoorbeeld aan de druk op studentenhuisvesting.
Ook de Hanzehogeschool wil dat het aantal internationale studenten stabiel blijft. Bij de Hanze is 89 procent van de studenten Nederlands en 11 procent internationaal. De opleiding International Business van de Hanze is het meest populair onder internationale studenten.
Het aantal studenten in de tekortsectoren, sectoren waar een een tekort is aan arbeidskrachten, wil de Hanzehogeschool juist graag laten stijgen. In het geval van de Groningse hbo-instelling gaat het dan vooral om de technische opleidingen. Denk aan de Engelstalige opleidingen Mechanical Engineering, Electronics en Sensor Technology.
Hoe zit het dan bij de universiteit?
Voor de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), en andere universiteiten in Nederland, is de ongebreidelde groei van het aantal internationale studenten wel een probleem. Bijna een derde van alle nieuwe bachelor-studenten aan de Nederlandse universiteiten was vorig jaar buitenlands. De RUG telt 36.000 studenten, waaronder in totaal 9400 internationals die een bachelorstudie volgen. Dat levert geld op, maar brengt ook problemen met zich mee.
De entree van de Zernike Campus, onder de noordelijke ringweg. Foto: Corné Sparidaens
Voorzitter Jouke de Vries van het college van bestuur van de Groningse universiteit zei eerder in DVHN dat minder buitenlandse studenten en minder Engels als voertaal in de collegezalen nodig is, omdat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs voor Nederlandse studenten onder druk komt te staan.
Ook komt volgens hem de Nederlandse taalvaardigheid in het gedrang en hebben sommige steden grote problemen met studentenhuisvesting.
Grote bedrijven zijn ongerust over de gevolgen van minder internationale studenten
Grote bedrijven zijn ongerust over de plannen om de instroom van buitenlandse studenten te beperken. Dat blijkt uit een rapport van SEO Economisch Onderzoek in opdracht van de Economie- en Bedrijfskundefaculteiten, waaronder die van de Rijksuniversiteit Groningen.
Onderzoekers spraken met vertegenwoordigers van twintig bedrijven en brancheverenigingen zoals Philips, Unilever, Friesland Campina en Tom Tom.
De bedrijven stellen dat internationale studenten juist nu hard nodig zijn vanwege de krapte op de arbeidsmarkt en de toenemende vergrijzing. Zij opereren bovendien in een internationale omgeving waardoor Engelstalig onderwijs noodzakelijk is. De ondervraagden vrezen ook dat minder internationale studenten de kwaliteit van het onderzoek niet ten goede komt en dat de beslissing de aantrekkingskracht van Nederland voor bedrijven verminderd.
In reactie op het rapport stellen decanen van Economie- en Bedrijfskundefaculteiten dat het onderzoek duidelijk aangeeft dat Nederland internationale opleidingen, studenten en wetenschappelijke staf nodig heeft. Zij roepen dan op om het bedrijfsleven serieus te nemen bij de maatregelen.
Toch begrijpen zij ook dat de instroom van internationale studenten problemen met zich meebrengt en dat daar oplossingen voor moeten worden gezocht.
