Studenten protesteren tegen de verhoging van de rente op hun studieschuld. Foto: ANP
Medewerkers van de Rijksuniversiteit Groningen protesteren morgen in Groningen tegen de bezuinigingen in het hoger onderwijs. Het landelijke protest in Utrecht is verboden vanwege angst voor pro-Palestina demonstraties.
„Ik ben medeorganisator van de demonstratie in Groningen”, zegt universitair docent Hans Wilke. Hij geeft les aan de Letterenfaculteit en is onderdeel van ‘Organize the RUG’, een groep medewerkers van universiteit die zich inzet om de werk- en studieomstandigheden te verbeteren. „Op persoonlijk vlak maak ik me zorgen over mijn baan. Ik werk iets meer dan een halfjaar voor de RUG en we weten niet wat er gaat gebeuren. Ik maak me ook grote zorgen over de kwaliteit van het onderwijs in het algemeen. Die gaat naar beneden.”
Het kabinet wil een miljard bezuinigen op het hoger onderwijs. Hoe de plannen er precies uitzien, is onduidelijk. Dat het impact gaat hebben op het Nederlandse onderwijslandschap, is wel duidelijk. De bezuinigingen komen bovenop de voorgestelde Wet Internationalisering in Balans, waarmee de regering het aantal internationale studenten in Nederland wil verminderen. Dit betekent hoogstwaarschijnlijk dat er minder internationale studenten en wetenschappers naar Nederland komen, en ook dat internationale wetenschappers die hier werken wegtrekken. Studenten, docenten en medewerkers van universiteiten houden hun hart vast.
Volgens Wilke zijn de gevolgen van de aangekondigde plannen binnen de RUG al merkbaar. Collega’s zijn bezorgd, vacatures worden alleen intern ingevuld of helemaal niet. „We moeten meedenken om kosten te besparen. Bijvoorbeeld over hoe we dezelfde lessen in minder uren kunnen geven. Dat voelt heel dubbel.”
‘Penny wise, pound foolish’
Evolutiebioloog Casper van der Kooi, werkzaam bij de RUG, maakt zich ookgrote zorgen. Over zijn collega’s en de universiteit, én over het grotere plaatje: de positie van Nederland op het wereldtoneel. „Dit is wat je noemt ‘penny wise, pound foolish’, oftewel voor iedere euro die we besparen, betalen we er straks drie.”
De studenten en onderzoekers die nu aan de RUG studeren en werken, dragen in de toekomst bij aan innovaties, ontwikkelen nieuwe medische technieken en creëren betere IT-systemen. Door de bezuinigingen wordt dit moeilijker. Zo blijft er voor onderzoek minder geld over. Van der Kooi: „Het kabinet haalt een stukje glans van de toekomst. Dit beïnvloedt de kwantiteit en de kwaliteit van onze innovatiekracht.”
Van der Kooi haalt het onderzoek van Mario Draghi aan, een Italiaanse econoom, bankier en politicus. Draghi constateert in zijn rapport, dat werd gemaakt in opdracht van de Europese Unie, dat het concurrentievermogen van Europa gevaar loopt. Om in de toekomst concurrerend te blijven, moeten overheden juist stevig investeren in fundamenteel onderzoek, innovatie en onderwijs. „Het Nederlandse kabinet doet precies het tegenovergestelde”, zegt Van der Kooi. „Azië en de Verenigde Staten halen ons links en rechts in. Het is echt schandalig. Stilstaan is achteruitgang.”
Desastreuze bezuinigingen
Universitair docent Léonie de Jonge van de RUG wilde haar stem donderdag laten horen in Utrecht. Ze is vicevoorzitter van De Jonge Akademie, een platform dat zich inzet voor een beter wetenschapsbeleid en de toekomst van de Nederlandse wetenschap en voelt zich daarom verantwoordelijk. „De huidige bezuinigingen zijn desastreus voor de toekomst van het gehele wetenschapssysteem in Nederland. Ze treffen jonge onderzoekers in het bijzonder.”
De Jonge doelt onder meer op de startersbeurzen die worden geschrapt. Die beurzen zijn bedoeld om onderzoek te financieren. Door ze te schrappen moeten jonge onderzoekers elkaar beconcurreren om de steeds schaarser wordende middelen. „Daarnaast hebben zij vaak tijdelijke contracten die door bezuinigingen niet verlengd worden. De collega’s die wel blijven, worden vervolgens overspoeld met een groeiende werkdruk.”
De RUG steunt medewerkers die in actie wilden komen. Een woordvoerder van de Groningse universiteit laat weten dat het voltallige College van Bestuur naar Utrecht wilde afreizen om actie te voeren. De demonstratie in Utrecht is afgelast omdat een pro-Palestijnse organisatie mogelijk van plan ,,de demonstratie te kapen” en zouden zij daarbij geweld misschien niet schuwen.
In Groningen gaat de protestactie wel door en deze begint donderdagmiddag om 13.00 uur op de Grote Markt. De Jonge: „We zijn helemaal geen rebelse club; en wanneer we ons verzetten, doen we dat doorgaans met de pen, niet met protesten. Maar wat er nu gebeurt, is zo buitensporig dat het aan onze essentie knaagt. Het is noodzakelijk dat we onze stem laten horen.”
