Volgens het CBS groeit het aantal mensen in armoede voor het eerst in jaren, onder meer in Groningen. Het is verontrustend dat de formerende partijen in Den Haag met geen woord reppen over een oplossing.
Of de uitkomsten van het statistiekbureau moeten verbazen is vers twee, maar alarmerend zijn ze natuurlijk wel. Iedere persoon die structureel niet kan rondkomen, is er een te veel.
Armoede kan leiden tot chronische stress en gezondheidsproblemen. Kinderen die opgroeien in armoede kunnen vaak niet meedoen met hun klasgenootjes, wat tot uitsluiting kan leiden.
Dat de armoede toeneemt in gemeenten als Groningen, Midden-Groningen, Oldambt en Pekela komt volgens het CBS door het wegvallen van de energietoeslag van 1300 euro. Die werd in het leven geroepen om de laagste inkomens te compenseren voor de gestegen energiekosten na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne.
Het laatste demissionaire kabinet-Rutte wilde juist voorkomen dat de armoede zou stijgen zodra de energietoeslag stopte. Daarom werden de huurtoeslag en het kindgebonden budget verhoogd. Nu blijkt dat deze oplossing vooral op papier werkt, maar dat die ver afstaat van de dagelijkse realiteit.
Want bij veel huishouders stijgen de uitgaven harder dan de toeslagen kunnen opvangen – als ze al recht hebben op deze tegemoetkomingen. De prijzen in de supermarkt stijgen, de brandstof aan de pomp wordt duurder.
Dan zijn er nog de rekeningen van de zorgverzekeraar, de energiemaatschappij en andere bedrijven en instanties. Veel mensen hebben bovendien problematische schulden, waardoor ze zich nog moeilijker uit hun financieel benarde situatie kunnen ontworstelen.
Daar komt bij dat het armoedecijfer in Groningse gemeenten toch al structureel boven het landelijk gemiddelde ligt. Volgt er een financiële tegenvaller, dan is het niet gek dat juist inwoners uit deze gebieden het hardst worden geraakt. Ook vallen veel mensen buiten deze officiële armoedecijfers, omdat ze niet ‘arm’ genoeg zijn, maar toch vaak niet kunnen rondkomen.
Gemeenten, ook in Groningen en Drenthe, roepen al langer op tot een landelijk armoedebeleid. Dat is terecht. Armoede, moeite met rondkomen en schulden zijn hardnekkige problemen, die te ingewikkeld zijn om lokaal op te pakken.
Het is de vraag of het gevraagde beleid er komt: in de nieuwe ‘positieve agenda’ van D66 en CDA wordt met geen woord over armoedebeleid gerept. Dat is de treurige werkelijkheid die nu op papier staat.