Architect Haiko Meijer voor de houten 'schuurwoningen' bij Krewerd die hij ontwierp. Foto: Jan Willem van Vliet
Systeemhuisjes en blokkendozen, dat moet toch anders kunnen, dacht architect Haiko Meijer. Hij ontwierp houten wisselwoningen in Krewerd in de stijl van Oldambtster boerderijen. ,,Waarom niet van de nood een deugd maken?’’
Voor hij zijn houten wisselwoningen van binnen laat zien, loopt architect Haiko Meijer (62) bewust eerst Krewerd in. Even indalen. ,,Dit is landelijk gebied, zonder de hectiek van de stad. Een eiland in een weiland, met rust en ruimte.’’ Hij sluit zijn ogen en luistert naar vogelgezang en kikkergekwaak.
Krewerd, een eeuwenoud wierdedorp met 75 inwoners, leende zich jaren geleden voor een experiment. Dorpsbewoners gingen met architecten aan de slag om hun huizen te versterken en het dorpskarakter te waarborgen. Het proefproject kwam moeizaam van de grond. Bureaucratie zorgde voor vertraging en frustratie, sommige bewoners haakten af.
‘Gemoedelijke ruimte met zeker elan’
Maar het project maakte ook ruimte voor de komst van eigenzinnige wisselwoningen. Meijer werd anderhalf jaar geleden door de dorpscoöperatie gevraagd om de houten huizen te ontwerpen. Onlangs werden ze opgeleverd voor een periode van vijf jaar. Nog voor de zomer moeten de eerste Krewerders hun intrek in de huizen nemen om vervolgens elke drie à vier maanden te rouleren.
De houten wisselwoningen aan de rand van Krewerd. Foto: Jan Willem van Vliet
De ‘schuurwoningen’ lijken op Oldambtster boerderijen, waar woonkamer en schuur aan elkaar zijn gebouwd. Ze staan er in principe voor vijf jaar en kunnen verplaatst worden, maar blijven is ook een mogelijkheid. Binnen ruikt het naar knispervers hout. ,,Ik wilde een compacte en gemoedelijke ruimte maken met een zeker elan. En de hoge nok zorgt voor extra volume’’, zegt Meijer.
Geen systeemhuisjes
De architect wilde bewust huizen creëren die passen bij het landelijke dorpskarakter van Krewerd. ,,Ik dacht: waarom niet van de nood een deugd maken en iets moois ontwerpen? Iets dat past bij deze gemoedelijkheid. Dorpen moet je met liefde behandelen. Hier is een totaal andere sfeer dan in een stadswijk.’’
De woningen staan in schril contrast met de ‘standaardproducten’ die op talloze andere plekken in de provincie zijn herrezen. ,,Dat zijn systeemhuisjes die je gewoon in het landschap zet’’, zegt Meijer. Aan zijn project hangt wel een iets hogere huurprijs voor de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) dan bij de gebruikelijke blokwoningen. ,,Maar als mensen hier graag wonen, vind ik het waard dat je daarin investeert.’’
‘Ze voorzien in een behoefte’
Regiobouwmeester Enno Zuidema adviseert het tijdelijke huisvestingsteam van de NCG over het verbeteren van huidige en komende wisselwoningen. Dat tijdelijke aspect is volgens hem belangrijk. ,,Ik vind ze ook niet zo in het landschap passen, maar ze blijven niet permanent staan. Ze voorzien in een behoefte en we willen ze snel kunnen bouwen.’’
Architect Haiko Meijer vertelt over zijn houten wisselwoning. Rechts aannemer Dick van der Laan van Bouwderij BV. Foto: Jan Willem van Vliet
Zuidema begrijpt de kritiek dat wisselwoningen vaak lelijk bevonden worden door Groningers. Volgens hem zit de NCG in een spagaat. ,,Bewoners willen ze liever niet bij hun dorp, het verpest hun uitzicht. Maar ze willen wel graag een tijdelijke woonplek en zijn vaak ook tevreden over het wooncomfort zelf.’’
‘Containers met een raampje erin’
De regiobouwmeester noemt het wisselwoning-ontwerp in Krewerd inspirerend. ,,Maar die woningen nemen ook vrij veel ruimte in. Vanwege het bijzondere project Krewerd is hier een uitzondering gemaakt. Als we dat overal zouden doen, zouden we drie à vier keer meer ruimte nodig hebben. Maar natuurlijk gaan we kijken hoe we van dit voorbeeld kunnen leren en hoe we de tijdelijke huisvesting kunnen verbeteren.’’
De Kapsteewoningen in Krewerd. Foto: Jan Willem van Vliet
De Krewerders zelf zijn overwegend enthousiast. ,,Ik vind ze supergaaf’’, zegt Nini Plugge (65). ,,Wisselwoningen zijn meestal allemaal hetzelfde, dat zijn haast containers met een raampje en voordeur erin. Ik word heel enthousiast als ik hierlangs fiets.’’
Ook Erica van der Vuurst (47) vindt het ontwerp mooi. ,,Maar als ik heel eerlijk ben, heb ik misschien toch liever een blokkendoos. Die heeft als voordeel dat je ze sneller kunt bouwen. En de versterking duurt al zo lang.’’
‘Sowieso mooier dan die blokkendozen’
Peter van der Jagt (49) vindt de houten huizen niet zo Gronings als het dorp zelf. ,,Eerst dacht ik: wat moet dat nou? Nu vind ik ze wel leuk, maar het past niet zo vind ik.’’ Zijn partner Inge Wolters (50) roemt het initiatief. ,,Ze zijn sowieso mooier dan die blokkendozen. En ze staan dicht bij het dorp, dat vind ik heel goed.’’
Amanda Oldenhuis (47) vindt de woningen leuk. ,,Het lijkt me heel mooi wonen vanwege het uitzicht bovenin. Mijn 21-jarige dochter Lotte grapte wel dat je makkelijk naar binnen kunt kijken vanaf de straat. Goed uitkijken wat je aan hebt, dus.’’
