Een vierpersoonskamer in het asielzoekerscentrum aan de Sint Petersburgweg in Groningen. Foto: Geert Job Sevink
Ondanks de steeds verder oplopende druk op het aanmeldcentrum in Ter Apel, is het ministerie van Justitie en Veiligheid nog niet van plan om asielzoekers zonder overleg met gemeenten op te vangen in hotels. In mei noemde staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) dat nog als noodoplossing.
,,Met de gemeente Westerwolde en het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers red.) heb ik afgesproken dat de maximale bezetting in Ter Apel van 2000 asielzoekers niet meer wordt overschreden. Ik houd me aan mijn woord, schreef staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) afgelopen mei aan de Tweede Kamer. ,,In het uiterste geval zullen ook asielzoekers – desnoods ongevraagd – in hotels worden ondergebracht.’’
Het is de laatste tijd meerdere keren voorgekomen dat de limiet is overschreden, soms gebeurde dat met tientallen. Deze week trokken de Inspectie Justitie en Veiligheid en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd aan de bel vanwege de ‘kritieke situatie’ in het aanmeldcentrum. Er verblijven te veel mensen op het aanmeldcentrum waardoor overnacht wordt in wachtkamers van de Integratie en Naturalisatiedienst en een recreatiehal van het COA. Afgelopen weekend meldde het COA dat alle locaties hun maximale bezetting hadden bereikt. De medische check wordt bovendien uitgesteld en voor alleenreizende minderjarige vluchtelingen is niet genoeg plek en begeleiding.
‘Niet in dat stadium’
Ondanks deze noodkreten, grijpt het ministerie nog niet in. Gedwongen plaatsing in hotels zonder overleg met gemeenten is niet aan de orde. ,,In dat stadium zitten we niet’’, zegt een woordvoerder van huidig demissionair staatssecretaris Christophe van der Maat (VVD). Hij heeft het ambt van Van der Burg overgenomen nadat die een voedselvergiftiging opliep. Dergelijke dwang verstoort de onderlinge relatie met bestuurders, zegt de woordvoerder.
Bal bij gemeenten en provincies
Wat het ministerie nu wel doet? De bal ligt bij gemeenten en provincies, stelt de woordvoerder. Zij kunnen locaties aandragen. ,,Er wordt gezocht en heel hard gewerkt om steeds weer nieuwe opvangplekken te vinden.’’ Van de 231 opvanglocaties zijn 143 tijdelijke noodopvanglocaties: die voldoen niet aan de kwaliteitseisen van het COA. Bijna de helft van de asielzoekers verblijft niet op een reguliere plek, meldt het COA.
Burgemeester Jaap Velema van Westerwolde heeft donderdag in Ter Apel zijn eerste gesprek gehad met de nieuwe staatssecretaris van asielzaken, Christophe van der Maat. De VVD’er, tijdelijk opvolger van de zieke Eric van der Burg, bezocht voor het eerst het asielcentrum in het grensdorp.
Het overleg ging onder meer over de Proces Beschikbaarheids Locatie (PBL); de speciale afdeling voor kansarme vluchtelingen in dat asielcentrum. Die moet gaan bijdragen dat de door asielzoekers veroorzaakte overlast in Ter Apel en omringende dorpen vermindert.
Westerwolde wil dat de opbouw van de PBL sneller gaat. Van een Haagse topambtenaar hoorde Velema onlangs al dat die versnelling in gang wordt gezet en dat ook wordt gewerkt aan een plan om kansarme asielzoekers meer over het land te verspreiden. Over dit alles sprak Velema ook met Van der Maat.
