Op 19 april tekende staatsecretaris Vijlbrief in Kolham voor de definitieve sluiting van het Groninger gasveld. Dat doet de provincie op 5 oktober nog eens royaal over met álle Groningers. Foto: Corné Sparidaens
‘Vanuit Hier’, dat is het centrale thema van het ‘markeermoment’ waarmee Groningen op 5 oktober een streep trekt onder ruim zestig jaar gaswinning. Alle Groningers zijn uitgenodigd om mee te doen met activiteiten door de hele provincie en een groot centraal slotevenement.
Op 19 april werd de sluiting van het Groninger gasveld definitief bezegeld in Kolham. Staatsecretaris Hans Vijlbrief ondertekende ter plekke de wet die dat regelt, onder het oog van een select gezelschap van genodigden die meer dan tien jaar bovenop het Groninger gasdossier zaten.
Alsnog herdenken en vieren met álle Groningers
„Een historisch moment, maar we misten nog wel wat”, blikt gedeputeerde en oud-aardbevingsactiviste Susan Top terug. „Namelijk de Groningers die jaren voor dat moment hebben gevochten en de Groningers die jaren in de ellende hebben gezeten.” Dat gaat Groningen op 5 oktober alsnog inhalen.
Maar noem het geen feest, benadrukt Top. Daarvoor zitten er nog altijd veel te veel Groningers in een haast uitzichtloze strijd voor het herstel van hun woning. Toch is er volgens de provinciebestuurster alle reden om samen stil te staan bij het keerpunt: van diepe sociale ellende en ontwrichting van dorpsgemeenschappen naar samen werken aan een nieuwe toekomst
Het markeringsmoment moet een dag worden om te herdenken én te vieren, schetst Top de plannen. Bijna letterlijk: uithuilen en opnieuw beginnen. Met Nij Begun, het 22 miljard kostende steunprogramma van Den Haag, krijgt de provincie de komende dertig jaar een kans te werken aan een nieuwe toekomst.
Programma rolt ‘gevoel van 4 en 5 mei ineen’
Of zoals provinciaal programmaleider Nienk Hoepman het samenvat: ‘Het gevoel van 4 en 5 mei ineen’. Het programma voor 5 oktober valt in twee delen uiteen. Overdag kleinschalige activiteiten in de dorpen, wijken en buurten, ‘s avonds een bijeenkomst, waarop Groninger artiesten en amateurs muzikaal verbeelden wat zestig jaar gaswinning met de provincie heeft gedaan.
Een plek voor die avond is nog niet vastgelegd, maar de eerste Groninger artiesten zijn al wel gestrikt. Zangers Zoë Tauran en Erwin de Vries, cabaretier Bert Visscher en komiek en muzikant TikTok Tammo werken mee aan een show met ook nog een Groot Gronings Koor en muzikaal begeleid door het Noordpoolorkest onder leiding van Reinout Douma.
Meer grote namen volgen nog, belooft Hoepman. De bijeenkomst wordt afgerond op een even symbolisch als emotioneel moment: om 22.31 uur, het exacte tijdstip van de zwaarste aardbeving die Groningen trof: op 16 augustus in Huizinge. Op de avond is (gratis) plek voor zevenduizend Groningers.
Heet politiek hangijzer: moet Groningen zelf de kosten betalen?
Verder voorzien de plannen onder meer in een fakkeltocht en tentoonstellingen verspreid door de provincie. Meer informatie volgt daarover op de website vanuithier.info. Die is al wel in de lucht, maar gaat vanaf dinsdag volledig live. Ook dorps- en buurtverenigingen kunnen zich daar melden met plannen voor activiteiten in eigen omgeving.
De provincie trekt 540.000 euro uit voor het markeringsmoment. Daar zijn in de Groninger Staten niet alle partijen even gelukkig mee. Met name de BBB en CDA vinden dat het Rijk de rekening zou moeten betalen bij wijze van ereschuld aan de Groningers. Toch stemden ook zij deze week in met een krediet, in de hoop dat het nieuwe kabinet nog over de brug komt.
Volgens Top heeft Den Haag inmiddels toegezegd ruim de helft van de kosten te dekken. Zij heeft goede hoop dat mede-Groninger en pas afgezwaaid BBB-Statenlid Eddie van Marum als kersvers staatssecretaris Herstel Groningen de knip nog verder open trekt. Dat is voor de criticasters in de Staten reden genoeg om groen licht te geven want ook zij zien nut en noodzaak van het markeringsmoment.
