Wat moet er door Mark Ruttes hoofd zijn gegaan toen hij na het NAVO-diner op Huis ten Bosch naar huis fietste?
Dit keer geen appeltje in zijn hand, dit keer geen fotografen in zijn kielzog, hoogstens elastieken om zijn broekspijpen om de dure pakstof te beschermen. Zou hij naar de maan hebben gekeken of juist vorsend voor zich uit? Meende hij, zo zoevend door slapend Den Haag, dat hij de wereld die dag een stukje veiliger had gemaakt?
Een paar uur daarvoor had hij nog een sms aan de Amerikaanse president gestuurd. In de pers was breed uitgemeten hoe kruiperig die sms was geweest en hoe zelfgenoegzaam die moest zijn ontvangen in het vliegtuig van de president. Dat kon Mark weinig schelen, wat er gedaan moest worden om iets gedaan te krijgen, moest volgens Mark gewoon gedaan.
En dus had Mark alles ondergeschikt gemaakt aan de grillen van een vastgoedgokker
En niemand had zich afgevraagd hoe die sms was verstuurd: gewoon met de fiets tussen de benen, even afgestapt op een fietspad net buiten Den Haag. Tijdens een tochtje om zijn hoofd zo vlak voor de top nog even leeg te maken, had Mark Rutte ingezien dat de Amerikaanse president nog een laatste zetje nodig had om zich helemaal aan de NAVO te committeren. En dus had Mark zijn telefoon tevoorschijn gehaald en in een serie korte berichten zichzelf, Europa en eigenlijk de hele NAVO ondergeschikt gemaakt aan de grillen van een vastgoedgokker uit New York.
Toen hij weer opstapte had Mark dat nog niet zo door en ook niet toen hij aan het eind van zijn fietstocht zijn vrijetijdskloffie omwisselde voor een galakostuum. Het besef begon pas in te dalen toen hij de poorten van Huis ten Bosch doorreed.
Rutte is een slimme man
Want even later zat Mark naast Trump aan tafel tijdens dat chique diner. Daar kon hij met eigen ogen zien wat zijn sms met Trump deed, hoe de overvloed aan koninklijk servies, koninklijk glaswerk en een echte koning en koningin die hem prezen op de Amerikaan inwerkten. Rutte is een slimme man, hij zal direct hebben ingezien dat deze slag misschien door hem gewonnen was, maar dat ze in het buitenland, in vijandelijke buitenlanden, evengoed mooi glaswerk, servies en koningshuizen hebben. De Amerikaanse president als een onbesuisde gorilla die je met complimentjes makkelijk kunt sturen, maar die ook door een volgend complimentje van weer een volgende belanghebbende makkelijk van koers verandert. De NAVO uitleveren aan zo’n oppermachtige windvaan, het moet ook voor Mark Rutte als een heel riskante zet hebben gevoeld.
Dus nee, ik denk niet dat Rutte, zo fietsend door nachtelijk Den Haag, zichzelf heeft toegestaan te denken dat hij de wereld een stukje veiliger heeft gemaakt. Maar wat hij wel heeft gedacht kan ook ik niet bevroeden. Want hoewel Rutte intelligent genoeg is om in te zien dat hij met zijn gekneed en vleierijen vooral een slippendrager is van machten die hoger zijn dan hijzelf, denk ik niet dat hij een uitweg uit die positie kan verzinnen. Wil verzinnen. Mark Rutte zal altijd, zowel als VVD-lijsttrekker als premier als NAVO-chef, precies doen wat van hem verwacht wordt. Precies dat doen waarvan hij meent dat het van hem verwacht wordt. Ooit zei hij: „Visie is als een olifant die het zicht belemmert.” Visieloosheid is de status quo tot in lengte van dagen beschermen, rekken, totdat het als een blok beton een ravijn in schuift.