PVV worstelt met zichzelf over de zorg. Noordelijke Kamerleden drijven minister Fleur Agema tot 'onfatsoenlijke' aanval op VVD

Als Jimmy Dijk vice-premier Fleur Agema voor de derde keer voor verrader heeft uitgemaakt, ‘u bedient de rijken, om je kapot te schamen’, wordt het Agema te gortig. ,,Onfatsoenlijk’’, vindt ze het.

De SP-leider somde net een indrukwekkende lijst op van wat de partij van Wilders allemaal beloofd had, maar niet heeft waargemaakt. Het eigen risico wordt niet afgeschaft, de tandarts komt niet in het basispakket, er wordt bezuinigd op ouderenzorg, gehandicaptenzorg en de ggz, de zorgpremie gaat omhoog, de spoedhulp en verloskunde in Heerlen gaan dicht, er zijn minder ic-bedden in het land en dan komen er plots ook nog bezuinigingen op preventie, zorgstages, onverzekerden en de paraatheid voor een nieuwe pandemie.

Agema geeft geen krimp: ,,Ik zou dat allemaal wel willen maar ik heb geen geld”, zegt ze. ,,De verkiezingstijd van 2023 was een andere financieel-economische tijd dan 2024. Alle beloftes van meneer Dijk bij elkaar kosten meer dan 14 miljard.’’

Dijk vindt het ,,ongelooflijke onzin” dat er geen geld zou zijn. ,,De staatsschuld is lager dan in andere jaren en andere landen. De zakken zijn twee keer zo diep als tijdens corona. U hebt zelf al die beloftes gedaan. Maar u hebt het neoliberale frame van de VVD dat er geen geld zou zijn overgenomen.’’

Het gaat over serieuze politieke tegenstellingen en grote belangen in het twee dagen durende debat over de zorgbegroting. Een debat waarin opmerkelijk veel Groningse Kamerleden een hoofdrol hebben; SP-leider Jimmy Dijk, zorgspecialist Wieke Paulusma van D66, Julian Bushoff van GroenLinks-PvdA en oud UMCG-onderzoeker Daniëlle Jansen van NSC. Er komen ook nog een Drent, Elke Slagt-Tichelman, en Friezen aan het woord, zoals Harry Bevers van de VVD en Mariska Rikkers van de BBB.

Het Noorden is met twintig Tweede Kamerleden lang niet slecht vertegenwoordigd in het parlement. Op een paar nieuwe PVV’ers na zijn ‘onze’ parlementariërs bepaald geen backbenchers.

Een week geleden was oud-burgemeester Peter den Oudsten van Groningen even op bezoek bij de petities in de Tweede Kamer, vanwege Westerbork. Hij keek trots naar een heel zwikje gemeenteraadsleden dat hij een paar jaar geleden nog moest voorzitten in de Groningse gemeenteraad en nu de sterren van de hemel speelt in Den Haag. Julian Bushoff en Wieke Paulusma die zichzelf vaak in de kijker spelen, Reinder Blaauw en Dennis Ram van de PVV die het lang niet slecht doen in de grote Wilders-fractie, en de soms wat heftige Jimmy Dijk die het zelfs tot fractievoorzitter schopte. Wat wel weer wat ver ging, mopperde Den Oudsten grappend. ,,Dat had ik zelf ook écht niet gedacht’’, vertrouwde Dijk Den Oudsten nog toe.

Op hét onderwerp dat de Nederlandse politiek domineert spelen de Groningers alleen geen rol van betekenis. De asieldeal is een zaak van de echte politieke top. Het Noorden heeft er vooral de rol van slachtoffer; Ter Apel en de noordelijke gemeenten die meer asielzoekers opvangen dan andere landsdelen en meer overlast ervaren, die alleen maar extra last vrezen van het beleid dat alleen bedoeld lijkt om het faciliteren van asiel zo onaantrekkelijk mogelijk te maken.

Het kabinet leek maandenlang te wankelen door het gestuntel over de asielnoodwet. Maar de PVV, VVD, NSC en BBB hebben elkaar deze weekgevonden. Ze hopen de wens van de kiezer om iets te doen tegen asielmigratie tochwaar te maken.

Het andere hoofdpunt tijdens de verkiezingscampagne, dat de burger zo veel geld kwijt is aan zorgkosten, verdwijnt tot ergernis van de noordelijke Kamerleden naar de achtergrond. Terwijl de PVV hierover ook juist worstelt met zichzelf, met de oppositie maar met name ook met de VVD.

Julian Bushoff vraagt halverwege de tweede dag waarom de PVV geen hogere inkomensafhankelijke bijdrage wilde, om zo hogere inkomens meer te laten betalen. Fleur Agema reageert ontwapenend: ,,Ik vind dat ook lastig maar een van de vier partijen in dit kabinet wil dat pertinent niet.’’

Jimmy Dijk schreeuwt vanuit de kamerbankjes: ,,Je verwacht het niet hè?’’

Agema laat zich uit de tent lokken en geeft onomwonden de VVD de schuld dat hogere inkomens niet zwaarder worden aangeslagen. Dat is tegen het zere been van VVD’er Judith Thielen die zich niet kan verdedigen.

Ze komt er later behoorlijk pissig op terug. ,,Vanuit de bankjes iets roepen over een andere partij, een minister die zich laat verleiden om een uitspraak te doen over een onderwerp dat niet aan de orde is. Als ik er sta, mag je me alles vragen. Maar op deze manier naar iemand wijzen, dat gaat alle fatsoensnormen te buiten.’’

Agema beseft dat ze iets goed heeft te maken. ,,Het spijt me echt mevrouw Thielen.’’