Premier Dick Schoof wordt bedankt door Geert Wilders (PVV) tijdens de tweede dag van de Algemene Politieke Beschouwingen. Foto: Sem van der Wal
Na twee dagen tot diep in de nacht debatteren en hoge woorden over ,,wanhopige inwoners van het Noorden’’ en ,,hooligans van het staatsrecht’’ haalde de asielnoodwet met gemak een ruime meerderheid.
Als er om half drie ‘s nachts eindelijk gestemd wordt over de noodwet tegen asielzoekers blijkt hoe de verhoudingen in de Tweede Kamer werkelijk liggen. Het kabinet-Schoof onder leiding van schaduwpremier Geert Wilders haalt met gemak een ruime meerderheid; 90 stemmen vóór en slechts 56 stemmen tegen.
,,Ik voel me comfortabel’’, heeft Nicolien van Vroonhoven van NSC dan al meerdere keren tegen de voltallig opgedraafde linkse oppositie bij de interruptiemicrofonen gezegd. De vervangster van de zieke Pieter Omtzigt lijkt donderdag overdag eventjes de kant van Frans Timmermans (GL-PvdA) , Rob Jetten (D66) en Jimmy Dijk (SP) te kiezen over het vrijgeven van stukken. Maar ’s nachts, als de tv-bulletins, talkshows en krantendeadlines allang voorbij zijn, maakt ze duidelijk dat haar partij toch echt getekend heeft voor het kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB.
Noord-Nederland is vooral het lijdend voorwerp in de lange debatten van de algemene beschouwingen na Prinsjesdag. Ter Apel, de Nedersaksenlijn en Lelylijn komen voorbij en hier en daar ook de gedupeerden van de Groningse aardgaswinning. ‘Elke regio telt’ wordt soms weer even genoemd, want de regio is immers nog steeds onderbedeeld.
Oppositie kan geen gaten schieten in ‘valse beloftes’
De Groningse politicus Jimmy Dijk speelt zichzelf met een felle debattoon in de kijker. Maar hij slaagt er uiteindelijk net als de rest van de oppositie niet in om gaten te schieten in de hogere btw op sport en cultuur, de karige koopkrachtplaatjes en andere ,,valse beloftes’’.
De problemen van Noord-Nederland blijken toch zwaar ondergeschikt aan de hoofdzaak van het debat, namelijk dat het kabinet er een noodwet tegen asielzoekers door wil drukken. De kiezer heeft immers gesproken en is het eindeloos traineren van ambtenaren, linkse oppositie en Europa tegen een stop op de asielinstroom nu wel eens zat.
Een deel van die boze kiezers was massaal toegestroomd in de Tweede Kamer, om het debat tot in de kleine uurtjes in de nacht trouw te volgen. Lange rijen stonden er ’s ochtends voor het tijdelijke Kamergebouw, de publieke tribune en allerlei extra ingerichte zaaltjes in het gebouw puilden uit. Het was er warm en zweterig.
De live-debatten waren een deel van de dag zelfs het best bekeken programma op tv. Dus hoezo leeft de democratie niet? Al deed links met zijn kritiek op de noodwet net alsof dit wel eens voor het laatst kan zijn dat de democratie nog werkt. ,,Hooligans van het staatsrecht’’, vond Timmermans.
Prinsjesdagontbijt over magere daden voor het Noorden
De Haagse week voor Noord-Nederlandse politici was weer begonnen met het traditionele Prinsjesdagontbijt dinsdagochtend vroeg, om voorafgaand aan de debatten nog even stevig te lobbyen voor Groningen, Friesland en Drenthe.
Commissaris van de koning Jetta Klijnsma stond er even bij stil dat er gelukkig best veel Noord-Nederlandse Tweede Kamerleden zijn, zodat het kabinetsplan voor een regionaler kiesstelsel eigenlijk niet eens meer nodig is. Ze somde de bekende actiepunten van het Noorden weer op. De Lelylijn, de Nedersaksenlijn en het knelpunt bij Meppel.
Het ging dinsdag ook nog over dat er wel mooie woorden over de regio zijn maar toch wel erg magere daden en bijbehorende geldbedragen voor het Noorden.
Timmermans en Dijk hadden het in de debatten woensdag en donderdag telkens over de ,,wanhoop van de mensen in het Noorden en Ter Apel’’. Ze zeiden er maar even niet bij dat toch wel erg veel van die ‘wanhopige’ noorderlingen juist voor Geert Wilders hebben gekozen om een stop op nieuwe asielzoekers voor elkaar te krijgen, en daarmee heus niet voor het beter spreiden van die binnengelaten vluchtelingen over de rest van het land.
Eventjes leek de oppositie beet te hebben, toen Dick Schoof donderdag de stukken over de noodwet niet vrij wilde geven. Van Vroonhoven ging met de woorden ,,Artikel 68 grondwet’’ mee in de eis tot openbaarmaking van de stukken. ,,Tjongejonge, werkelijk’’ mopperde Schoof terwijl zijn microfoon per ongeluk nog open stond in het rumoer dat ontstond. En vervolgens ging het een uur of twaalf lang over die noodwet en de zwartgelakte ambtelijke adviezen die daar niet zo positief over waren.
Schoof, Van Vroonhoven en vooral ook Wilders bleven uiteindelijk toch wel behoorlijk stevig overeind. Ze beginnen op een bepaalde manier te wennen aan hun wankele samenwerkingsconstructie. Maar het Noorden en inwoners die er niet of nauwelijks geld bij krijgen en waarschijnlijk zelfs meer moeten gaan betalen voor sportscholen en cultuur, zijn er geen steek wijzer van geworden.
(Arend van Wijngaarden is parlementair verslaggever van Dagblad van het Noorden)
