Defensiegeld naar Lelylijn is serieuze optie, zegt staatssecretaris tijdens bezoek aan Groningen

De plannenmakerij voor de Lelylijn en Nedersaksenlijn verkeert in een impasse omdat er nog geen uitsluitsel over het geld, liet staatssecretaris Chris Jansen (spoor) maandag weten op het Hoofdstation Groningen.

Jansen wilde met zijn bezoek laten zien dat hij toch werk blijft maken van de spoorplannen. Hij kijkt in zijn zoektocht naar miljarden naar verschillende ministeries, de regio en Brussel. Ook is Defensie een serieuze optie. Dat ministerie is zo ongeveer het enige dat fors meer mag uitgeven. Omdat er zwaar materieel vanuit de Eemshaven over het spoor naar Duitsland moet, is investeren in infrastructuur ook nuttig goed voor het leger.

Jansen heeft daarover gesproken met zijn collega Gijs Tuinman van Defensie. ,,We kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen. We zijn er nog niet uit maar het heeft hoge prioriteit’’, zei Jansen.

Voor de Lelylijn is 13,8 miljard euro begroot en voor de Nedersaksenlijn 1,7 miljard. Het kabinet eist dat er minstens zicht is op 75 procent van die bedragen voor officiële MIRT-verkenningen mogen starten. De Tweede Kamer heeft de staatssecretaris opdracht gegeven voor de Voorjaarsnota met geldbedragen op de proppen te komen.

Dat is nog niet gelukt, blijkt uit de antwoorden van Jansen. Hij heeft de afgelopen tijd wel allerlei gesprekken gevoerd. ,,We kijken naar de regio, naar financiering vanuit Europa en financiering van andere partijen.’’

Jansen hoopt op een ‘bestuurlijke afspraak’ om toch verder te gaan met de plannen in de vorm van een Masterplan voor het Noorden, waarbij ook gekeken wordt naar het beginnen met aanleg van de spoorlijnen in stukjes.

Want ook al is er nog niet genoeg geld op tafel, de hele Kamer en het kabinet blijven voorstander van de lijnen, benadrukt Jansen: ,,Als je kijkt naar Nederland, dan zijn deze twee lijnen essentieel voor de brede welvaart in het Noorden. Op het gebied van woningbouw, onderwijs, en werkgelegenheid kan deze regio nog wel een groei doormaken. Daarvoor heb je infrastructuur keihard nodig.’’

De staatssecretaris kreeg maandag een rondleiding over het Groningse station, dat op dit moment ingrijpend verbouwd wordt. Voor een nu begrote 368 miljoen euro komen er extra perrons, waarmee treinen vanuit Leeuwarden door kunnen rijden naar het zuiden en oosten. Het busstation gaat naar de zuidkant en er komt een grote fietsenkelder onder het station.

Bij de huidige verbouwing van het station is nog geen rekening gehouden met de Lelylijn. Maar Prorail verzekerde de staatssecretaris dat de lijn wel later ingepast kan worden. ,,Daar wordt slim naar gekeken, zodat je hier ook een aansluiting naar het oosten kan krijgen’’, zegt Jansen.

Namens Noord-Nederland is de Groningse commissaris van de Koning René Paas delegatieleider in de gesprekken over de spoorlijnen. Hij staat er positief in, zegt Paas tijdens de wandeling over het station. Maar hij hoopt binnenkort wel op meer duidelijkheid.

,,Het kabinet brengt zich in een kramp door de hele tijd te doen alsof het uit de jaarschijf van komend jaar betaald moet worden, terwijl het een investering voor de heel lange termijn is’’, zegt Paas. ,,We hebben decennia om het geld te regelen. De staatsschuld is nu lager dan ik in mijn leven heb meegemaakt. Noord-Nederland is niet verwend met infrastructuur. Ik liet de staatssecretaris een kaart zien van het spoornetwerk van honderd jaar geleden, in de voormalige wachtkamer derde klasse waar nu de Albert Heijn zit. Dan zie je dat er alleen lijnen vanaf zijn gegaan in al die jaren.’’

In de Haagse wandelgangen wordt wel gemopperd over de zoektocht naar geld van Jansen. Zo heeft hij aangeklopt bij woonminister Mona Keijzer, die 2,5 miljard woningbouwgeld voor infrastructuur heeft, en bij Eddie van Marum, de staatssecretaris Groningen die de ereschuldgelden verdeelt. Beide BBB-bewindslieden houden de hand op de knip.

Groningse bestuurders die maandag meewandelden met de staatssecretaris hadden nog wel andere ideeën. Zo heeft het kabinet dit voorjaar 8 miljard euro aan eenmalige meevallers. ,,Daar moet toch een kwart van naar deze projecten kunnen?’’, vond gedeputeerde Johan Hamster.