Ruslandexpert Hans van Koningsbrugge Foto: Corné Sparidaens
Hans van Koningsbrugge, hoogleraar Russische Geschiedenis en Politiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, geeft elke zaterdag zijn commentaar op de oorlog in Oekraïne. Vandaag aflevering 220.
„Rusland en Amerika hebben weer een vredesplan voor Oekraïne. Dat lijkt erg op voorgaande vredesplannen. Het is tot stand gekomen na overleg tussen Witkoff en Dmitriëv. Witkoff is de New Yorkse vastgoedboer die gezant in Rusland is geworden en Dmitriëv is een Rus die in Amerika heeft gestudeerd en gezant in Amerika is geworden.
Van het zogeheten 28-puntenplan - naar analogie van het 20-puntenplan voor Gaza - is nog niet alles naar buiten gebracht. Wel is duidelijk dat Oekraïne de Donbas moet opgeven, zijn leger met 40 procent moet inkrimpen, afstand doen van alle langeafstandsraketten die St Petersburg en Moskou kunnen bereiken en afzien van het NAVO-lidmaatschap.
‘Er is geen enkele concessie van Rusland aan Oekraïne’
Dit zijn allemaal eisen van Rusland. Dmitriëv heeft gedicteerd en Witkoff braaf genotuleerd. Er is geen enkele concessie van Rusland aan Oekraïne. Er zijn ook nog een paar andere venijnige punten: de Russisch-Orthodoxe kerk moet in Oekraïne worden hersteld en de Russische taal moet er een officiële status krijgen.
In het geval van de Donbas is er nog iets bijzonders aan de hand. Oekraïne moet dat overdragen aan Rusland, zonder dat te erkennen. In ruil daarvoor krijgt Oekraïne een leasebedrag van Rusland. De Donbas wordt dus geleased door Rusland, alsof het een auto is.
Mocht Oekraïne daarmee akkoord gaan, dan is Charkiv makkelijk bereikbaar voor de Russen. Als Oekraïne ook nog een flink deel van zijn troepen moet opgeven, dan is de tweede stad van het land amper nog te verdedigen. Conclusie: hier kan Zelensky nooit mee instemmen.
‘Als je vrede wil, heb je beide partijen nodig’
Het bewijst andermaal dat Trump een Russische pion is. Het plan is nog het best te omschrijven als een proefballon die niet van de grond wil komen. Het kan alleen al niks worden, omdat zowel Oekraïne als Europa er niet bij betrokken zijn. Er is één simpele regel: als je vrede wil, heb je beide partijen nodig.
Als dit vredesplan door de strot van Oekraïne wordt geduwd, dan is het Amerikaanse-Europese partnerschap ten einde. Niemand in Europa zal Amerika nog een betrouwbare partner vinden als de VS dit doorzet. Het leidt tot een kantelpunt in de westerse geschiedenis. Dan is het ieder voor zich en God voor ons allen.”
