Jimmy Dijk en zijn verloofde Mechteld van Duin, beide van de Socialistische Partij (SP). Corné Sparidaens
Voor de Eiffeltoren ging Jimmy Dijk, de Groningse fractieleider van de SP in de Tweede Kamer, op één knie voor Mechteld. „Natuurlijk zei ik ja.” En dat mag de wereld best weten. „Het hoort ook bij de politiek dat je laat zien wie je bent.”
Jimmy Dijk (39) en Mechteld van Duin (34) hopen in oktober te trouwen in het Groningse stadhuis, waar ze samen jarenlang in de gemeenteraad zaten. Het wordt een behoorlijk politiek huwelijk. Zij is nog altijd actief voor de SP als vrijwilliger, naast haar werk als jurist bij de provincie Fryslân. Hij is partijleider en zit in de Tweede Kamer.
Een paar maanden na het aanzoek in Parijs hebben we een interview in hun bovenwoning in de Groningse wijk Helpman.
Ze zijn al dik 11 jaar samen, dus dat aanzoek had best eerder kunnen komen. Een jaar of 8 geleden bijvoorbeeld, toen ze ook al eens in Parijs waren.
,,We kwamen uit de metro en de Eiffeltoren begon helemaal op te lichten’’, begint Jimmy. ,,Ik wist dat niet, het gebeurt ’s avonds altijd op het hele uur. Alles daar begint dan te knipperen. Toen zei Mechteld voor de grap van: ‘Dit is wel een mooi moment om me ten huwelijk te vragen’. Ik grapte terug: ‘Nu heb je het moment wel een beetje verpest’.’’
Dus wilde hij het weer proberen toen ze afgelopen kerstvakantie naar Parijs gingen. ,,Het was erg druk bij de Eiffeltoren dus Jimmy wilde iets verder weg. Ik dacht: wat loopt hij nou te drentelen?’’, zegt Mechteld lachend. ,,Maar als ik ernaar zou vragen zou ik het weer verpesten. Ik dacht ook, stel je voor dat er niets aan de hand is, dat is ook een beetje lullig. Maar even verderop ging hij echt op één knie.’’
Met een ring in een doosje?
,,Als je het doet, moet je het goed doen toch?’’, zegt Jimmy.
Het wordt een behoorlijk politiek huwelijk. Foto: Corné Sparidaens
Jullie hebben meteen een foto gedeeld op sociale media en daar werd volop op gereageerd. Er kwamen felicitaties van Geert Wilders, van Caroline van der Plas, van Pieter Omtzigt, noem maar op. Was het een bewuste keuze om het zo met de hele wereld te delen?
,,Ja. Je bent als politicus natuurlijk een publiek figuur. Dan is het leuk om dingen van je privé te laten zien. Het is ook gewoon een gelukkig moment in je leven.’’
Maar wil jij dat wel, Mechteld?
,,Ja zoiets vind ik prima. Ik had anders wel gezegd van: doe dit maar niet. Je weet dat het er een beetje bij hoort dat je wat van jezelf laat zien. Voor Jimmy is het ook belangrijk om dat te doen. En er zit natuurlijk een grens aan.’’
,,Ik vind dat dat hoort bij volksvertegenwoordiger zijn’’, vult Jimmy aan. ,,Veel mensen op straat kenden mij al in Groningen toen ik in de gemeenteraad zat. Dan waren we in buurten en kon ik in de snackbar met mensen een patatje eten en een praatje maken. Op de schaal waar ik nu bezig ben, kan dat niet altijd meer. Dan is het fijn dat mensen op een andere manier wat meer over je persoonlijk zien. Dat je niet alleen maar diegene bent die stevig aan het debatteren is in de Tweede Kamer of die in een talkshow zijn verhaal doet.’’
,,En ik ben natuurlijk ook van de partij’’, zegt Mechteld. ,,Ik vind het ook van belang om zoiets te doen.’’
‘Je liep mij gewoon voorbij’
Ze weten allebei nog goed hoe Mechteld in 2012 als kersvers lid van de SP het partijkantoor in Groningen kwam binnenlopen en Jimmy meteen voor haar viel. ,,Je liep mij gewoon voorbij’’, zegt Jimmy. ,,Je had het druk en had haast.’’
Mechteld lacht. ,,Ja we kennen elkaar inderdaad van toen ik net lid was en actief werd voor de jongerenorganisatie. We deden ook wel eens acties op straat en we vonden elkaar al vrij snel heel leuk. Dat is na een tijdje uitgemond in een relatie.’’
Jimmy zat al in de gemeenteraad van Groningen en Mechteld kwam in 2014 in de raad. ,,We hebben het natuurlijk wel meteen verteld aan de mensen in de fractie en iedereen vond het hartstikke leuk’’, zegt Mechteld. ,,Achteraf denk ik dat mensen het wel een beetje spannend vonden. Veel anderen in de gemeenteraad wisten het ook wel. Maar de burgemeester wist het pas toen wij al twee jaar wat hadden.’’
Jimmy Dijk en Mechteld van Duin. Foto: Corné Sparidaens
Het komt vaker voor in de politiek. ,,Ook omdat je zo veel samenwerkt. Bij acties, bij buurtbijeenkomsten. Je hebt heel intensief contact’’, zegt Jimmy.
,,Het vraagt veel van je privéleven’’, zegt Mechteld. ,,Het is een nevenfunctie. Jimmy werkte naast de gemeenteraad, ik studeerde. De politiek doe je in de avonden en weekenden. Dus je wordt een hecht team samen. Bij de SP strijd je ook voor een bepaald doel en dat bindt heel erg. Dus werk en privé loopt in elkaar over.’’
,,En het is een relatie natuurlijk fijn om gedeelde waarden te hebben’’, zegt Jimmy. ,,In de huidige situatie is het ook prettig’’, zegt Mechteld. ,,Dat Jimmy een aantal dagen in de week in Den Haag is en ik begrijp waarom hij dat doet.’’
,,Ik zal een heel concreet voorbeeld noemen. Vanavond moet ik weer weg. Dat wist jij nog niet Mechteld, maar ik moet naar Bar Laat. We zouden vanavond eigenlijk de koffers pakken omdat we op vakantie gaan. Maar dat moet dus later. En morgen ben ik de hele dag op pad in Amsterdam.’’
Mechteld, jij bent na de gemeenteraad niet verder gegaan in de politiek maar werkt als juridisch adviseur?
,,Ja ik ben meer de richting van mijn studie op gegaan. Ik vond het sociaal zekerheidsrecht interessant. De participatiewet werd in 2015 ingevoerd, de sociale werkvoorzieningen werden afgebroken. Mijn politieke interesse daarvoor vloeide over in mijn juridische interesse. Zo kwam ik bij gemeenten te werken. In de schuldhulpverlening en de bijstand. Daarna ben ik op andere plekken gaan werken zoals bij ruimtelijke ordening. Ook heel leuk want ik heb me in de gemeenteraad veel met huisjesmelkers bezig gehouden. En nu zit ik bij de provincie op het gebied van natuurbescherming. Ik doe daarvoor intern juridisch advies en de juridische procedures.’’
Wel wat anders dan het politieke en idealistische van de SP.
,,Ja en nee. Ik vind het mooi om voor de publieke zaak te werken. Het gemeenschappelijk belang hoeft natuurlijk niet precies samen te vallen met wat ik persoonlijk ergens van vind. Er zit wel een democratisch gekozen bestuur en daar ben je dienstbaar aan. En ik krijg natuurlijk heel veel mee van de politiek via Jimmy. Je bent ook een beetje half politiek adviseur.’’
Jimmy lacht: ,,Daar zit mijn spindoctor.’’
Je lacht erbij maar dat is toch wel een beetje zo?
,,Ja ik denk op de achtergrond’’, zegt Mechteld. ,,Je hebt het natuurlijk heel vaak over dingen met elkaar. En ik heb ook een mening.’’
Wil jij zelf ooit weer de politiek in?
,,Ik vind mijn werk als jurist echt heel leuk. Dus ik weet het niet. Maar het is wel zo dat als je echt iets wil veranderen je in de politiek moet zijn.’’
Is het niet vreemd dat alle aandacht nu naar hem gaat als jullie samen ergens komen?
,,Ik vind het niet erg dat er aandacht naar hem gaat. Maar wel als ik alleen gezien word als de vrouw van. Ik ben ook gewoon mijn eigen persoon.’’
'Ik vind het niet erg dat er aandacht naar hem gaat. Maar wel als ik alleen gezien word als de vrouw van.' Foto: Corné Sparidaens
,,Het is grappig dat er echt mensen zijn die denken dat Mechteld nu niet meer werkt en dat haar leven volledig in dienst staat van mij. Terwijl Mechteld ook gewoon een hartstikke drukke baan heeft. Natuurlijk helpen we elkaar en het helpt mij dat Mechteld mij steunt. Maar we leggen het niet op een weegschaal. Jouw leven staat niet in het teken van dienstbaarheid aan mij ofzo.’’
Het is niet zoals bij Amerikaanse presidentsvrouwen?
,,Nee dat zou ik echt storend vinden.’’
Dat gaat trouwens ook in een ander opzicht niet op. Het salaris. Bij de SP leveren politici een groot deel van hun salaris in aan de partij. Hoe zit dat?
,,Wij storten ongeveer tweederde van wat we krijgen in de partijkas. Dan houd ik nog ongeveer 3500 euro per maand over. Dat is omdat wij mensen hebben die hun ziel en zaligheid in de partij steken in hun vrije tijd. Het zorgt er ook voor dat wij een partij zijn met genoeg eigen middelen zodat we geen externe financiers nodig hebben. Geen uitzendbureau Otto Workforce dat ons sponsort, zoals bij de VVD. En ik vind het belangrijk dat als ik bij de pomp sta of in de supermarkt kom, ik zelf ook ervaar hoe belachelijk hoog de btw is en hoeveel een accijnsverhoging doet. Het is toch anders als je zelf 10 mille per maand krijgt.’’
Jullie zijn de enige partij die het zo doen. Andere partijen zeggen dat er bij de verantwoordelijkheid van het ambt een salaris past. En het kan nuttig zijn als je in een machtspositie zit om een zekere onafhankelijkheid te hebben, en om veiligheid om je heen op te kunnen bouwen.
,,Maar 3500 is geen slecht salaris. Er zijn genoeg mensen die veel minder verdienen. Politieagenten, verpleegkundigen. En Mechteld heeft ook een goede baan.’’
Maar voelt het nooit oneerlijk? Al die andere Kamerleden die lang niet allemaal even hard werken en toch veel meer verdienen?
,,Ja ik vind de verschillen oneerlijk. Kamerleden krijgen veel te veel, en dat van andere partijen, tja dat moeten zij weten. Je ziet het ook bij topambtenaren, bestuurders van de NOS, noem maar op. Bij ons leveren alle Kamerleden hun vergoeding in maar ook gemeenteraadsleden en statenleden. Voor ons is dat normaal maar ik merk inderdaad dat veel mensen het niet weten en er verbaasd over zijn.’’
Mechteld: ,,Met veel verdienen is op zich niets mis. Maar waar wel wat mis mee is, is dat er dan anderen zijn die veel minder verdienen. En in de SP maken we een analyse dat je gevormd wordt door je omstandigheden. Ik moet denken aan Jimmy die in een kartonfabriek heeft gewerkt naast zijn studie en dat veel andere studenten niet eens wisten dat er mensen hier in Groningen zijn die elke nacht keihard moeten werken. Als je in een kartonfabriek hebt gewerkt, denk je wel drie keer na als de AOW-leeftijd wordt verhoogd.’’
Jullie gaan er niet erg rijk van worden.
,,De vraag is wat je ziet als een rijk leven. We kunnen gewoon goed leven zo. En een rijk leven is ook dat je je inzet voor iets waarin je gelooft.’’
De SP kiest op veel gebieden een heel eigen koers maar stijgt nog niet heel hard in de peilingen.
Jimmy: ,,We zijn iets aan het opbouwen. We willen het hebben over klassenverschillen. Hoe komt het nou dat sommige mensen acht jaar eerder dood gaan en 22 jaar langer in slechte gezondheid leven aan het eind van hun leven? Dat is geen natuurverschijnsel. Hoe komt het dat een op de vier huurwoningen schimmel heeft? Dat zijn allemaal klassenverschillen.’’,,
,,Het is een bewuste keuze van de rechtse partijen om belasting te verlagen voor de meest vermogenden, voor de grote bedrijven, voor de aandeelhouders en tegelijkertijd de prijs te laten betalen door de mensen die de echte welvaart brengen, de werkende mensen. Dat is natuurlijk een heel impopulaire boodschap. Daarom hebben ze een trucje bedacht. Ze hebben het de hele tijd over culturele verschillen tussen mensen. Over gender, over van wie je houdt. Daarmee creëren ze verdeeldheid.’’
Maar die regering waar jullie zo tegen zijn, zit er nog wel even. Moet de oppositie niet meer een front vormen daartegen? Over de pensioenen bijvoorbeeld stemt de SP juist weer mee met PVV en NSC.
,,Die pensioenplannen vormen een risico voor mensen. We verschillen nu eenmaal van mening met sommige oppositiepartijen. Maar er zijn wel gedeelde zorgen over problemen die naar de toekomst worden geschoven. Neem nou de woningtekorten die niet worden opgelost.’’
Daarover is ook grote verdeeldheid tussen jullie, GroenLinks-PvdA en de andere oppositiepartijen.
,,Volgens mij verschilt niemand van mening over dat er geïnvesteerd moet worden maar dat doet het kabinet niet. Ze bevriezen alleen de huren, dat is goed hoor, maar ze komen niet met een oplossing voor de woningbouwcorporaties.’’
De coalitie is daarover ook verdeeld. Als jullie als oppositie een lijn zouden trekken zou je iets kunnen veranderen. Met een gezamenlijk voorstel voor hogere huurtoeslag bijvoorbeeld.
,,Dat komt van partijen die zeggen dat ze juist van de toeslagen af willen. Ik begrijp daar echt de ballen van.’’
Jimmy, jij wordt vaak een ‘straatvechter’ genoemd. En volgens politieke duiders blijft de SP vrij klein in de peilingen omdat veel mensen jullie zien als schreeuwers aan de zijlijn die geen verantwoordelijkheid nemen.
,,Dat is een goedkoop frame. Wij kunnen wel een bestuurderspartij zijn. Sterker nog, ik vind dat wij moeten regeren. Dat kunnen we ook in allerlei gemeenten en provincies. In Groningen zitten we in een coalitie waarmee we heel mooie dingen opbouwen. Ik zie in de Tweede Kamer veel partijen die af willen van het neoliberale verhaal. We willen met iedereen regeren behalve met de PVV. En met de VVD wordt het erg lastig.’’
Dat zijn wel de grootste partijen in de peilingen. Zonder de VVD krijg je geen meerderheid.
,,Dat zijn peilingen. In verkiezingen kan het heel snel gaan.’’
Als Jimmy dat echt wil, moet hij zich in Den Haag dan niet wat meer gaan gedragen als een bestuurder die kan samenwerken? Met een mooi pak aan? Zou je dat hem als spindoctor niet adviseren?
,,Ik denk dat je ook dicht bij jezelf moet blijven.’’
Er zijn voorbeelden van politici die ineens omhoog schoten toen ze een strak pak gingen dragen.
Jimmy: ,,En daarna weer hard daalden in de peilingen toe ze gingen regeren. Mensen prikken daar doorheen.”
,,Jimmy draagt wel mooie jasjes toch?’’, zegt Mechteld lachend.
Maar ga je nooit een stropdas dragen?
,,Zeg nooit nooit. Ik zit nog wel te twijfelen over een stropdas als we gaan trouwen.’’
,,Ik heb wel een mooie jurk gekocht’’, zegt Mechteld. ,,Ik heb Jimmy gevraagd of hij hem wilde zien, maar nee.’’
Lubach: ‘De kranten staan er vol mee. 500 dagen Jimmy Dijk’
Jimmy Dijks pogingen om bekender te worden werden eind april stevig op de hak genomen in de satirische nieuwsshow van Arjen Lubach. ,,De kranten staan er al weken vol mee. Vrijdag is het zover. Jimmy Dijk is dan 500 dagen fractievoorzitter van de SP.’’
Het programma nam een kijkje in het ‘Jimmy Dijkhuis’ in Limburg, waar de originele deur van het huis van Dijk te bewonderen zijn. En de originele schoenen waarmee hij een jaar geleden mee op campagne was.
Verslaggever Soumaya Ahouaoui ging zelfs op reportage in Oldenzijl, waar Jimmy Dijk is opgegroeid, om de festiviteiten in het dorp vanwege de mijlpaal van 500 dagen te bekijken. Ze had het alleen telkens over Jimmy ‘van’ Dijk. En het programma toonde telkens de verkeerde foto’s van mannen met vergelijkbare stoppelbaardjes als Dijk, van kamerlid Derk Boswijk, VVD’er Klaas Dijkhof tot J.D. Vance.
Jimmy Dijk heeft er smakelijk om gelachen, bekent hij. Hij rommelt even in de gangkast en komt terug de woonkamer in: ,,Kijk. De originele schoenen.’’
Werk: 2014 -2018 gemeenteraadslid SP Groningen; 2020-2022: juridisch adviseur gemeente Aa en Hunze; 2022-nu: jurist natuurbescherming provincie Fryslân
Werk: 2004-2014 Kartonfabriek De Halm in Hoogkerk; 2010-2014 barman in eetcafé Van de Markt in Groningen; 2010-2023 gemeenteraadslid SP Groningen; 2023-nu Tweede Kamerlid SP