Kees Huizinga uit Hellum boert al langer dan twintig jaar in Oekraïne.
Groninger Kees Huizinga, mede-eigenaar van een megaboerderij in Oekraïne, is even terug in Nederland.
,,Naar omstandigheden gaat het goed’’, zegt Kees Huizinga vanaf zijn Nederlandse adres, in een dorp vlakbij Emmen. Een paar weken geleden keerde hij tijdelijk terug uit Oekraïne, waar de geboren Helllumer al twintig jaar mede-eigenaar is van een megaboerderij met vierhonderd man personeel. ,,Maar het is natuurlijk een hopeloze situatie.’’
Sinds de Russen Oekraïne zijn binnengevallen, staat het leven van Huizinga op zijn kop. En dat is nog zacht uitgedrukt. Hij woont in Kischenzi, vlakbij de stad Uman, in het midden van Oekraïne op zo’n 200 kilometer afstand van Kiev. Het is er vooralsnog rustig. ,,Fysiek rustig, maar mentaal is de spanning om te snijden. Mensen zijn bang dat ze alles kwijtraken.’’
De economie ligt op z’n gat
Ook in zijn provincie ligt de economie op z’n gat, vertelt hij. ,,Er zijn mensen op de vlucht, dus die werken niet meer. Veel winkels hebben de deuren gesloten. Hoewel het verschilt per regio, hebben ook veel anderen het werk neergelegd.’’
Met de voedselvoorziening gaat het redelijk. Er wordt in elk geval brood gebakken. Het scheelt volgens hem ook dat veel mensen in de dorpen zelfvoorzienend zijn. ,,Ze hebben grote tuinen waarin ze van alles verbouwen. In de kelders bewaren ze aardappelen, ingemaakt vlees, kool, uien.’’
In dat opzicht maakt hij zich over de dorpen minder zorgen dan over de steden. ,,De logistieke keten richting de steden is enorm verstoord. Er zijn veel minder vrachtwagens op de weg en door allerlei roadblocks doen die er ook nog eens veel langer over om hun bestemming te bereiken; voor een afstand die ze normaal in een paar uur afleggen, moeten ze nu een paar dagen uittrekken.’’
Hij is van plan binnen afzienbare tijd terug te keren naar zijn boerderij, want het zaai- en teelseizoen is aangebroken. Zijn personeel – met velen werkt hij al twintig jaar samen – weet wat het moet doen. ,,Ik hoef er niet altijd bij te zijn, maar er zijn nu veel onzekerheden. Er moeten veel crisisbeslissingen worden genomen.’’
Er is bijvoorbeeld een groot tekort aan kunstmest en er is amper diesel meer te verkrijgen, zodat hij niet meer met een tractor het land op kan. Het is een kwestie van improviseren.
Zijn eigen landbouwproducten gaan ook niet meer de grens over. Suiker en groenten zijn bestemd voor de lokale markt. Verder heeft hij nog graan, tarwe, gerst en mais opgeslagen voor de export. ,,Als het goed is opgeslagen met ventilatie, kan het wat langer blijven liggen. Zo niet, dan komen er kevertjes in en kun je het niet meer verkopen.‘’
‘Ik steek zo de grens over en rijd naar huis’
Zijn vrouw Emmeke en hun twee dochters verblijven inmiddels ook al weer een poos in Nederland. In z’n eentje teruggaan is volgens Huizinga ‘niet zo’n probleem’. Zijn auto staat nog bij vrienden aan de Oekraïense kant van de grens. ,,Als ik die oversteek, loop ik er zo naartoe en rijd ik naar huis.’’ Onderweg verwacht hij geen onoverkomelijke problemen. ,,Er wordt in het noorden, oosten en zuiden geschoten, niet in het midden van Oekraïne. Ik rijd er ook vanuit het westen naartoe.’’
Hij staat honderd procent achter de Oekraïense president Zelenski. Doorvechten tegen Poetin is volgens hem de enige optie. Strijdvaardig: ,,Moet je je land laten afpakken? Moet je onder de knoet van Rusland gaan leven? In een politiestaat? Hadden we Hitler zijn gang moeten laten gaan? Dan hadden we nu allemaal Duits gesproken.’’
‘Iedereen is bang voor zijn blufpoker’
Hij pleit voor een regimeverandering in Rusland, ‘want veel Russen gaan hier ook onder lijden’. ,,Voor de Russen en de wereld is het beter dat Poetin vertrekt. Iedereen is bang voor zijn blufpoker, maar dat een paar Oekraïners met Stinger-raketten het Russische leger ophouden bewijst dat het een slappe hap is.’’
Volgens Huizinga is de vechtlust onder Oekraïners groot. ,,Het is niet zo dat elke Oekraïner een geweer oppakt. Dat heeft ook niet zoveel zin. Iedereen voert zijn eigen taak uit. Ze zijn allemaal supergemotiveerd en vastberaden.’’
Hij hekelt de lakse houding van de EU en de Navo. ,,Ze wachten alleen maar af. Daar wordt het alleen maar erger van. Als je Poetin niet stopt, gaat hij gewoon door. Er worden nu ook Oekraïners met geweld gedetineerd in strafkampen. Dit is een herhaling van de geschiedenis. Wat Stalin heeft gedaan in de jaren 30 en 40, doet Poetin nu dunnetjes over. Aan de grens van Europa laten we dat gewoon gebeuren. Als er nu niet wordt ingegrepen, heb je misschien over een half jaar een miljoen hongerdoden.’’
We moeten ons volgens hem niet laten leiden door de angst voor een wereld- of kernoorlog. ,,Als die nu niet komt, komt ie straks wel. Als de Russen uit Oekraïne worden weggejaagd, zijn we nog net op tijd om voldoende te zaaien. Anders gaat Poetin door en sleept hij de halve wereld mee in zijn ondergang.’’
