De vloeivelden bij de voormalige Suikerunie-fabriek hebben zich ontwikkeld tot een waardevol natuurgebied. Foto: Peter Wassing
Opnieuw fluit de rechter de provincie en gemeente Groningen terug in de strijd tegen de nieuwe stadswijk Suikerzijde. Er is niet goed onderzocht welke impact de bouwplannen hebben op de geoorde fuut en twee beschermde vleermuissoorten.
De Groningse kortgedingrechter schorst daarom de natuurbeschermingsvergunning die de provincie heeft afgegeven voor de bouw van vijfduizend woningen op de voormalige Suikerunie-locatie van de Suikerunie. In afwachting van een uitspraak in de juridische bodemprocedure mogen er geen voorbereidende werkzaamheden worden gedaan op het fabrieksterrein.
Daarmee loopt de bouw opnieuw maanden vertraging op. Deze zomer zouden al de eerste delen van de vroegere vloeivelden van de suikerfabriek gedempt worden ten behoeve van de plannen. Juist die vloeivelden hebben zich volgens zeven regionale milieu- en natuurorganisaties ontwikkeld tot een belangrijk natuurgebied.
Met de uitspraak van de kortgedingrechter neemt de juridische strijd van de natuurclubs tegen de Suikerzijde al weer een nieuwe wending. In november vorig jaar haalde de rechter ook al een streep door de natuurvergunning voor de stadswijk, toen ook al omdat het lot van de geoorde fuut onduidelijk was.
Provincie ziet nauwelijks futen om te beschermen op vloeivelden
De provincie kwam daarop met een ‘herstelbesluit’: bij nader inzien zouden er zo weinig futen in het gebied huizen dat de gemeente helemaal geen ontheffing zou hoeven hebben op het verbod op verstoring van deze beschermde soort. De natuurorganisaties zagen hun bezwaar tegen dat besluit door de provincie afgewezen en stapten daarop naar de kortgedingrechter uit vrees voor onherstelbare schade aan de natuur.
,,Wij zijn heel blij dat de rechter ons nu twee keer op rij in het gelijk stelt’’, zegt directeur Jan-Willem Lobeek van de Natuur en Milieufederatie Groningen, die de juridische strijd tegen de bouwplannen aanvoert. ,,We voelen ons door het vonnis gesterkt in de overtuiging dat dit een slecht plan is.’’
Kortgedingrechter verwacht dat vergunning ook bij rechtbank onderuit gaat
In zijn vonnis veegt de rechter de redenatie van de provincie van tafel. Er is niet aangetoond dat de vroegere vloeivelden niet zó belangrijk zijn als broedgebied, dat de geoorde fuut er niet hoeft worden beschermd. De kortgedingrechter verwacht daarom dat de vergunning ook in de bodemprocedure geen stand houdt bij de rechtbank.
Daarbij is de rechter ook niet onder de indruk van de compensatie die de provincie en gemeente willen bieden voor de aantasting van het leefgebied van de water- en de meervleermuis. De overheden erkennen dat die twee soorten wel worden geschaad door de bouwplannen, maar willen dat oplossen door de naburige polder De Oude Held te herinrichten als waterrijke habitat.
Vraagtekens bij ‘compensatie’: ‘de ene beschermde soort wordt geschaad voor de andere’
De Oude Held is echter nu nog een belangrijk broedgebied voor de grutto. Die eveneens beschermde vogelsoort wordt op zijn beurt verdreven als het weidegebied in de polder straks grotendeels onder water wordt gezet om vleermuizen een nieuwe habitat te verschaffen.
De gemeente en provincie willen bij Dorkwerd nieuw leefgebied voor de grutto creëren maar de natuurorganisaties vrezen dat het niet gaat lukken de populatie daar naartoe te laten verkassen. Ook de rechter heeft ‘de nodige vraagtekens’ bij dit plan: in zijn ogen wordt daarmee ‘de ene beschermde diersoort aangetast ten behoeve van de andere’.
,,Wij vrezen voor een domino-effect’’, reageert NMF-directeur Lobeek namens de natuuralliantie waarin naast zijn eigen organisatie onder meer het Groninger Landschap en de natuurboerenkoepel Collectief Groningen West de krachten hebben gebundeld. De natuurcompensatie die de overheden voor ogen staat, is volgens hem ‘een slecht plan’ dat niet alleen de vleermuis en fuut treft, maar alle beschermde soorten in het gebied.
Natuurorganisatie willen graag rond tafel over plan: ‘De deur staat nog altijd open’
,,De Oude Held is het meest succesvolle weidegebied in de provincie, hoe gek dat ook klinkt voor een plek middenin de stad. En de grutto is heel honkvast, die keert na de winter terug uit Afrika tot op een meter van zijn broedplek. Je speelt met vuur als je dat probeert te verplaatsen. Ze laten zich niet zomaar naar een andere plek sturen en als je ze eenmaal weg zijn ben je ze definitief kwijt.’’
Lobeek hoopt dat de overheden de aanbeveling van de rechter oppakken om alsnog rond de tafel te gaan met de natuur- en milieuorganisaties. Die kregen tot dusver geen gehoor voor ideeën om de woningbouw beter te laten aansluiten op de natuur. ,,We zijn naar de rechter gestapt omdat we niet in overleg kwamen, maar de deur staat nog altijd open.’’
