Sommige PAS-melders hebben een nieuwe stal gebouwd of de veestapel uitgebreid. Achteraf hadden ze daar een vergunning voor moeten aanvragen. Foto: ANP/Bart Maat
Mogen zeven PAS-melders in Drenthe hun huidige bedrijfsactiviteiten legaal voortzetten of niet? Dat was in de kern de vraag waar het dinsdag om draaide in de rechtszaal van de bestuursrechter in Groningen.
De provincie Drenthe wil deze zeven agrarische bedrijven uit de illegaliteit trekken door aan te tonen dat hun bedrijfsactiviteiten geen negatieve effecten hebben op de staat van de natuur. Een passende beoordeling, waarbij van elk bedrijf apart en van de zeven samen de stikstofneerslag in de natuur werd gemeten, ligt daaraan ten grondslag.
Uit deze berekeningen kwam, volgens de provincie, het overduidelijke beeld naar voren dat de activiteiten van deze boeren nagenoeg geen effect hebben op de staat van de natuur. „De waarden zijn zo gering dat ze bijna niet te meten zijn", stelde advocaat Snel namens de provincie Drenthe vast. En dus zouden de PAS-melders gewoon een vergunning moeten krijgen.
Verslechteringsverbod
Volgens milieuorganisatie Mobilisation for the Environment (MOB) is deze redenering volslagen verkeerd. „De wal keert hier het schip”, meende jurist Wösten, die namens de MOB optrad. „Ook al gaat het maar om een minimale hoeveelheid stikstof, het slaat wel ergens neer. Dat is in strijd met het verslechteringsverbod.”
Met het bespreken van de stikstofberekeningen door de provincie kreeg de zaak voor de meervoudige kamer bestuursrecht in Groningen een heel technisch karakter. Zodanig dat zelfs een aantal aanwezige PAS-melders achteraf bekende dat ze het af en toe niet meer goed konden volgen allemaal.
Juridisch en technisch getouwtrek om kritische depositiewaarden uitgedrukt in mol, een eenheid voor een hoeveelheid stof. „Het wordt tijd dat de politiek eens ingrijpt in die berekeningen in mollen”, verzuchtte een veehouder naderhand. „De drempelwaarde moet flink omhoog, net zoals in Duitsland.”
‘Politiek moet harde keuzes maken’
Los van de rechtszaak tegen de provincie Drenthe pakt MOB ook de juridische wapens op in Gelderland, Friesland, Brabant, Overijssel en binnenkort Limburg. „We zijn er niet op uit om bedrijven kapot te maken”, sprak de huisjurist namens MOB, „maar we willen dat de politiek eindelijk eens harde keuzes maakt. Ook dit pilotproject in Drenthe moet volgens ons gezien worden in een groter geheel. De stikstofproblematiek moet eindelijk eens worden opgelost."
Wösten deed in dit verband een oproep aan politieke bestuurders om zelf de rechtszaken bij te wonen. „Want heel vaak ontbreekt de juridische kennis.”
