Deze twaalf noordelijke kandidaten lijken zeker van plek in Tweede Kamer

Op dit moment zijn elf Tweede Kamerleden afkomstig uit Drenthe (3) en Groningen (8). Als de polls compleet waarheidsgetrouw zijn, zullen dat er de komende periode twaalf worden, waarvan drie Drenten.

Grote overwinnaar PVV heeft onder de 37 beoogd Kamerleden in ieder geval twee Groningers: Dennis Ram uit Groningen en Reinder Blaauw uit Winschoten.

Met het Drents-Groningse trio Julian Bushoff, Elke Slagt en Glimina Chakor is de nieuwe PvdA-GroenLinks combinatie hofleverancier van het noorden. VVD’er Roelien Kamminga uit Zuidbroek blijft lid van de sterk gekrompen VVD-fractie.

Namens nieuwkomer NSC kan Danielle Jansen uit Groningen haar koffers pakken en ook Harm Holman uit Drenthe lijkt het op het nippertje te redden. De partij van Omtzigt scoorde in de exitpoll 20 zetels, exact de plek van de Rodenaar. Annemarie Heite uit Bedum lijkt er vooralsnog net buiten te vallen.

Aan de andere kant van het gelijk leveren de grote verliezers van woensdag wel veel zetels, maar nauwelijks noordelijke vertegenwoordiging in. Dat ligt vooral aan de keuze van de partijen zelf.

Het CDA ging met Eline Vedder uit Ruinerwold als nummer twee de boer op. Ondanks opnieuw een forse klap voor haar partij, 10 zetels in de min, blijft de Drentse op haar plek. Voor de geboren Emmenaar Anne Kuik en Groningse CDA-voorman Jalt de Haan was het zonder wederopstanding van de christendemocraten sowieso een heilloze missie.

Debuterend lijsttrekker CDA’er Henri Bontenbal zal de slechte uitslag nauwelijks aangerekend worden en dus hoeft Vedder nog niet klaar te staan voor een troonopvolging.

Een wissel bij de SP ligt meer voor de hand. Mocht de zoveelste slechte uitslag lijsttrekker Lilian Marijnissen de kop kosten, dan lijkt het erop dat Sandra Beckerman en Jimmy Dijk kanshebbers zijn op het socialistisch leiderschap. Het Stadse duo vormt bijna de helft van de tot vijf personen gedecimeerde SP-fractie.

Waar de olifanten vechten wordt het gras platgetrapt, luidt een Afrikaans spreekwoord. Ook D66 werd woensdag onder de voet gelopen door nieuwe politieke grootmachten. De Drents-Groningse Wieke Paulusma werd eerder door partijleden gepromoveerd van plek 14 naar 7. Met een score in de exitpoll van 9 zetels hoeft ze haar Haagse bureau in ieder geval niet leeg te ruimen.

Bij de BBB werd de winst van 1 naar 7 zetels gevierd met een glimlach van een boer met kiespijn. De partij was eerder dit jaar de grote winnaar bij verkiezingen voor Provinciale Staten, maar kon die overwinningsroes niet rekken tot deze stembusgang. Herma Hemmen uit Ter Apel en Saskia van der Meer uit Meppel leken met een plek in de top twintig op een zetel de campagne in te gaan, maar hun vertrek naar Den Haag lijkt nu uitgesloten.

Voor de overige noordelingen met landelijke ambities rest slechts hoop op een wondertje. Zij hebben nog twee manieren om één van de 150 stoeltjes te bemachtigen: partijgenoten die snel weer vertrekken naar een functie elders, bijvoorbeeld een ministerspost, of op een zelfstandige verkiezing via voorkeursstemmen.

Regionale Kandidaten die op die manier over partijgenoten heen wippen zijn zeer zeldzaam. Pieter Omtzigt deed het met veel Twentse steun in 2012 en Tineke Huizinga van de ChristenUnie flikte het zelfs twee keer.

Wellicht dat haar Groningse partijgenote Stieneke van der Graaf nog wat schietgebedjes doet voor een soortgelijke stunt. CU zette haar op een ondankbare negende plek. De regeringspartij kromp tot drie magere zetels.

Op het eerste stoeltje in de politieke wachtkamer zit dus Annemarie Heite, nummer 22 van NSC. Als het verloop bij de oppermachtige PVV groot is zullen ook Nico Uppelschoten uit Eelde en Robert Rep uit Ter Apel wellicht nog aan de bak moeten.