Ondernemer Aart Spriensma (rechts) kocht met een vriendenclub het leegstaande café Odeon en wil het nu nieuw leven in blazen. Foto: Geert Job Sevink
Oldehove zit al anderhalf jaar zonder eigen supermarkt. Inwoners van het pittoreske dorp in het Westerkwartier nemen het heft in eigen handen met een plan voor een nieuwe dorpswinkel. Van, voor en door de ‘Olhoofsters’.
„Hee, dus híer gaat het gebeuren?” Een dorpsgenote die toevallig voorbij komt wandelen, houdt even halt bij Janet Postema en Ria Barenkamp. Ze had al wel gehoord dat de dames met een groepje Oldehoofsters het plan hebben opgevat om het dorp zijn eigen supermarkt terug te geven. Maar dat de keus daarvoor op het leegstaande café Odeon was gevallen, had ze nog niet meegekregen. „Nou, mooi jongens: succes! En als er straks geveegd moet worden dan hoor ik het wel, hè?!”
Een grote afvalcontainer op de stoep laat er geen misverstand over bestaan. Hier wordt inmiddels druk gesloopt en gebroken. ,,Ja, daar zijn we eerst maar eens mee begonnen”, zegt Aart Spriensma, die de dames de sleutel komt brengen van de voordeur. „En dat gaat ons heel goed af, zoals je ziet... ”, lacht hij, wijzend op de al aardig gevulde container met puin en resten van het interieur uit het roemruchte verleden van het café.
Vriendenclubje koopt dorpscafé, werkgroep krijgt kans op winkel
Spriensma kocht het inmiddels tamelijk verlopen pand begin dit jaar van de Chinese eigenaar die er kortstondig zelf een restaurant runde, maar het al vlot weer verpachte. Vorig jaar sloot het echtpaar dat er jarenlang een succesvol dorpscafé dreef, definitief de deuren. Na een jaar leegstand zagen Spriensma en een clubje vrienden en collega-ondernemers mogelijkheden.
„We doen het met vijf man uit het dorp”, vertelt de eigenaar van een landbouwmechanisatiebedrijf. „We zijn al sinds onze jeugd vrienden, kameraden of hoe zullen we het eens noemen. Drinkebroers? Haha, jazeker ook hier kwamen we geregeld. We zijn allemaal ondernemers en we doen dit er een beetje bij. Uit hobby, in onze vrije tijd en de loze uurtjes in het bedrijf. We zijn allemaal actief in de technische hoek, dus we kunnen veel zelf doen.”
Erg vastomlijnd zijn de plannen nog niet, zegt Spriensma. „We gaan in ieder geval drie appartementen op de bovenverdieping bouwen, waar ooit de bovenzaal zat voor bruiloften en partijen. En we zien ook graag nieuw leven in het cafédeel. Maar wat we verder gaan doen met die zee aan ruimte hier, staat nog open. We willen het een beetje natuurlijk laten groeien. Het kan en mag best een paar jaar duren, voor het écht wat wordt.”
Het oude Odeon-pand is behoorlijk verlopen maar wordt in oude luister hersteld. Foto: Geert Job Sevink
Sommige ouderen kwamen wel drie keer per dag buurten in gesloten super
Dat klonk de Werkgroep Oldewinkel van Postema, Barenkamp en enkele dorpsgenoten in de oren als een open uitnodiging. De benedenzaal en de aanpalende slijterij waren precies de plek die zij zochten om Oldehove zijn eigen dorpswinkel terug te geven. Dik anderhalf jaar nadat de lokale supermarkt sloot, voelen veel dorpsbewoners nog altijd het gemis. Zeker de ouderen, en andere inwoners zonder auto.
Goed, de super in buurdorp Ezinge bezorgt hier ook. Maar ook daaraan komt een eind, nu de uitbater voor zijn pensioen staat. En een eigen dorpswinkel is méér dan een plek voor vers brood en groenten. „Voor veel ouderen was de supermarkt ook hun belangrijkste ontmoetingsplek”, zegt Postema. „Sommigen kwamen er wel drie keer op een dag, even een uitstapje: een ‘oepke’, op z’n Westerkwartiers gezegd.”
Het past dus perfect in elkaar: de werkgroep en Spriensma’s ‘club van vijf’ zijn wederzijds hartstikke enthousiast over elkaars plannen. Vorige week ging Oldewinkel los, met een oproep aan kandidaat-uitbaters. „Alles is bespreekbaar”, zegt Barenkamp. „Als er een zelfstandige ondernemer komt die het wil pachten: prachtig. Maar het kan ook een bedrijfsleider of beheerder zijn. Al dan niet met hulp van vrijwilligers uit het dorp, zoals in Sauwerd waar ze dat heel goed doen. Of misschien wil de gemeente hier wel werkzoekenden aan een participatiebaan helpen.”
Met 1600 inwoners en steeds meer toeristen moet er markt voor zijn
In Oldehove zou daarvoor voldoende markt moeten zijn. Het dorp telt 1600 inwoners, heeft nog altijd twee basisscholen en vervult met een huisartsenpost met apotheek, een garagebedrijf en de brandweerkazerne ook een regiofunctie voor buurdorpen als Saaksum en Niehove. Bovendien ligt het middenin het schilderachtige Middag-Humsterland, het oudste cultuurlandschap van Nederland dat zich steeds meer ontwikkelt tot een (inter)nationale toeristische trekpleister. Die aanloop zou potentiële uitbaters nog een stevige toef slagroom op de supermarkt-taart kunnen bezorgen.
Nog tot 5 april staat de mailbox van de werkgroep open voor kandidaten: oldewinkel@gmail.com . De reacties stromen inmiddels binnen, van aspirant-uitbaters en creatieve meedenkers maar ook van enthousiaste dorpsgenoten. Postema en Barenkamp willen er nog even geen aanmeldingen uitlichten om het vizier volledig open te houden. „De komende tijd gaan we daarop studeren en selecteren. In mei hopen we knopen te kunnen doorhakken.”
Bij Oldewinkel merken ze nu al dat het initiatief nieuw elan geeft in het dorp. Nog voor er zelfs maar één schap is ingericht, maakt de aanstaande winkel zich waar als ‘ontmoetingsplek’. „Het is fantastisch om te zien hoeveel verbinding er nu al ontstaat”, vindt Barenkamp. „We krijgen tientallen reacties, ook van mensen die de laatste jaren in het dorp zijn komen wonen. Je maakt ineens kennis met nieuwe dorpsgenoten die je nog helemaal niet kende. ”
Janet Postema en Ria Barenkamp (rechts) op de plek in het oude Odeon-pand waar het moet gaan gebeuren: een nieuwe, eigen dorpswinkel voor Oldehove. Foto: Geert Job Sevink
Na jaren van stilstand gebéurt er weer wat in Oldehove
Want, ook daarin heeft de werkgroep het tij mee: na jaren van stilstand, of ronduit achteruitgang, gebéurt er weer wat in Oldehove. Her en der in het dorp zijn er huizen bijgebouwd, nieuwe appartementen gerealiseerd in leegstaande panden (ook in die vroegere buurtsuper) en voor de nabije toekomst presenteerde de gemeente Westerkwartier een Woonplan voor Oldehove, met de ambitie om nog eens 20 tot 25 woningen te realiseren, aan de rand van het dorp en op open plekken binnen de dorpskom.
Het is een beetje tegengif voor de krimp waar iedereen zich de afgelopen jaren zo’n zorgen over maakte. En het mocht ook wel weer eens. „De leefbaarheid heeft hier zó’n deuk gehad, de afgelopen jaren”, blikt Postema terug. „Niet alleen de supermarkt en het café verdwenen, ook het consultatiebureau sloot en we waren bijna onze busverbinding kwijtgeraakt als de Groninger Staten niet alsnog extra geld op de plank had gelegd. Daar hebben we ook hard voor gestreden: het moet hier geen spookdorp worden.”
De gevulde prijzenkast van de inmiddels opgeheven schietclub Oldehove hangt nog aan de muur in het verlaten café. Foto: Geert Job Sevink
In het nog altijd zwaar doorrookte cafégedeelte van het oude Odeon hangt aan de muur een goedgevulde prijzenkast van de schietvereniging Oldehove. De club is al sinds de eeuwwisseling ter ziele, maar sommige wisselbekers staan nog altijd vergeefs te wachten op een volgende winnaar. Het is de laatste in een lange rij van clubs die verdwenen. „Vooral de coronatijd bracht een diepe dip in het verenigingsleven”, zegt Barenkamp.
Traumatisch ongeluk sterkt ook saamhorigheid onder jeugd
Maar sinds kort komen er ook weer nieuwe bij. Een groep ouders stampte een nieuwe speeltuin uit de grond (inmiddels genomineerd voor de Kern met Pit-prijs). Bovendien begon een groepje jongeren een eigen dartsclub. Vorige week gooide burgemeester Ard van der Tuuk de eerste pijlen in het nieuwe dartshonk in dorpshuis Humsterland. „Het was fijn dat hij er weer bij was nadat hij onze jeugd ook al emotioneel bijstond na het traumatische ongeluk op Oudjaarsdag (toen even buiten Oldehove twee jongeren om het leven kwamen, red.). Dat gebaar, en sowieso zijn medeleven na dat drama, is hier als een enorme steun ervaren.”
Verslaggevers van Dagblad van het Noorden gaan wekelijks op pad voor de DVHN Regiotour. Ze bezoeken plekken waar bijzondere, ontroerende of grappige verhalen zijn op te tekenen. Heeft u suggesties? Mail dan naar groningen@dvhn.nl of drenthe@dvhn.nl.