De bestaande kerncentrale in het Zeeuwse Borssele, waar het kabinet binnen tien jaar twee nieuwe centrales wil realiseren. Foto: Archief ANP/Lex van Lieshout
Niet alleen in Pieterburen, maar ook in Onstwedde en Bourtange groeit de onrust over de mogelijke opslag van kernafval in zoutkoepels in de diepe bodem onder deze dorpen. De SP mobiliseert het verzet.
De zoutkoepels in de diepe Groninger ondergrond zijn al bijna vijftig jaar lang in beeld als opslagplaats voor radioactief kernafval. Tot nog toe heeft Den Haag daar steeds weer opnieuw van afgezien na fel verzet vanuit politiek en bevolking in de provincie.
De zorg laait opnieuw op nu de drie dorpen in Groningen wederom worden genoemd als locaties die worden onderzocht in het kader van het Nationaal Programma Radioactief Afval (NPRA) waar de regering aan werkt.
Onrust groter dan ooit door atoomambitie kabinet
Gezien de serieuze ambities van de coalitie van PVV, VVD, BBB en NSC om vier nieuwe kerncentrales te bouwen, is de onrust deze keer zo mogelijk nog groter. Temeer omdat die eerste drie partijen ook in het provinciebestuur politieke pleitbezorgers voor kernenergie zijn.
„Onacceptabel”, reageert SP-Statenlid Fenna Feenstra op het nieuws dat Pieterburen, Onstwedde en Bourtange voor de zoveelste keer in beeld zijn als opslagplaats voor kernafval. Haar partij houdt op 14 maart in Onstwedde een bewonersavond (in centrum d’Ekkelkaamp) om zich met de bevolking te beraden op de vraag hoe de plannen kunnen worden afgewend.
Juist Groningen zou met zijn roerige geschiedenis van gaswinning en aardbevingen taboe moeten zijn voor „een gevaarlijk experiment met onzekere gevolgen”, zoals Feenstra de opslagplannen betitelt.
‘Dit is geen Nij Begun maar een nije afbraak’
„Kernafval onder onze dorpen zal niet leiden tot een nij begun, maar een nije afbraak”, verwijst het SP-Statenlid naar het Nij Begun-miljardenprogramma van het Rijk dat de provincie na zestig jaar gaswinning een nieuwe toekomst moet geven.
Tot dusver wijst de provinciepolitiek de opslag van kernopslag in de Groninger bodem af, evenals de opwekking van kernenergie in de provincie. De regering zou dat echter terzijde kunnen leggen door het te betitelen als een zaak van groter nationaal belang.
Meer dan ooit is daarom een scherp protest vanuit de provincie nodig, vindt Feenstra. Ook al omdat recent de Eemshaven nog in beeld was als mogelijke locatie voor een of twee kerncentrales. Het SP-Statenlid dringt aan op een eendrachtige zienswijze vanuit Groningen tegen de plannen. Eerder deze week pleitte ook GroenLinks daarvoor in de gemeenteraad van Het Hogeland.
Duitsland stopt juist: zoutkoepel stroomt vol water
Daarbij vindt de regionale politiek de Groningse energiedeskundige en publicist Herman Damveld aan haar zijde. Onderzoek in Denemarken en de Verenigde Staten en met name de decennialange praktijkervaring in Duitsland wijst volgens hem uit dat opslag van kernafval niet veilig kan in zoutkoepels.
(Tekst gaat verder onder illustratie)
Onder meer met deze poster mobiliseert de SP het verzet tegen mogelijke kernafval-opslag in de Groninger bodem. Foto: SP
Damveld verwijst naar de koepel die al in de jaren zestig werd aangelegd in de diepe zoutlagen onder het dorp Asse. De vaten met kernafval die daar sindsdien zijn opgeslagen, moeten weer worden opgegraven nu is gebleken dat er jaarlijks miljoenen liters water doordringen in de opslag. Het opgraven en verwijderen gaat Duitsland vanaf 2033 bijna 5 miljard euro kosten..
Het wegbergen van radioactief afval op kilometers diepte, heeft volgens Damveld ook bovengronds grote impact. Hij becijfert dat bijvoorbeeld voor een mogelijke opslag in Pieterburen een terrein moet worden vrijgemaakt van 2,5 vierkante kilometer, onder meer voor technische installaties. In de praktijk zou een deel van het dorp daarvoor moeten wijken, zegt Damveld.
De Groningse energiedeskundige geeft zowel op 14 maart in Onstwedde als op 6 maart in Pieterburen een analyse van de plannen tijdens de bewonersbijeenkomsten voor de bevolking.