Ruslandexpert Hans van Koningsbrugge Foto: Corné Sparidaens
Hans van Koningsbrugge, hoogleraar Russische Geschiedenis en Politiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, geeft elke zaterdag zijn commentaar op de oorlog in Oekraïne. Vandaag aflevering 222.
,,De Russische economie dondert in sneltreinvaart naar beneden. Door de overheid wordt er op enorme schaal geleend. Banken worden gedwongen tegen een torenhoge rente staatsobligaties te kopen. De discontorente bedraagt momenteel 16,5 procent. Dat is de rente die de Centrale Bank gewone banken in rekening brengt en die aan de basis ligt van de rente op leningen en hypotheken.
Bij 14,5 procent van die leningen zijn betalingsachterstanden. Ter vergelijking: tijdens de Kredietcrisis in 2007 bedroeg dat percentage in Amerika 4,5 procent. Ondertussen probeert de Russische overheid overal geld weg te schrapen. Maar dat wordt steeds moeilijker. Dat geeft aan hoe belabberd de financiële situatie momenteel is.
‘De Noordelijke Siberische Spoorweg is afgeblazen’
Hoe groot het geldtekort is bewijst de Noordelijke Siberische Spoorweg. Dat is een omvangrijk project van Rusland dwars door Siberië naar China. Daar hangt een prijskaartje aan van ongeveer 550 miljard euro. Het is inmiddels afgeblazen. Er werd erbij gevoegd dat het onwaarschijnlijk is dat men in de toekomst geld zal vinden voor dit project. De bedoeling was om via deze spoorlijn ijzererts en andere grondstoffen naar China te exporteren, om de afhankelijkheid van olie en gas te verminderen.
Dit maakt duidelijk dat de Russische economie bijna op instorten staat. De Russische spoorwegen, die met 700.000 werknemers de grootste werkgever van het land is, heeft een schuld van omgerekend 44 miljard euro. Veel van dit soort bedrijven die het moeilijk hebben doen een beroep op de staat, maar daar valt amper nog iets te halen.
In het begin van de oorlog zat er zo’n 600 miljard euro in de Russische staatskas. Ruwweg de helft daarvan was gestald in het buitenland. Het duurt niet lang meer of het Kremlin heeft zijn eigen deel bijna opgesoupeerd.
‘Achterstallig onderhoud’
Door uitblijvende investeringen ontstaat er op alle terreinen achterstallig onderhoud. Dat geldt zowel voor wegen en spoorwegen als voor scholen, ziekenhuizen en andere overheidsgebouwen. Na bijna vier jaar oorlog worden de gevolgen daarvan steeds meer zichtbaar.
Iedere normaal denkende president had al lang besloten om de oorlog te stoppen, omdat het zijn land op deze wijze in een afgrond stort. Poetin zal dat niet doen. In deze oorlog gaat hij door tot het bittere eind.”
