Het Chemiepark in Delfzijl met op de achtergrond de Eemshaven. Foto: Groningen Seaports/ Koos Boertjens
De ergernis over de gebrekkige afhandeling van een zware brand op het Chemiepark van industriegebied Oosterhorn bij Delfzijl in 2023 neemt toe. De zuidelijke dorpen in de gemeente Eemsdelta zijn slecht te spreken over burgemeester Ben Visser.
Al twee jaar vragen de dorpen Farmsum, Meedhuizen, Wagenborgen, Woldendorp, Termunten, Termunterzijl en Borgsweer om een rapport waarin ingegaan wordt op de oorzaak en de afhandeling van de brand die woedde op een schip met brandbare stoffen bij de methanolsteiger. Welke lessen zijn getrokken om een dergelijke calamiteit bij tanks met giftige stoffen te voorkomen?
Bij de bitumenbrand op 26 mei 2023 trokken zwarte rookwolken over meerdere dorpen. Er werd een NL-Alert uitgegeven. ,,Wij vinden dat de burgemeester de veiligheid en de gezondheid van de inwoners voorop moet zetten. Daar hoort ook onderzoek bij. Zorg en onrust is er over de invulling van industriegebied Oosterhorn, waar zich bedrijven vestigen die werken met ‘zeer zorgwekkende stoffen’’, aldus Jan Wierenga van stichting Zuidelijke Dorpen Eemsdelta.
Op bordje inspectie
De bewoners vinden dat de weinig daadkrachtige houding van burgemeester Visser bij de afhandeling van de calamiteit weinig vertrouwen geeft bij de verdere ontwikkelingen op het Oosterhorncomplex. Volgens Wierenga zou burgemeester Visser na de brand hebben verklaard dat er in de herfst van 2023 een onderzoeksrapport op een website zou worden gepubliceerd. In september van dat jaar herinnerden de zuidelijke dorpen hem aan zijn toezegging.
Volgens de dorpen heeft de burgemeester het uitblijven van het rapport op het bordje van de Inspectie Leefomgeving en Transport geschoven. De dorpen vinden dat Visser had moeten aandringen op een snellere afhandeling. Dat hebben ze hem tijdens een recent onderhoud laten weten. ,,Is veiligheid bij hem wel in goede handen?”, zegt Wierenga.
De bewoners van de dorpen maken zich zorgen over de gevolgen van de groeiende industrie op hun gezondheid. Zij willen meetpunten om erachter te komen wanneer en hoeveel giftige stoffen het dorp bereiken. ,,Het vertrouwen in de bedrijven is zeer broos. Waar het om gaat is dat de gemeente en de bedrijven ervoor zorgen dat wij over dergelijke informatie kunnen beschikken. Het industrieterrein breidt uit. We hebben behoefte aan waarborgen op het gebied van veiligheid”, aldus Wierenga.
‘Dit duurt te lang’
Roelf Knoop, brandweercommandant en plaatsvervangend directeur van de Veiligheidsregio Groningen, heeft geen idee waarom publicatie van het rapport zo lang op zich laat wachten. ,,Het rapport is gemaakt door de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Wij weten dat het bij de gemeente ligt.” Knoop deelt de opvatting dat openbaarmaking snel nodig is. ,,Inwoners hebben vragen en als die niet worden beantwoord, is er onrust. Dit duurt te lang. Dat helpt niet om rust te krijgen in het dossier.”
Een woordvoerder van ILT bevestigt dat het rapport inmiddels bij de gemeente Eemsdelta ligt. In het ILT onderzoek verklaart een deskundige dat de brand is veroorzaakt ‘door een ongebruikelijke en vrij onwaarschijnlijke combinatie van factoren’. Knoop benadrukt dat zijn organisatie over brandbestrijding en veiligheidscontroles op het Chemiepark in Delfzijl gaat. ,,De brand was niet op het Chemiepark, maar ervoor op een boot. Dat is een zaak van de Inspectie Leefomgeving en Transport.”
Knoop herinnert zich het incident nog goed. ,,Destijds hebben we opgeschaald en meer materieel ingezet. We wisten niet zeker dat het goed zou aflopen. Toen we bezig waren bleek dat de brand niet zou overslaan op de omgeving en konden we afschalen.”
Politiek wil opheldering
Kritiek op de afhandeling van de brand op de methanolsteiger is er ook van de grootste coalitiepartij Lokaal Belang Eemsdelta. Die partij wil van het college van burgemeester en wethouders weten waarom de gevraagde informatie over de scheepsbrand op het Chemie Park niet is gegeven. En dan met name het toegezegde rapport. ,,Zijn er inmiddels concrete stappen gezet om de publicatie van het rapport spoedig te realiseren?’’
Lokaal Belang Eemsdelta vraagt het college ook of er maatregelen zijn getroffen om de kans op herhaling te minimaliseren. ,,Het feit dat zo’n ramp maar net is voorkomen, maakt het extra belangrijk dat het beloofde rapport er komt. Inwoners hebben recht op duidelijkheid en op de zekerheid dat van dit soort situaties wordt geleerd’’, aldus raadslid John Veldt van Lokaal Belang Eemsdelta. Ook Eerlijk Democratie Eemsdelta eist opheldering over de gang van zaken.