Zoektocht naar verlichting voor Ter Apel duurt voort. Staatssecretaris Van der Burg: 'Het blijft dweilen met de kraan open'

,,De harde werkelijkheid is dat het in Ter Apel nog zo doorgaat. De komende dagen, misschien wel weken. Totdat we een oplossing hebben.” De door de burgemeesters van Westerwolde en Groningen gehoopte oplossing, een grootschalige locatie waar ook IND (Immigratie- en Naturalisatiedienst) en vreemdelingenpolitie aanwezig zijn om de asielprocedure te starten, bleef woensdag uit. ,,Ik werk er hard aan”, zegt Van der Burg.

Na het crisisoverleg van woensdag kwam de staatsecretaris wel met een aantal andere maatregelen. De drie cruiseschepen die half augustus in Nederland elk ongeveer 1000 asielzoekers moeten opvangen zijn onderweg, ook al is er nog maar één locatie gevonden (Velsen) waar een schip kan aanmeren. Vlissingen besloot vorige week toch niet mee te werken. Als de schepen niet kunnen aanmeren wil de staatssecretaris onderzoeken of het juridisch en op het gebied van veiligheid mogelijk is om ze op zee op te vangen.

Het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) mag straks gebouwen kopen waar nog niet de juiste bestemming opzit en die gebruiken voor opvang, zoals bijvoorbeeld leegstaande hotels. Als gemeenten daar niet aan willen meewerken, heeft de minister van volkshuisvesting volgens Van der Burg ‘doorzettingsmacht’.

Verder is defensie nog op zoek naar extra opvangplekken en wordt er ruimte gemaakt in locaties die oorspronkelijk zijn opgezet voor Oekraïners. Het idee is om in gemeentes die daar geen andere asielzoekers willen hebben zoveel mogelijk Oekraïners onder te brengen, zodat er ruimte ontstaan in de gemeenten die hebben gezegd dat het voor hen niet uitmaakt.

Het zal niet genoeg zijn, erkent ook de staatssecretaris. De veiligheidsregio’s werken ondertussen hard om elk 225 plekken te realiseren, daarvan zijn er nu 3500 beschikbaar. Maar de veiligheidsregio’s hebben wel gesteld dat het met die crisisnoodopvang op 1 oktober echt is afgelopen, dus dan zouden er weer 5625 bedden verdwijnen.

Dat is alleen op te vangen als het lukt om voor die tijd de 7500 statushouders versneld te huisvesten en uit de asielzoekerscentra te laten stromen, zegt Van der Burg. Een moeilijke opgave in tijden van woningnood. ,,Die uitstroom is nog niet op gang.”

Er is dus meer actie nodig dan alleen deze maatregelen, erkent de staatssecretaris. ,,We zijn er nog niet. Het blijft dweilen met de kraan open.” De burgemeesters van Westerwolde en Groningen hebben in het spoedoverleg van dinsdag tegen Van der Burg gezegd dat er echt een grote bufferlocatie moet komen met een capaciteit van meer dan 500 plaatsen, waar mensen ook door vreemdelingenpolitie en IND in het systeem worden gezet. Omdat asielzoekers door de chaos steeds minder vertrouwen hebben in dat systeem, blijven ze steeds vaker vrijwillig buiten slapen bij het aanmeldcentrum omdat ze bang zijn hun beurt te missen.

Van der Burg doet zijn best om zo’n nieuwe voorziening snel op te zetten: ,,Daar zijn we naar aan het kijken. Er is een locatie op het oog, maar daar kan ik nu nog niets concreets over zeggen.”

In Ter Apel lukte het woensdag ondertussen wel om iedereen die buiten wachtte naar een opvanglocatie te brengen en alle rommel van het nachtenlang slapen onder de luifels op te ruimen. Het COA werkt er hard aan om mensen beter op volgorde aan de beurt te laten komen zodat het niet loont om in Ter Apel te blijven.