Viroloog Bert Niesters van het UMCG: nieuwe, ingrijpende maatregelen tegen corona zijn onvermijdelijk. 'Kabinet moet nu lef hebben'

In de afgelopen week steeg het aantal gemelde besmettingen met ruim 42 procent ten opzichte van de week ervoor. Ook in de ziekenhuizen nam de drukte in die periode toe: van 748 naar 1122 coronapatiënten.

„Het is een lastig dilemma”, zegt viroloog Louis Kroes van het LUMC in Leiden. „Je ziet dat de zorgbelasting oploopt, terwijl de capaciteit minder is, maar dat dat voor een groot deel door ongevaccineerden komt. Tegelijkertijd is het lastig om echt selectief beleid ten opzichte van die groep te voeren.”

Zijn collega Bert Niesters van het UMCG in Groningen is kritisch op het handelen van het kabinet. „We zitten qua cijfers in een negatieve spiraal, terwijl er in Den Haag nooit actief wat is gedaan om de ic-capaciteit op te krikken. Met al meer dan achtduizend dagelijkse besmettingen en het feit dat het nog enkele weken duurt voordat nieuwe maatregelen effect hebben, is het kabinet nu al te laat om de zorgbelasting onder controle te houden.”

Volgens Niesters moet het kabinet nu stevige maatregelen nemen. „Voer gewoon die verplichte QR-code op het werk in. Daarvoor is een wetswijziging vereist, maar mochten Kamerleden het daarmee niet eens zijn, dan moeten ze met een beter alternatief komen, vind ik. De overheid moet nu het lef hebben om moeilijke besluiten door te voeren. Daarom ben ik ook voorstander van het invoeren van de 2 G’s (alleen toegang voor gevaccineerden en genezen personen) in het openbare leven. Andere landen doen dat eveneens. En verder moet het afstand houden weer terugkeren, net als het thuiswerken en het dragen van mondkapjes op drukke plekken.”

Niesters realiseert zich dat het ingrijpende maatregelen zijn. „Natuurlijk kan dit slechter zijn voor de economie. Maar als je nu niet hard ingrijpt, is dat op de langere termijn nog slechter, dan duurt de pijn langer. Ik denk nu vooral aan de mensen die maar zitten te wachten totdat hun medische ingreep een keer kan worden uitgevoerd. Iedereen die zich niet fatsoenlijk gedraagt, is daarvoor medeverantwoordelijk.”

Volgens Kroes kan het kabinet het beste relatief beperkte maatregelen nemen. „Niet alleen omdat je daarmee branches minder hard raakt, maar ook vanwege het draagvlak. Je moet heel goed kijken wat je van gevaccineerden nog in alle redelijkheid kan vragen op dit moment.”

Hij pleit daarom voor de herinvoering van het thuiswerken. „Zolang er op de werkvloer geen mogelijkheden zijn om een toegangsbeleid te voeren door QR-codes te tonen, kun je de veiligheid in de werksituatie minder garanderen. In de tussentijd kun je mensen beter maar aanmoedigen zoveel mogelijk thuis te werken.”

Ook vindt Kroes het verstandig dat er weer een mondkapjesplicht komt op drukke plekken binnenshuis. „Bijvoorbeeld in winkelcentra en bijeenkomsten. Alle beetjes helpen in een tijd waarin de besmettings- en ziekenhuiscijfers oplopen.”

Hij denkt dat het kabinet ook een herinvoering van de anderhalve meter bij bepaalde evenementen zou moeten overwegen. „Bij die plekken komen toch erg veel mensen bij elkaar. En omdat er ook bij gevaccineerden, meestal onschuldige, doorbraakinfecties kunnen plaatsvinden, breng je zelfs met het systeem van de QR-code ongevaccineerden nog met besmettelijke personen in contact. Dat zou je kunnen oplossen door met het 2G-systeem te werken, maar als je dat weer te breed invoert, heeft dat wel serieuze gevolgen voor ongevaccineerden. Misschien moet je het in specifieke gevallen doen, dus bijvoorbeeld horecagelegenheden of evenementen en organisatoren de mogelijkheid geven als ze dat willen doen, maar het niet verplicht stellen.”