Krijgt het Noorden de beloofde miljarden nu er in Den Haag een stapel wensen ligt voor het voorjaar? | column Oh oh Den Haag

Groepjes hongerige klanten drommen samen voor dichte supermarkten en trams zijn midden op straat in Den Haag gestrand. Terwijl dinsdagmiddag de Tweede Kamer over oorlog in Europa praat is er in een ander deel van de Hofstad te zien welke paniekerige situatie er komt als de stroom uitvalt.

Op hetzelfde moment banen bestuurders van vijf Noord-Nederlandse provincies zich een weg door het ministerie van Infrastructuur voor een overleg over de Lelylijn. De liften en lampen zijn ook hier uitgevallen. Met telefoonlampjes lopen ze door de gangen en wurmen ze zich door de elektrische draaideuren.

’Met vereende krachten naar de staatssecretaris’, schrijft een van hen later. Veel schieten ze niet op met hun inspanningen want PVV-staatssecretaris Chris Jansen laat Noord-Nederland nog steeds in het duister tasten over de nieuwe spoorlijnen. Het kabinet-Schoof schuift een besluit over het geld waarschijnlijk door naar komend najaar. Voorlopig blijft het Noorden een donkere vlek.

Wie ook dreigt te verdwalen in het donker is die andere staatssecretaris waar het Noorden afhankelijk van is, BBB’er Eddie van Marum van Herstel Groningen. Woensdag zit hij voor een dampende publieke tribune in een van de kleinste vergaderzaaltjes van de Tweede Kamer.

Het gaat over de versterking van woningen, die steeds maar niet opschiet. Het laatste nieuws was dat duizenden bewoners toch nog langer in onveilig verklaarde woningen blijven zitten. Dat komt niet door geldgebrek, houdt Van Marum vol. Nee, hij heeft geld zat, het ligt aan andere zaken.

De boze ambtenaren en wethouders uit Groningse gemeenten lachen cynisch. Ja, eigenlijk is er wel 2,4 miljard euro extra nodig, zegt Van Marum een zinnetje later. Waarom krijgen de Groningse ambtenaren dan telkens van de rijksinstanties te horen dat plannen voor woningen toch maar een tandje goedkoper moeten?

Eddie van Marum heeft tot nu toe een grote gunfactor in de kamercommissie die over Groningen gaat. Hij is authentiek, spreekt doorgaans heldere taal. Een groot deel van zijn werkweek is hij in Groningen waar hij met alles en iedereen praat over de ingewikkelde schade, versterking en plannen voor de ereschuld.

De commissie zelf bestaat ook voor een groot deel uit Kamerleden uit de regio. Als in de loop van de urenlange vergadering de politici van VVD, D66 en PVV de vergadering hebben verlaten, blijft de harde kern achter: Sandra Beckerman (SP) en Julian Bushoff (GL-PvdA) uit Groningen, Harm Holman (NSC) uit Roden, Eline Vedder (CDA) uit Vledder en Cor Pierik (BBB) uit Genemuiden.

De tongval wordt steeds noordelijker maar de sfeer is ook steeds meer van turf, jenever en achterdocht. Van Marum moet nu toch een keer iets laten zien, vinden de meeste Kamerleden.

De vorige staatssecretaris Hans Vijlbrief van D66 wist zich altijd handig te redden in deze commissie. De sluwe politicus was een pijnlijke confrontatie altijd net voor. Maar ook onder Vijlbrief kwamen er geen extra miljarden om de versterking van huizen tegelijk maar te combineren met isolatie, het hete hangijzer van deze discussie.

Van Marum raakt verstrikt in zijn eigen formuleringen. De belofte ‘koste wat het kost’ staat fier overeind, houdt hij vol. Die dure extra isolatie van woningen is helemaal niet altijd nodig. Gewoon versterken kan ook met het geld dat er nu al is.

Wat hij niet zegt is dat hij nu ook eventjes niet bij het kabinet kan aankomen met een claim voor extra miljarden. Er ligt al een hoge stapel wensen waarover de vier rechtse partijen het niet eens worden, de miljarden voor Defensie bovenop. Het Noorden is eventjes niet aan de beurt.