De dienstauto's van de noordelijke bestuurders staan te wachten voor het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in Den Haag.
Het Noorden is over de Lelylijn hard in aanvaring gekomen met het kabinet, dat zelfs intern verdeeld blijkt. ,,Wat zeg je nu allemaal, Chris?’’, roept Mona.
Voor een zijdeur van Rijnstraat 8 in Den Haag staan woensdagavond zeven glimmende Audi’s, Volvo’s en BMW’s, de een nog luxer dan de ander. Over de Afsluitdijk, door de Flevopolder of langs de Veluwe hebben ze hun weg gevonden naar het Haagse, met op de achterbanken de bestuurlijke voorhoede van het Noorden des lands; commissarissen, gedeputeerden en wethouders.
Het gaat later worden dan anders, beseffen de wachtende chauffeurs. ,,Het zal toch niet net zo gaan als bij het afblazen van de Zuiderzeelijn hoop ik, bijna twintig jaar geleden’’, bromt een van de chauffeurs. ,,Toen duurde het tot middernacht.’’
Het jaarlijkse bestuurlijk overleg over infrastructuur, afgekort BO MIRT, is een van de hoogtepunten van het politieke jaar voor de Noord-Nederlandse provinciebestuurders. De avond verloopt doorgaans volgens een vast patroon. Strak voorbereid door hun ambtenaren nemen de bestuurders van beide kampen, kabinet tegenover regio, een lijstje grote verkeersprojecten door. Van te voren is precies vastgelegd wie wat zegt en waarover.
Grote woorden
Maar deze keer is het anders, want er zijn van te voren grote woorden gevallen over de Lelylijn. De sfeer is gespannen, in een van de grootste vergaderzalen van de verder donkere vergaderkolos naast het Centraal Station. De bestuurders van beide kampen klampen zich nog steviger vast aan hun script dan anders. De door de wol geverfde politici uit Groningen, Fryslân en Drenthe zijn wel wat gewend, maar beschrijven het naderhand als een van de meest wonderlijke bijeenkomsten uit hun carrière.
De delegatie van het kabinet had de noordelijke deelnemers van te voren al een winstwaarschuwing gegeven. Aan tafel zitten PVV-verkeersminister Barry Madlener, zijn partijgenoot voor spoorzaken staatssecretaris Chris Jansen, BBB-woonminister Mona Keijzer en ‘Groningen-staatssecretaris’ Eddie van Marum haakt online aan. De hoofdboodschap was dinsdag al gegeven. Het zou er niet in zitten; er komt wat het kabinet betreft geen vervolgonderzoek naar de Lelylijn en Nedersaksenlijn.
Maar waarom niet? Dat stond even niet in het script voor woensdag. Had het kabinet beide lijnen niet uit en te na beloofd in partijprogramma’s, hoofdlijnenakkoord en troonrede?
Het Noorden had afgesproken één lijn te trekken en houdt daar wonder boven wonder dit keer echt aan vast. Drenthe weerstaat de verleiding om bij gebrek aan geld voor de Lelylijn dan eerst alleen voor de Nedersaksenlijn te gaan.
Het kabinet schuttert en het Noorden houdt ijzerenheinig vol: afspraak is afspraak, beloofd is beloofd.
Pas echt ongemakkelijk
Bewindslieden beginnen zenuwachtig in hun aantekeningen te bladeren. Als na een paar uur vergaderen blijkt dat Mona Keijzer het ook nog oneens is met haar PVV-collega’s in het kabinet, begint het topoverleg pas echt ongemakkelijk te worden. ,,Wat zeg je nu allemaal, Chris?’’, roept Mona boos tegen de PVV-staatssecretaris.
Het overleg wordt zelfs even geschorst. Hoogst ongebruikelijk voor dit soort bijeenkomsten. De delegaties trekken zich even terug. Het kabinet staat in zijn hemd, constateren de noordelijke bestuurders met openvallende mond.
Het Noorden ruikt dat er wat te halen is. De ministersploeg heeft van te voren gewoon geen knoop doorgehakt. Het kabinet weet ook dat een ruime Kamermeerderheid vindt dat ‘elke regio telt’, de Kamerfracties van BBB en NSC willen door met de onderzoeken naar Lely- en Nedersaksenlijn. Maar de VVD en hoge ambtenaren houden de hand op de knip.
Er wordt wat onderhandeld over hoe nu verder. In de voorjaarsnota komen we er op terug, spiegelen Madlener en Jansen voor. Dan kan er ook over geld gesproken worden. Maar het Noorden vindt dat te laat, het wil voor Kerstmis duidelijkheid. Met een afspraak om snel verder te praten gaan de partijen uiteindelijk uit elkaar.
Dus lopen de noordelijke bestuurders de dag erna alweer de deuren af van fracties in de Tweede Kamer. Het worden nog gezellige debatten.
Arend van Wijngaarden is parlementair verslaggever van Dagblad van het Noorden en beschrijft in deze column zijn belevenissen in Den Haag