De actievoerders tegen kernafval in zoutkoepels maandag in de Tweede Kamer met SP-Kamerlid Sandra Beckerman. DVHN
De actievoerders tegen de opslag van kernafval in Groningen zijn er beduusd van. Tegen alle verwachtingen in nam de Tweede Kamer dinsdag een motie aan die opslag in zoutkoepels bij Pieterburen, Onstwedde en Bourtange blokkeert.
Desondanks is de strijd, ook in Drenthe, nog niet gestreden. „We zijn er natuurlijk nog niet, maar dit is heel goed nieuws’’, zegt Tjeerd Palstra uit Onstwedde van het comité Groningen Kerngezond, dat maandag nog gewapend met spandoeken en handtekeningen naar Den Haag trok. „Dit sterkt ons enorm. We vinden het alleen lastig voor Drenthe en Friesland, want daar gaat deze motie niet over. En we moeten natuurlijk nog maar zien hoe het kabinet op deze motie reageert.’’
Herman Damveld, actievoerder van het eerste uur, is ook positief verrast. „Heel goed dus dat Sandra Beckerman van de SP deze moties heeft ingediend. Helaas heeft alleen de ene motie over Groningen het gehaald.’’
PVV: ‘Voor kernenergie maar geen afval in Groningen’
De grote verrassing van dinsdag was dat de PVV voor de motie stemde. Daarmee kregen partijen als GroenLinks-PvdA, D66, ChristenUnie, Denk en Partij voor de Dieren een meerderheid. De andere coalitiefracties VVD, BBB, NSC en partijen zoals het CDA en Volt stemden tegen.
Alexander Kops, Tweede Kamerlid van de PVV, legt woensdag uit dat het een welbewuste keuze is van zijn fractie. ,,We zijn erg voor kernenergie maar tegen opslag van kernafval in Groningen. Er is in Groningen gewoon geen draagvlak voor.’’
De PVV vindt volgens Kops dat het kernafval overal opgeslagen kan worden, indien nodig, „maar niet in Groningen’’. Daar heeft de ellende door de gaswinning mee te maken. In de motie van Beckerman staat ook dat opslag van afval strijdig is met Nij Begun, het herstelprogramma voor Groningen.
Sandra Beckerman zelf reageerde ook blij verrast. „Maar jammer natuurlijk dat mijn bredere motie niet is aangenomen.’’ In die tweede motie van Beckerman staat dat er nergens kernafval in zoutkoepels mag waar bewoning of natuur in geding is.
‘In Drenthe ook geen draagvlak voor’
Behalve in Groningen, kwamen ook inwoners uit Drenthe onlangs in verzet tegen opslag van kernafval. In die provincie liggen zoutkoepels onder Anloo, Gasselte/Drouwen, Schoonloo en Hooghalen. Burgemeester Anno Wietze Hiemstra van de gemeente Aa en Hunze vindt het jammer dat zij niet genoemd zijn in de motie.
„Voor ons (de gemeente Aa en Hunze, red.) is dat dubbel jammer, omdat wij ook onder Nij Begun vallen en last hebben van gaswinning uit Groningen. Daarmee zou je zeggen: gelijke monniken, gelijke kappen. Als de drie Groningse zoutkoepels zijn uitgesloten, waarom de drie koepels in onze gemeente dan niet?” vraagt hij zich af. „Voor Groningen is het mooi dat die uitspraak er nu ligt, voor ons is die er nog niet. Dat betekent dat we door moeten gaan met ons verzet.”
„Ik vind dit besluit prima voor Groningers, zij hebben al genoeg ellende gehad. Maar wij willen dat spul hier ook niet. Er is in Drenthe ook geen draagvlak voor. Bovendien hebben wij hier ook al te maken met uitbreiding van het defensieoefenterrein De Haar”, benadrukt Henk Boer, voorzitter van dorpsbelangen Hooghalen, Laaghalen en Laaghalerveen.
De kans bestaat nog dat het kabinet de motie naast zich neerlegt. Dat mag met moties, ze zijn minder krachtig dan wetswijzigingen. Maar Damveld heeft wat dat betreft positieve verwachtingen over de PVV. „Staatssecretaris Chris Jansen is immers ook van de PVV.’’
Of dat wat zegt, moet nog blijken. De woordvoerder van Jansen wil woensdag niet op de motie reageren. Te vroeg, zoals sowieso deze acties ook te vroeg komen, vinden de bewindslieden en de voor-stemmers in de Tweede Kamer. Officieel komt een locatie voor het afval van kerncentrales immers pas in het jaar 2027 ter sprake.
,,Maar de regering zal in het najaar met een volgende stap moeten komen na de inspraakronde afgelopen maanden’’, zegt Damveld. ,,Daarin zullen ze de motie over Groningen moeten opnemen.’’ De woordvoerder van het ministerie kan dat alleen nog niet bevestigen.
Opslag in Drenthe en Friesland
Politiek ligt ook opslag in Drenthe en Friesland gevoelig. De provincie Drenthe heeft zich al uitgesproken tegen opslag, net als verscheidene gemeenteraden.
In partijen als het CDA en NSC ligt de zaak ook lastig. Drentse Tweede Kamerleden zoals Eline Vedder van het CDA en Harm Holman van NSC hebben al laten weten dat ze bepaald niet enthousiast zijn over eventuele opslag onder Drenthe. Maar de fractieleiders van die partijen, Henri Bontenbal en Pieter Omtzigt, zijn voorstanders van kernenergie en willen daarom plannen voor eventuele opslag van het afval niet bij voorbaat blokkeren.
