Eind oktober worden tussen Delfzijl en Eemshaven in totaal vierhonderd zogeheten rif-blokken in zee gestort. Foto: Duncan Wijting
Koraalriffen staan overal ter wereld zwaar onder druk of zijn al verdwenen. Kan slib uit de Eems-Dollard het fundament vormen waarop het herstel wordt gebouwd? Komende maand start een proef.
Eind oktober worden tussen Delfzijl en Eemshaven, bij het strand van Bierum en Nieuwstad in totaal vierhonderd zogeheten rif-blokken in zee gestort. Het zijn blokken die deze weken volgens een nieuw procedé worden vervaardigd in Farmsum met slib uit de Eems-Dollard als voornaamste bouwstof.
In vijf jaar ontwikkelen tot plek met nieuw leven
Gehoopt wordt dat de blokken zich de komende vijf jaar ontwikkelen tot een rif waar zeeleven tot ontwikkeling komt. ,,Het is zeer circulair, we geven de natuur terug aan de natuur eigenlijk’’, zegt Jip Koster van ingenieursbureau Netics uit Alblasserdam dat aan de basis staat van het idee.
Het project met rif-blokken is een van de vele onderdelen van het programma Eems-Dollard 2050 dat erop is gericht de natuur in het gebied te herstellen. Het gebied wordt voortdurend uitgebaggerd vanwege de bevaarbaarheid. ,,Door de sliblaag is zeeleven op de bodem vrijwel niet mogelijk’’, zegt Koster.
De uit slib geperste blokken die een kunstmatig rif gaan vormen voor de kust. Foto: Duncan Wijting
Pers en juist mengsel levert blokken op
Netics ontwikkelde een pers die gedroogd slib op precies de goede manier tot blokken kan persen. Dat gecombineerd met een samenstelling van de blokken (95 procent slib en 5 procent zogeheten binders), maakt dat er rif-blokken geproduceerd kunnen worden die een alternatief zijn varianten die van beton zijn gemaakt. Eind vorig jaar werd bijvoorbeeld zo’n ‘betonnen’ rif bij Lauwersoog aangelegd.
De blokken die tussen Eemshaven en Delfzijl het water ingaan, worden de komende vijf jaar in de gaten gehouden. Koster verwacht dat binnen een jaar al resultaten te zien zijn. Gehoopt wordt dat mosselen zich aan de blokken hechten en dat wieren er ook kunnen leven. Het mengsel waarvan de blokken zijn geperst moet sterk genoeg zijn om het vijf jaar vol te houden. Daarna moet het zeeleven het overnemen.
Ook op andere plekken toe te passen
Bij het project zijn onder meer de provincie Groningen, het Waddenfonds en baggerbedrijf Van Oord betrokken. Het project in de Eems-Dollard is een pilot. Mocht die succesvol uitpakken en de biodiversiteit in het gebied toenemen, dan zou het op andere plekken toegepast kunnen worden, zegt Siemen Everts van Van Oord.
De pers die is ontwikkeld is mobiel. Zodra de blokken voor het rif-project in Groningen zijn geperst, kan de machine worden verplaatst naar een volgende locatie. ,,Je zou op veel plekken rif kunnen aanleggen of herstellen. Everts: ,,Dat het technisch haalbaar is, tonen we hier aan. Slib is niet langer een afvalstroom, maar een grondstof met veel waarde.’’
Zodra de blokken voor het rif-project in Groningen zijn geperst, kan de machine worden verplaatst naar een volgende locatie. Foto: Duncan Wijting
