Hedderik van Rijn van SlimStampen: ,,Dankzij ons systeem krijgen docenten een veel betrouwbaarder beeld van wat leerlingen weten. Een toets geeft stress en kost onnodig lestijd en nakijktijd.'' Foto: Geert Job Sevink
Honderden start-ups zien jaarlijks het levenslicht. Veel daarvan groeien op tot een stabiele onderneming, sommige stranden vroegtijdig, een heel klein deel verovert de wereld. Wie zijn die starters, wat willen ze, wat doen en laten ze ervoor, waar willen ze heen? Start Me Up duikt in een wereld vol beloften, onzekerheid, doorzettingskracht, visie en hard werken.
De meeste mensen met kinderen op de middelbare school hebben er weleens van gehoord: SlimStampen. Scholieren gebruiken die software vooral als hulp bij het leren van een vreemde taal. Maar wist je dat SlimStampen ‘gewoon’ in Groningen zit? Sterker nog: bij het bedrijf werken uitsluitend mensen die afkomstig zijn van de Rijksuniversiteit of de Hanzehogeschool. Ze overhoren virtueel mensen in heel Nederland en ver daarbuiten.
Sinds 2008 komen steeds meer scholieren in aanraking met de slimme technologie. En ook een toenemend aantal werkenden leert er gemakkelijker mee. ,,Wij gebruiken hetzelfde principe als goed overhoren door ouders’’, legt founder Hedderik van Rijn uit. ,,Als je zelf vader of moeder bent, dan ken je het wel. Denk aan bijvoorbeeld het leren van een Duitse woordenlijst. Je begint met alle woorden, en herhaalt woordjes die er lastiger in gaan. Ook als je een kleine hapering ziet bij je kind, vraag je dat woordje nog eens. Zo werkt onze technologie ook. Weet je meteen het antwoord? Dan vallen we je er niet meer mee lastig. Duurt het lang of komt er helemaal geen antwoord? Dan komt dat woordje terug.’’
Verschil met ‘dom stampen’
Hedderik van Rijn van SlimStampen: ,,Wetenschap is de basis van alles dat we maken.'' Foto: Geert Job Sevink
Dat werkt. Scholieren en werknemers die SlimStampen gebruiken, halen betere resultaten op toetsen. En, wat Van Rijn nog belangrijker vindt: de informatie blijft ook langer hangen. ,,Dat is het verschil met wat wij ‘dom stampen’ noemen. Dan leer je de avond of ochtend voor een toets heel hard, weet je tijdens de toets veel, maar ben je een dag later de helft al weer kwijt. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?’’
Hij weet waarover hij praat. Van Rijn is – behalve CEO van MemoryLab (de Internationale naam van SlimStampen) – ook hoogleraar cognitie- en neurowetenschappen. ,,Wetenschap is de basis van alles dat we maken. We zijn continu op zoek naar manieren om het aanleren van feiten efficiënter te maken. En daarvoor maken we gebruik van de kennis die we hebben van het menselijk brein.’’
Eén van de inzichten die leidden tot de oprichting van SlimStampen, is het bepalen van het beste leermoment. ,,Als je een feitje bijna vergeten bent, als je écht hard moet nadenken, en je krijgt het dan weer aangeboden. Dát is het ideale moment. Je krijgt een fijn gevoel, omdat je het weer weet én de kennis blijft dan significant langer bij je.’’
Zit feit al goed in het hoofd?
SlimStampen maakt in wezen een virtueel model van het geheugen van de gebruiker. De technologie leert op welke manier de informatie het best aangeboden kan worden dankzij de manier waarop de antwoorden worden gegeven. ,,De ontwikkelingen gaan door. We zijn nu ook al zo ver dat we aan de intonatie van de antwoorden kunnen zien of een feit al goed in het hoofd zit, of dat het nog een keer aangeboden moet worden bij spraaklessen.’’
SlimStampen en cognitiewetenschappen helpen elkaar vooruit. De theorie wordt in praktijk gebracht, de praktijk noopt soms de theorie aan te passen. En de spin-off van de Rijksuniversiteit brengt meer kennis aan het licht. Toegepaste wetenschap is het. ,,We weten hoe het leervermogen van de mens werkt. Daarom kunnen we ook afwijkingen opmerkingen, die bijvoorbeeld zouden kunnen wijzen op beginnende dementie.’’
In 2008 begon Van Rijn ermee, samen met een groep afstudeerders. De lift kwam met de intrede van uitgever Noordhoff als opdrachtgever in 2015. ,,Vrij snel daarna kwam er een Zwitserse uitgever bij en realiseerden we ons dat we los van de universiteit moesten komen. Hilco Boerlage ging vanaf dat moment het commerciële deel doen, ik het wetenschappelijke.’’
Scholen moeten stoppen met toetsen feitenkennis
Steeds meer scholen doen mee, in België, Nederland, Zwitserland en de VS, bedrijven ook. Denk aan veiligheidscertificeringen, opleidingen van piloten en meer. ,,Overal waar feiten geleerd moeten worden, komen wij van pas.’’ SlimmerStampen werkt met een licentiemodel. Gebruikers – vaak uitgevers van schoolboeken – betalen daarvoor. Onder de naam Memory Lab werkt de Groningse start-up aan de verdere uitrol over de grens.
De kennis groeit nog steeds, net als de mogelijkheden van de technologie. Hedderik van Rijn heeft een groot doel, dat steeds dichterbij komt. Hij wil dat scholen stoppen met het toetsen van feitenkennis. ,,Dankzij ons systeem krijgen docenten een veel betrouwbaarder beeld van wat leerlingen weten. Een toets geeft stress en kost onnodig lestijd en nakijktijd. Bovendien leren de scholieren vooral voor een cijfer. Dat kan beter.’’
SlimStampen
Wie Hedderik van Rijn en Hilco Boerlage
Wat Software om feiten leren te verbeteren en vergemakkelijken
Waar Groningen
Waarom Om leerresultaten te verbeteren
Hoe Door middel van op de wetenschap gebaseerde software