Nieuwe start-up Balto gaat levens redden

Het valt veel patiënten moeilijk om hun medicijnen trouw elke dag in te nemen. Ze vergeten soms hun pillen, maken een kuur niet af omdat ze geen klachten meer hebben, of stoppen vanwege bijwerkingen. Als gevolg hiervan neemt het risico toe dat de klachten verergeren, terugkomen of dat er nieuwe klachten ontstaan. In het ergste geval kan het zelfs levensbedreigend zijn. In Nederland overlijden jaarlijks 1600 hartpatiënten als gevolg van het niet of niet tijdig nemen van geneesmiddelen. Anesthesioloog Guido de Rooij en hoogleraar marketing Koert van Ittersum doen hier samen wat aan onder de naam Balto.

,,Wij kennen allebei genoeg voorbeelden uit onze directe omgeving. Medicatietrouw is een probleem’’, zegt Van Ittersum. Tijdens een verjaardag koppelde het lot hem zes jaar geleden aan De Rooij. ,,Koert en ik hadden een klik én we delen dezelfde zorgen. Niet veel later besloten we samen naar een oplossing te zoeken. Hij vanuit zijn expertise als gedragswetenschapper, ik met mijn kennis als arts en mijn ervaring met ICT.’’

Die oplossing bestaat uit een digitaal platform dat patiënten actief begeleidt tijdens de behandeling. Denk aan pushberichten, controlevragen, maar ook een brede vraagbaak waar patiënten bijna alle antwoorden op hun vragen vinden. En dat werkt. Een pilot onder ruim honderd patiënten wees uit dat de medicatietrouw significant verbetert. Begrijp je eigenlijk niet goed waarom het precies belangrijk is om je medicijnen in te nemen? Balto legt het uit. Heb je moeite om elke dag je medicijnen op hetzelfde moment in te nemen? Balto geeft tips en adviezen of stuurt je een herinnering. Heb je last van bijwerkingen? Balto weet wie je kan helpen. Is het tijd voor een herhaalrecept? Balto geeft je een seintje.

Minder doden, minder onnodige huisarts- en apotheekbezoeken, levens redden, hoe meer, hoe beter. De doelen van Balto zijn niet gering. De twee oprichters zijn ervan overtuigd dat hun product een flinke slag kan slaan. Van Ittersum: ,,Zeker ook als het aankomt op de communicatie. Een huisarts gaat ervan uit dat de patiënt naar de apotheek loopt met een receptje, maar niemand controleert dat. Komt de patiënt niet opdagen? Dan blijft het daar vaak bij. Begrijp me goed, wij beseffen heel goed dat dit geen onwil is van huisartsen en apothekers. Wij denken dat het grotendeels veroorzaakt wordt doordat niemand in staat is patiënten op individueel niveau te volgen en te begeleiden. Verder is er niet altijd duidelijk wie nu eigenlijk eindverantwoordelijk is voor de medicatietrouw van patiënten. En de consequenties hiervan worden versterkt door een chronisch gebrek aan tijd. En deze combinatie kan leiden tot ongelukken. Dat willen wij helpen voorkomen.’’

Het platform van Balto moet een plek krijgen te midden van de zorg en nauw aansluiten bij de bestaande processen in huisartspraktijken en apotheken. Op die manier kan Balto in aanvulling op de huisarts en apotheker patiënten digitale ondersteuning bieden en zo de medicatietrouw helpen verbeteren en relevante informatie en inzichten terugkoppelen aan huisartsen en apothekers. Ze krijgen simpelweg meer en betere informatie. De Rooij: ,,Veel data wordt al bijgehouden, maar wij kunnen er veel meer mee. We ontsluiten die informatie, met toestemming van patiënten, zodat patiënten beter geholpen worden.’’

Dat vergt veel tijd en middelen. Niet alleen omdat het bouwen van een platform zoals Balto tijdrovend is. Ook omdat de eisen op het gebied van privacy erg hoog zijn. Daarom bouwt het team stap voor stap verder, onder meer met de ondersteuning van Triade en RUG Ventures. Zorgvuldigheid is het credo, samenwerking met zorgpartijen, patiëntenorganisaties en instanties het devies. De twee mikken op 2026 als lanceringsjaar in Nederland.

Het beginpunt voor de twee was het probleem, de oplossing wordt naarmate de tijd vordert steeds breder en groter. Van Ittersum: ,,We startten met medicatietrouw, maar we zijn nu ook stappen aan het zetten gericht op het verbeteren van therapietrouw. Daarnaast integreren we ook meer triagemogelijkheden om uit te zoeken waar patiënten mee zitten. Door middel van informatie en interventies verlenen wij vervolgens ondersteuning. Vaak kunnen patiënten daar meteen mee verder zonder dat ze de huisarts of apotheker hoeven te spreken. Op die manier neemt de druk op de praktijk en apotheek af. Voor alle duidelijkheid: Balto geeft geen medisch advies. Wanneer er medisch advies wenselijk is volgt er een verwijzing naar de huisarts of apotheker.’’

Kijk, dat is nog eens een mes dat aan verschillende kanten snijdt. Dat het mes steeds multifunctioneler werd, ontstond organisch in Haren. Daar is Balto gevestigd, op de verdieping van een huisartsenpraktijk. Pontificaal opgesteld is een pluchen hond, de naamgever van de start-up. Balto is een beroemde sledehond die in 1925 hielp in barre omstandigheden in een recordtijd difteriemedicijnen te bezorgen in afgelegen dorpen in Alaska.

Dat was toen levensreddend, precies wat Balto vandaag moet zijn. ,,Het wordt steeds uitgebreider, omdat wij allebei vinden dat dat belangrijk is’’, zegt Guido de Rooij. ,,We hebben heel wat hooi op de vork genomen, maar na al die jaren van nadenken, ontwikkelen, testen en doorgaan, is onze passie niet verminderd. We gaan levens redden.’’