De plannen voor oliewinning met afvalwaterinjectie vallen bij een groot deel van de Schoonebekers niet in goede aarde. Foto: DVHN Archief/Boudewijn Benting
Schoonebeek kan de komende jaren 30 tot 45 miljoen euro tegemoet zien als de oliewinning weer wordt opgestart. Dat leidt de aandacht af van een nog te nemen belangrijk besluit: moet de oliewinning in Drenthe wel weer hervat worden?
Staatssecretaris Hans Vijlbrief van Mijnbouw kwam deze week eindelijk met het water voor de dokter. Als de oliewinning met omstreden afvalwaterinjectie in Schoonebeek door gaat, kunnen het dorp en omliggende buurtschappen vele miljoenen euro’s tegemoet zien. Eén euro per gewonnen vat olie is uitkomst. Een slordige rekensom leert dat er de komende tien tot vijftien jaar 30 tot 45 miljoen vrijkomt. Per jaar komt dat neer op 2 tot 3 miljoen. Oliebedrijf NAM betaalt 60 procent, de staat 40 procent.
Afgezien van de discussie of het bedrag hoog genoeg is, leidt de vette worst die Schoonebeek wordt voorgehouden af van waar het uiteindelijk om gaat: moet de oliewinning met injectie van afvalwater wel doorgaan? Een dorpsenquête wees vorig zomer uit dat de meerderheid van Schoonebeek tegen waterinjectie onder het dorp is. Dievreest vervuiling, bodemdaling en aardbevingen.
Vijlbrief besluit binnenkort of hij de vergunningen voor de waterinjectie afgeeft. Hij hield altijd voor dat daarvoor onder inwoners van Schoonebeek voldoende draagvlak moet zijn en noemt het traject een voorbeeld van hoe voortaan om te gaan met de lusten en lasten van mijnbouwprojecten. Het lijkt er echter op dat de staatssecretaris en zijn ministerie met de miljoenensteun het pad effenen voor de goedkeuring voor waterinjectie. De 30 tot 45 miljoen smartengeld lijkt de angel uit het verzet in Schoonebeek te moeten halen.
De oliebehandelingsinstallatie van de NAM in Schoonebeek, die al twee jaar stil ligt. Foto: DVHN Archief/Marcel Jurian de Jong
De afvalwaterinjectie in een leeg gasveld onder het dorp is omstreden. De NAM noemt het overigens productiewater, dat overblijft als de olie uit het veld is gepompt. In het zoute afvalwater zitten chemicaliën en zware metalen die met het oppompen van de olie naar boven zijn gekomen.
Twente
Tot twee jaar geleden werd het afvalwater van de oliewinning naar Twente getransporteerd en in de grond gestopt. Daar hebben ze slechte ervaringen met waterinjectie. Buizen vertoonden scheuren en lekkage en dat zorgde voor grote onrust en verzet. Zo groot dat de waterinjectie en dus ook de oliewinning werd stopgezet. Vijlbrief besloot in overleg met de NAM daarop de waterinjectie te verhuizen naar de plek waar de olie wordt gewonnen: Schoonebeek.
Bewoners en Drentse bestuurders fronsten de wenkbrauwen. Krijgt Schoonebeek dezelfde problemen als Twente? Vele onderzoeken en dorpsoverleggen volgden, maar nog steeds ligt er geen besluit. De NAM heeft haast, want elke dag dat er geen olie geproduceerd wordt, kost dat het bedrijf zo’n 450.000 euro. En een flink deel van de olieopbrengst vloeit in de Staatskas. Het oliebedrijf en Vijlbrief stelden Schoonebeek daarom een flinke compensatie in het vooruitzicht. Deze week werd duidelijk hoeveel euro’s de tegemoetkoming is.
60 miljoen
Daarmee volgt Schoonebeek het voorbeeld van het Noord-Friese Ternaard, waar de regio 60 miljoen in het vooruitzicht is gesteld als de eveneens omstreden gaswinning onder de Waddenzee mag doorgaan. De gemeenten Emmen en Coevorden en de provincie Drenthe vinden de compensatie voor Schoonebeek te laag. Ze willen dat Vijlbrief er jaarlijks 2 miljoen bij doet, maar dat is hij niet van plan zo liet hij de Tweede Kamer donderdag weten.
De discussie over de hoogte van het compensatiegeld leidt af van de vraag of de herstart van de oliewinning met waterinjectie veilig en verantwoord kan. Met de olie-euro’s in het vooruitzicht moeten Schoonebeek en de Drentse politiek zich niet in slaap laten sussen.