Nog geen extra smartengeld voor Schoonebeek. Hans Vijlbrief: 'Niet voor Sinterklaas gespeeld maar het zijn ook geen peanuts'

Toch zette de bewindsman in het staartje van een vergadering over mijnbouw de deur voor meer geld naar het oliedorp op een piepklein kiertje. Vijlbrief wil best nog met de collectebus naar de burelen van de NAM en mocht de Tweede Kamer hem dwingen zelf meer te lappen, dan heeft hij geen keus.

Maar aan die uitspraken zal hij zich geen buil vallen, is de verwachting. Vooralsnog blijft het voor Schoonebeek bij het openingsbod van de NAM en Vijlbrief. Zij lieten eerder deze week weten dat van elk olievat dat de komende jaren uit de Drentse ondergrond gepompt wordt, een euro naar het gebied gaat. De Staat neemt daarvan 40 cent voor zijn rekening, de NAM 60 cent..

En dat vindt Vijlbrief verre van klein bier. ,,We moeten niet doen of dat het een belachelijk bedrag is. Het zijn geen peanuts. Die 40 miljoen euro voor Schoonebeek is ook een deel geld van ons allemaal. Ik voelde me verplicht om niet als een sinterklaas het gebied in te gaan en te zeggen ‘u een auto en u een auto.’’

Volgens de staatssecretaris is er lang gesproken over de verdeling van lusten en lasten voor Schoonebeek. ,,Ons aanbod zit weliswaar aan de onderkant van die onderhandelingen, maar het is zeker geen schijntje. Het eerlijke verhaal is dat dit is wat het is.’’

Dat laatste valt niet lekker in Schoonebeek, bij bestuurlijk Drenthe en een smaldeel van de fracties in Den Haag. Noordelijke Kamerleden Julian Bushoff (Groenlinks/PvdA) en Sandra Beckerman (SP) willen weten of er toch niet meer in het vat zit voor Schoonebeek en omgeving. Hun CDA-collega Eline Vedder uit Ruinerwold laat weten behoorlijk chagrijnig te zijn over de opstelling van Vijlbrief.

Wethouders Jeroen Huizing (Coevorden), Jan Bos (Emmen) en provinciebestuurder Henk Jumelet zetelden zich op de publieke tribune om het in hun ogen karige aanbod van de demissionaire Vijlbrief opgeplust te zien worden door toeschietelijkere politici.

Ze waren getuige van een typische Haagse patstelling. Vijlbrief zegt geen vast bedrag op de begroting vrij te willen maken, omdat hij demissionair is: ,,De minister van financiën ziet me aankomen’’. Gelijktijdig willen ook de rechtse formerende partijen geen grote bedragen toezeggen. Grootste partij PVV ontbrak donderdag bij de vergadering, zodat onder andere debuterend Kamerlid Harm Holman (NSC) uit Roden de kastanjes uit het vuur moest halen.

Wethouder Jan Bos van Emmen is vlak na afloop van het debat positiever over de kansen voor Schoonebeek. ,,Ik had heus niet verwacht dat de boel meteen was afgetikt, maar Vijlbrief zet de deur open en zegt zelf dat zijn oefening in Schoonebeek nog niet klaar is. Hij wil of durft zelf geen geld vrij te maken, dus moet de Tweede Kamer dat maar doen. Het is nu aan ons om de bal panklaar voor het doel te leggen, zodat Kamerleden die binnen kunnen schieten.’’

Een van die Kamerleden, Julian Bushoff, vreest ondertussen dat de klus in Schoonebeek Vijlbrief langzaam door de vingers glipt. ,,U wilde van Schoonebeek een succes maken. Het dorp is verdeeld tussen mensen die tegen zijn en het wel zien zitten. Maar straks is bijna iedereen ontevreden, behalve de NAM. Heeft u toch nog niet iets in de achterzak voor Schoonebeek?’’, wilde de PvdA’er weten.

Vijlbrief: ,, Ik ga nu niet zeggen: ‘de regio vindt het te weinig geld dus het is een mislukking’. Ik moet toch bij de NAM langs dus dan kan ik ook nog wat proberen te collecteren voor Schoonebeek. Als de NAM meer wil betalen dan gaat ook onze bijdrage omhoog.’’

Socialiste Sandra Beckerman maakt zich zorgen over de situatie in Zuidoost-Drenthe. ,,De bestuurders in Drenthe zijn teleurgesteld in de staatssecretaris. Maar voor mij veel belangrijker: waarom mogen Schoonebekers zelf eigenlijk geen nee zeggen tegen de oliewinning’?’, stelt Beckerman, doelend op de dorpsenquête waaruit een meerderheid van de Schoonebekers tegen de afvalwaterinjectie bleek. ,,Wat betekent dit voor andere plekken in Nederland? Is nee gewoon weer ja en moeten bewoners genoegen nemen met een onzekere afkoopsom?’’

Wat Vijlbrief betreft loopt Beckerman te hard van stapel, omdat hij nog helemaal niet zijn zegen heeft gegeven voor de herstart van oliewinning met afvalwaterinjectie in het gebied. Hij hoopt dat hij dat varkentje kan wassen in zijn eigen stijl.

,,Ik heb altijd gezegd dat we in Schoonebeek aan het oefenen zijn. En die oefening is nog niet klaar. De komende tijd ga ik alles bij elkaar vegen en besluiten of het proces aan mijn voorwaarden voldoet.’’