Er is een tekort aan kleinschalige opvang voor minderjarige statushouders, zoals hier in Lieving. Foto: archief/Marcel Jurian de Jong
Steeds minder jonge vluchtelingen reizen naar Nederland. In de COA-opvang voor minderjarigen komt eindelijk wat lucht. De behoefte aan kleinschalige opvang voor jongeren met een verblijfsvergunning, zoals was gepland in Coevorden, blijft groot.
Dat blijkt uit de Staat van Migratie 2025, die afgelopen vrijdag werd gepubliceerd. Het rapport verscheen stilletjes, aan het eind van een roerige week rondom asielmigratie.
De nieuwe asielwetten werden op chaotische wijze door de Tweede Kamer aangenomen. Strafbaarstelling van illegaliteit en een verbod op voorrang van statushouders op sociale huurwoningen kregen onverwacht een plek in de wet. En in Coevorden zag de gemeente na heftige protesten in de buurt af van opvang van veertien minderjarige statushouders.
Migratie neemt af, scherpe daling minderjarige asielzoekers
Na de emoties gaf de Staat van Migratie de cijfers. Het totale aantal mensen dat naar Nederland kwam is in 2024 met 6 procent afgenomen. Het aantal eerste asielaanvragen in Nederland is in 2024 met 16 procent gedaald, in Europa als geheel met 13 procent. Het aantal illegale overschrijdingen van de buitengrenzen van Europa nam af met 38 procent.
Opvallend is verder de scherpe daling van het aantal alleenstaande minderjarigen dat asiel aanvraagt in Nederland: 32 procent. Juist dit is een groep die vanwege vrees voor overlast door omwonenden en de extra behoefte aan begeleiding moeilijker te huisvesten is. Opvangorganisaties COA en Nidos stuurden de afgelopen jaren meermaals noodkreten naar het ministerie en de gemeenten om te zorgen voor opvang.
Iets meer lucht in amv-opvang COA
Door de lagere instroom van alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv) is bij het COA ruimte vrijgekomen in de speciale opvang voor deze groep. Zo is het niet langer nodig om 17-jarigen al vervroegd door te plaatsen naar locaties voor volwassenen, zoals in de noodsituatie van de afgelopen jaren is gebeurd. Wel wordt er, net als in de asielopvang als geheel, nog te veel gebruikgemaakt van noodopvang.
Wachtlijst voor kleinschalige opvang statushouders
Als deze amv’ers een verblijfsvergunning krijgen voordat ze 18 zijn, moeten ze eigenlijk doorstromen naar speciale kleinschalige opvanglocaties (kso) omdat ze nog niet zelfstandig kunnen wonen. In 2024 is het aantal plekken in dit soort opvanglocaties toegenomen van 1400 naar 1650. Toch staan er nog jongeren op de wachtlijst.
Gevolg is dat meer kwetsbare minderjarigen langer in de asielopvang verblijven en dat heeft gevolgen voor de kwaliteit van begeleiding, aldus de Staat van Migratie. Overheden zoeken daarom nog naar extra huisvesting voor deze groep. De geplande locatie in Coevorden, bedoeld voor veertien minderjarige meiden, was hier onderdeel van.
