Wie betaalt hoge kosten om vliegen op Eelde veilig te houden? Het is nu eindelijk duidelijk dat de provincies dat gaan doen

De kosten van brandweer, beveiliging en onderhoud vormden de afgelopen jaren de inzet van een spelletje zwartepieten tussen de aandeelhouders van Groningen Airport Eelde, het Rijk en Schiphol. De provincies Groningen en Drenthe en mogelijk de gemeente Tynaarlo lijken als aandeelhouders van GAE nu voor de rekening op te draaien.

Bedenk alleen al dat er verplicht continu een brandweerpost op ‘Eelde’ zit en je snapt dat die zogenoemde Nedab-kosten (Niet-economische diensten van algemeen belang) er voor een kleine luchthaven enorm in hakken. Je kunt dat geld eigenlijk niet terugverdienen uit de exploitatie. In de loop der jaren is de conclusie gerijpt dat de overheid daarvoor moet bijspringen. De provincie Groningen kwam deze week over de brug met de mededeling dat zij voor de komende tien jaar hiervoor 22 miljoen euro op tafel legt, mits Provinciale Staten ermee instemmen.

De verwachting is dat Drenthe met een soortgelijk bedrag over de brug komt. Maar hierover is nog geen enkel besluit genomen. We mogen gevoeglijk aannemen dat er tussen de Groningse gedeputeerde Henk Emmens (BBB) en zijn Drentse ambts- en partijgenoot Jisse Otter wel vooroverleg is geweest, maar het is allemaal nog niet in kannen en kruiken.

Wel staan BBB, PvdA, VVD en CDA, de partijen die in Drenthe de bestuurscoalitie vormen, positief tegenover de luchthaven. „Bouw het luchthaventerrein maar vol met huizen en stop met die vervuilende luchtvaart”, zeiden GroenLinks en Partij voor de Dieren tijdens de campagne voor de provinciale verkiezingen, maar dit geluid kreeg bij de kiezers weinig weerklank. Volgens een provinciewoordvoerder is de planning dat Drenthe vlak voor de kerst definitief over een bijdrage beslist.

Als straks die Nedab-kosten zijn geregeld, biedt dat ruimte om met Schiphol te onderhandelen over de rol die Eelde krijgt in het landelijk systeem van luchthavens. Schiphol zou dan bij het bestuur van de noordelijke luchthaven aan tafel kunnen komen door de aandelen van FB Oranjewoud over te nemen, of die van Tynaarlo, of beide pakketten.

Daarmee is de luchthaven nog niet helemaal uit de brand. Want de verdere exploitatie moet nu wel sluitend zijn. In het verleden was er een routefonds van 10 miljoen euro om vluchten op veelbelovende bestemmingen te stimuleren. Vaak bleek echter dat een lijn verdween wanneer de subsidie ophield. Toen er 7 miljoen euro was opgesoupeerd, ging de stekker uit het fonds.

Eelde heeft nu grootse plannen om proeftuin op het gebied van duurzaam vliegen (elektrisch en op waterstof) te zijn. Daarnaast hoopt de luchthaven vluchten van het overvolle Schiphol over te nemen en moet bedrijvigheid in de omgeving van de luchthaven geld in het laatje brengen. Dat is geen gelopen race. Maar nu de Nedab-kosten zijn geregeld, en daarmee het voortbestaan niet meer op losse schroeven staat, verkeert de luchthaven wel in rustiger vaarwater.