Susan Top, partijloos provinciebestuurder in Groningen Foto: Corné Sparidaens
De val van provinciebestuur bracht de positie van gasgedeputeerde Susan Top in gevaar. Slecht nieuws voor de gedupeerden van de gaswinning. Hoe het nieuwe college er ook uit komt te zien: Susan Top moet blijven.
Het provinciebestuur van Groningen viel eind september na een windparksoap. De ChristenUnie was boos omdat coalitiepartners BBB en Groninger Belang tegen een voorstel voor een windpark in de Eemshaven stemden en betichtte de BBB van bestuurlijke onbetrouwbaarheid. De boerenpartij vond juist dat een betrouwbaar bestuur moet ingrijpen als een onheilzaam plan doorgang dreigt te krijgen, zelfs als daar jaren naartoe is gewerkt.
De verhoudingen zijn zo verstoord dat een nieuwe coalitie moet worden gevormd. De partijen zullen op basis van de huidige zetelverdeling een nieuw bestuur moeten smeden. De kans is zeer groot dat BBB opnieuw aanschuift, omdat het met afstand de grootste partij in de Staten is. Het alternatief van een lappendeken met allemaal kleinere partijen is wankel.
Dossierkennis, daadkracht en politiek begrip
De BBB schoof Susan Top eerder naar voren als partijloze gedeputeerde voor het gasdossier. Top is een gedeputeerde die gaat voor de inhoud en niet voor het politieke spel. Waar het dossier jarenlang over meerdere partijen was verdeeld, kwam de verantwoordelijkheid nu bij één iemand terecht. Politieke ambitie zit Top daarnaast niet in de weg. Ze zit er niet voor zichzelf, maar voor de Groningers.
Tegelijk weet Top zich sinds haar aantreden uitstekend staande te houden in de politieke arena. Meer dan tijdens haar tijd bij het Gasberaad moet ze soms polderen, maar dat gaat haar goed af. Ze blijft kritisch en heeft altijd als doel ervoor te zorgen dat gedupeerden krijgen waar ze recht op hebben. Het systeem moet niet leidend zijn, maar de mensen.
In de Staten krijgt Top van links tot rechts lof voor haar functioneren. Vanwege haar ongeëvenaarde dossierkennis, vanwege haar daadkracht en vanwege haar begrip van het politieke krachtenspel tussen Den Haag en de regio. Dat doet denken aan een andere geliefde bewindspersoon uit het recente verleden.
Continuïteit is voor Groningers belangrijk
Toen het kabinet in juli vorig jaar viel, diende het CDA samen met PvdD en Volt tijdens de Provinciale Staten een motie in dat staatssecretaris Vijlbrief zijn klus hoe dan ook moest afmaken. Welk kabinet er ook kwam, hij moest aanblijven. De motie haalde het niet, maar de gedachte was duidelijk: eindelijk was er iemand met aandacht voor bewoners, iemand die vertrouwd werd en die doortastend was. Dat mocht niet ophouden.
Het laat zien dat Groningers continuïteit belangrijk vinden in het gasdossier. Om diezelfde reden mag Susan Top nu ook niet van het podium verdwijnen. Groningen zit in een cruciale fase waarin de versterking maar mondjesmaat op gang komt en de miljoenen uit Den Haag verstandig besteed moeten worden aan schadeherstel en toekomstperspectief. Er blijft duidelijke regionale regie nodig.
Met zo veel redenen om Top aan boord te houden, zou een nieuwe coalitie wel gek zijn om haar niet naar voren te schuiven. Het gasdossier is bij haar in goede handen: ze kent het klappen van de zweep en heeft als duidelijk doel om de belangen van de Groningers voorop te stellen. Als de nieuwe coalitie de belangen van haar burgers óók voorop stelt, krijgt Top opnieuw de kans.
Er zullen weinig mensen te vinden zijn die het Top niet gunnen om door te gaan als gedeputeerde, en dat is maar goed ook. Het aardbevingsdossier is té belangrijk voor de Groningers om Top haar klus niet af te laten maken.