Het college van Gedeputeerde Staten. Foto: Provincie Groningen
Het Groninger provinciebestuur is gevallen. De ChristenUnie trok de stekker woensdagavond uit het college van Gedeputeerde Staten nadat coalitiepartners BBB en Groninger Belang tegen het voorstel van CU-gedeputeerde Johan Hamster stemden voor een nieuw windpark in de Eemshaven.
Dat rekent de ChristenUnie vooral de BBB hard aan. Hoewel het windparkplan wel groen licht kreeg van de Groninger Staten, met 24 stemmen voor en 19 tegen, stemde de voltallige twaalfkoppige BBB-fractie tegen net als twee van de drie leden van de fractie van Groninger Belang.
Daarmee zet vooral de BBB de bijl in de bestuurlijke betrouwbaarheid, stelde ChristenUnie-fractievoorzitter Fredric Geijtenbeek woensdagavond laat na langdurig beraad achter de schermen, aansluitend op de tumultueuze vergadering. Het windparkplan is het resultaat van tien jaar dat de grootste collegepartij niet zomaar aan de kant had mogen schuiven.
„Bestuurlijke betrouwbaarheid is voor ons een kernwaarde”, aldus de aangeslagen CU-aanvoerder. De collegepartijen gaven elkaar anderhalf jaar geleden het vertrouwen na de eclatante verkiezingswinst van de BBB.
„Vandaag is dat vertrouwen geschonden.” BBB en GB denken „totaal anders over wat een betrouwbare overheid is”, concludeert Geijtenbeek. „Wij herkennen ons niet langer in een coalitie waarin we soms wel en soms niet op elkaar kunnen vertrouwen. Vandaag scheiden onze wegen.”
Een schok voor overige partijen
Na ruggenspraak met de coalitiepartners, naast BBB en GB ook de PvdA, diende de ChristenUnie-fractieleider per motie het ontslag van het college in. De vijf zittende leden van Gedeputeerde Staten nemen voorlopig de lopende zaken waar terwijl de Staten ondertussen zoeken naar een nieuwe samenwerking.
De val van het college komt als een schok voor de overige partijen. Ook commissaris van de Koning René Paas reageert terneergeslagen: „Niemand heeft dit opgezocht Het is ons allemaal overkomen. Ik denk dat we allemaal naar huis gaan met het gevoel dat we een nederlaag hebben geleden.”
BBB-leider Moes noemt „het buitengewoon pijnlijk om te constateren dat er onoverbrugbare verschillen zijn in hoe wij bestuurlijke betrouwbaarheid interpreteren.” Hij wijst op de afspraak in het hoofdlijnenakkoord van de coalitiepartners dat er op Groninger bodem geen plek is voor nieuwe windparken.
‘Er ontstonden spanningen’
Hoewel over het park in Eemshaven-West al tien jaar wordt gepraat, is het plan voor Moes’ partij een brug te ver gezien de toenemende maatschappelijke weerstand tegen windenergie en de veranderde politieke verhoudingen in de provincie.
Ook fractieleider Eric Bakker van Groninger Belang is ‘down’: „Er zijn goede dingen gebeurd, maar wij zagen ook wel dat de laatste dagen spanningen ontstonden door verschillen van inzicht over de interpretatie van de afspraken.”
Coalitiegenoot PvdA is eveneens aangeslagen, aldus fractieleider Pascal Roemers: „Maar wij zien ook dat dit niet de manier is waarop we de komende periode met elkaar verder kunnen.”
CdK Paas riep woensdagavond laat direct de zittende gedeputeerden bij elkaar om zich te beraden wat hen te doen staat in de nieuwe situatie. Ook de fractievoorzitters van de veertien partijen in de Staten gaan op korte termijn rond de tafel om zo snel mogelijk een (in)formateur aan te stellen die een nieuwe coalitie kan smeden.
