Arend van Wijngaarden is parlementair verslaggever van Dagblad van het Noorden Foto: Marcel Jurian de Jong
Zelensky kwam op bezoek en de reactie van Forum was ‘hallucinant’. Waarom D66 ineens tegen extra geld voor Groningen stemt, kunnen we tot eind januari alleen maar raden.
De laatste vergaderweek van het jaar begint met een staande ovatie voor de Oekraïense president Zelensky. Een zeldzame eer, de bijna voltallige Tweede en Eerste Kamer zitten braaf te luisteren, waar normaal gesproken iedere hoogwaardigheidsbekleder toch minstens een stuk of wat kritische vragen en vaak ook verdachtmakingen om zijn oren krijgt.
Een krachtig gevoel van eenheid moet het uitstralen. Dat lukt alleen niet helemaal. De fractie van Forum voor Democratie is demonstratief niet aanwezig. De PVV is er wel, maar klapt heel zuinigjes mee. Wilders voelt niets voor extra geld naar Oekraïne, laat hij even later weten via X.
JA21 klapt dit keer wel enthousiast. De partij van Joost Eerdmans hoopt op een plekje in het nieuwe kabinet en stelt zich nu een tijdje heel loyaal op. De partij steunde Trump nog toen hij dit voorjaar in zijn tirade tegen Zelensky uitbarstte en is sowieso vaak fan van Trumps anti-wokebeleid. Maar nu even niet. Zo werkt dat in tijden van een formatie.
Vooral de afwezigheid van Forum roept bij de gevestigde partijen weerstand op. In de wandelgangen worden grapjes gemaakt over de roebels die op de bankrekening van Forum zouden worden gestort.
De Oekra�ense president Volodymyr Zelensky krijgt een staande ovatie in de Tweede Kamer. Foto: ANP JEROEN JUMELET
FVD’er Ralph Dekker bevestigt later in het debat in alle openheid dat hij inderdaad niet overtuigd is van de kwade bedoelingen van Rusland. Poetin moest Oekraïne wel binnenvallen om de Russischtalige minderheid te beschermen, zegt Dekker. En dat Rusland de MH17 heeft neergeschoten, daar gelooft hij ook al niet in.
Hallucinant, vindt Tom van der Lee van GroenLinks-PvdA. Dat woord is net door de Dikke van Dale uitgeroepen tot Woord van het Jaar, verwijzend naar verzinsels van kunstmatige intelligentie. Als chatbots iets niet weten, slaan ze zelf aan het fantaseren en vullen ze dingen in; hallucinaties.
Helaas zit er voor veel journalisten in Den Haag ook al een tijdje niet veel anders op dan dingen zelf maar invullen. Een ‘educated guess’ wordt het genoemd als de vele politiek analisten vertellen wat er volgens hen aan de hand is aan de formatietafel van D66, CDA en VVD.
De halve Haagse journalistieke kliek zit elke dag bij de ingang van de formatiegesprekken, maar de formerende partijen laten niets los. De spindoctors en woordvoerders in de wandelgangen strooien met vage toespelingen en daar moeten wij als verslaggevers dan iets van zien te brouwen.
Verkiezingswinnaar Rob Jetten lijkt te koersen op een kabinet met CDA en VVD en misschien ook zelfs JA21, is het beeld dat opdoemt. Er moet vooral veel bezuinigd worden.
Daar lijkt D66 even later dinsdag al op voor te sorteren bij stemmingen over het herstel van Groningen. D66 stemt ineens niet meer mee met de linkse oppositie als het gaat over extra geld voor uitvoering van het rapport Van Geel, al enkele jaren een heikel punt als het gaat over Groningen. ‘Van Geel’ kost een geschatte paar miljard extra, nodig om de ongelijke behandeling van gedupeerde Groningers op te lossen.
SP’er Sandra Beckerman vindt het verdacht hoe D66 nu lijkt te draaien, terwijl heel toevallig de formatiegesprekken met CDA en VVD vorderen. Maar hoe het echt zit, blijft speculeren. Duidelijkheid krijg je nu even niet van de partijen die mogelijk in de regering komen.
Het is door al dat brave stilzwijgen bijna saai aan het worden in de Tweede Kamer, deze laatste week voor kerst. Voor een beetje drama hebben we gelukkig de BBB nog, die in het kabinet ruzie loopt te maken met de VVD.
In gesprekken met NOS-journalisten hebben de VVD en BBB-minister Tieman off the record bevestigd dat er dikke ruzie is over het mestbeleid. De BBB wil het minder streng, de VVD niet. Maar woensdagavond kunnen de Tweede Kamerleden vragen wat ze willen, het kabinet en de aanwezige VVD’ers houden de kaken stijf op elkaar. Geen woord over een ruzie of conflict.
De werkelijkheid komt pas een dag later aan het licht, als de VVD meestemt met de oppositie voor een motie die BBB-minister Femke Wiersma de wacht aan zegt. Er was dus wel degelijk een conflict.
Het is maar goed dat het hierna drie weken kerstreces is. Tot eind januari, als de formatie tot een eind schijnt te komen, blijft het toch een kwestie van gissen, speculeren en hallucineren.
(Arend van Wijngaarden is parlementair verslaggever van Dagblad van het Noorden)
