Henri Bontenbal voert in december het woord namens de oppositiepartijen die met de coalitie een akkoord sloten oer de onderwijsbegroting. Foto: Lina Selg
Ze worden niet eens teruggebeld, klaagden noordelijke burgemeesters deze week op nieuwjaarsrecepties. Maar het kabinet-Schoof heeft grotere zorgen.
Het was drie weken lang een opmerkelijk rustig kerstreces in Den Haag. Mocht ook wel want de maanden ervoor omschreef premier Dick Schoof als een ,,bumpy ride’’. Kabinet-Schuif, werd het gekscherend al genoemd. De meeste problemen zijn vooruitgeschoven naar het voorjaar, dat binnenkort toch onherroepelijk aanbreekt.
De week voordat de Tweede Kamer weer begint te vergaderen, klinken in de gemeente- en provinciehuizen in het hele land sombere nieuwjaarspeeches. Zorgen over de bezuinigingen van dit kabinet, het ‘ravijnjaar’ 2026, ministers die daarover stommetje spelen. En vooral over de ruzies in de coalitie.
Ze schamen zich voor Den Haag, zingt het van Almere tot West-Betuwe en Hardenberg. Landelijke politici die extreme uitspraken doen en met spierballentaal de onrust vooral verder oppoken. De enige troost is hoogstens dat het nog maar peanuts zijn vergeleken met Trump en Musk.
Respect lijkt te ontbreken
Het Noorden heeft daarboven ook zijn eigen zorgen. Over de mooie verhalen dat de regio eindelijk weer zou meetellen, die stuk voor stuk niet uitkomen. Geen geld voor beloofde spoorlijnen, overlast van asielzoekers die Marjolein Faber voorlopig schijnbaar alleen maar erger maakt. De Groningen-afhandeling die blijft verzuipen in bureaucratie. Jeugdzorgtekorten en wachtlijsten voor poliklinieken die oplopen. Boeren die steeds dieper in de mest en stikstof verzuipen.
Het nare is dat het aan respect lijkt te ontbreken, mopperen zelfs burgemeesters van Gemeentebelangen- en VVD-huize in Drenthe. ,,Je spreekt iets af maar de ministers of staatssecretarissen bellen niet eens terug’’, klaagt een wethouder van Groningen. ,,Je krijgt bijna de neiging de moed op te geven’’, verzucht een burgemeester in Noord-Drenthe.
Voorjaarsnota met miljardentekorten
Het kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB heeft blijkbaar grotere zorgen. Een Voorjaarsnota met miljardentekorten. Geert Wilders die eindelijk iets moet laten zien in zijn strijd tegen asielzoekers. De wetsvoorstellen zijn vlak voor kerst eindelijk door het kabinet geloodst. De coalitie in de Tweede Kamer kan het niet maken tegen te stemmen, zelfs NSC niet. Maar de Raad van State en Eerste Kamer zijn nog bepaald geen gelopen race.
Wilders heeft al gedreigd met verkiezingen als hij zijn zin niet krijgt. Voor Pieter Omtzigt geen aanlokkelijk vooruitzicht. Zijn NSC staat nog maar net op twee zetels in de peilingen. Voor BBB ziet het er ook al niet lekker uit.
En dan moet de ergste landbouwellende nog komen. BBB-minister Femke Wiersma zou zomaar gedwongen kunnen worden het licht uit te doen bij een paar duizend PAS-melders. Of zal misschien serieus moeten snijden in de veestapel.
Premier Bontenbal
De enige die het echt goed doet in de peilingen is Henri Bontenbal, die al die oude CDA-stemmen die naar NSC en BBB gingen stukje bij beetje weer terug vist. Met een groei naar zestien zetels de verkiezingscampagne in, dat zou in een paar weken met geslaagde verkiezingsdebatten zomaar tot ver boven de twintig zetels kunnen eindigen. Wen er maar aan, premier Bontenbal, klinkt het al.
Over één ding is Bontenbal altijd duidelijk: hij gaat niet regeren met Wilders. En de VVD kan het geklungel van de PVV-ministers ook eigenlijk niet aanzien. Yesilgöz en Rutte maken daar geen geheim van.
Dat maakt de kans dat schaduwpremier Geert daadwerkelijk de stekker eruit trekt meteen een stuk kleiner. Na dit kabinet krijgt hij niet zomaar een nieuwe kans. Dus wordt het nog tijden doorknokken met Dilan, Pieter en Caroline. Een heet voorjaar lang en wie weet ook nog een warme zomer.
Arend van Wijngaarden is parlementair verslaggever van Dagblad van het Noorden
