In de verhalenserie Sleutelmomenten belicht de hoofdpersoon ijkpunten uit zijn/haar leven. Deze week: actrice Rian Gerritsen. Ze werd bekend door tv-programma’s als De Luizenmoeder en Dokter Deen. Een ethische kwestie: ,,Mag je liegen tegen je eigen kind als je in Wie is de Mol? zit?’’
Ze komt net terug van tv-opnamen voor het kinderprogramma Zappelin, waarin ze Buurvrouw Rian speelt. Dat jonge kijkers op straat met haar op de foto willen, was Rian Gerritsen door die tv-bekendheid wel gewend. Inmiddels herkennen volwassenen haar ook, dankzij haar rol in kijkcijferkanon De Luizenmoeder. Maar sinds ze in Wie is de Mol? verscheen, schiet iederéén haar aan. ,,Ze willen allemaal weten hoeveel afleveringen ik erin blijf en of ik de mol ben.’’ Eerlijk antwoorden is natuurlijk spelbederf. Dus trekt ze een trukendoos open: ,,Ik vraag gewoon of ze zélf een idee hebben wie de mol is.’’
Bij een kop gemberthee vertelt ze over vijf ijkpunten uit haar leven.
Sleutelmoment 1
De dag: ergens begin 1993
De plek: haar ouderlijk huis in Haastrecht
Ze ontvangt een bevestigingsbrief: aangenomen op de Toneelschool
,,Theater was best belangrijk in ons gezin. De poppenkast had een prominente plek bij ons thuis en mijn ouders deden allebei aan amateurtoneel en cabaret. Ik ben enig kind en mocht vaak mee naar hun repetities. Ook had ik het druk met mijn bijbaantje: ik werkte jaren in een snackbar. Maar mijn hart lag bij toneel. Dat je zelf een verhaal kan bedenken en spelen, vind ik magisch. Het boeit me dat je in de huid van een ander kruipt en bij die ander op zoek gaat naar het laatje van gevoel.’’
,,Na de havo deed ik daarom auditie bij een toneelschool, maar ik kwam er niet doorheen. Als tussenstap heb ik toen twee jaar dramatherapie gestudeerd, maar ik wilde liever actrice worden. Daarom ging de vlag uit toen ik alsnog op de toneelschool in Arnhem werd aangenomen. Op de dag dat het verlossende woord kwam, nodigden mijn ouders meteen allemaal vrienden uit om het te vieren. Iedereen wist hoe ik er naartoe had geleefd. Stilletjes had mijn moeder het zelf oók gewild, natuurlijk.’’
,,Ik begon met twaalf klasgenoten. Daarvan hebben er zes de eindstreep gehaald. Uiteindelijk ben ik één van de weinigen die nog als actrice werkt.‘’ Wat heb jij wat die anderen niet hadden? ,,Vooral geluk. Dat vooral. Daar komt bij dat ik veel onderwerpen leuk en interessant vind en dat ik breed inzetbaar ben. Ik voel me thuis in een serieuze tragedie, maar kan in een komedie ook de lach oproepen. Het helpt ook dat ik het uiterlijk heb om herkenbare, doodgewone, personages neer te zetten.’’
,,Maar het was niet alleen geluk. Ik heb ook flink gewerkt om te overleven in dit vak. Dat moet, want het is een harde wereld. Mijn mazzel is dat ik makkelijk kan praten. Dus contact leggen met een regisseur is snel gedaan.’’
Sleutelmoment 2
De dag: 2 september 2010
De plek: het ziekenhuis in Haarlem
Met haar vriend Paulus krijgt ze dochter Keesje
,,Sinds ik moeder ben, is mijn leven compleet veranderd. Het gaat niet meer om mij, maar mijn dochter staat bovenaan. Ze zit nu in de tweede klas van de middelbare school, maar school is niet haar grootste hobby. Gelukkig is ze heel zelfstandig en heeft ze een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Zo komt ze er tóch. Net als ik kan ze goed plannen. Vanwege mijn werk ben ik vaak weg, maar áls ik vrij ben, wil ik zo veel mogelijk tijd met haar doorbrengen. Dan kunnen we goed kletsen en gaan we graag naar voorstellingen. Met haar vader heeft ze weer op een andere manier een band. Samen hebben ze hun eigen humor.’’
Sleutelmoment 3
Het moment: het voorjaar van 2018
De plek: in een school in Mijdrecht waar De Luizenmoeder wordt opgenomen
Haar rol in in een hit-serie brengt haar tv-bekendheid
,,Met regisseur Jan Albert de Weerd werkte ik aan een kinderserie. Bij de opnamen vertelde hij over het idee voor De Luizenmoeder. Met Ilse Warringa werkte hij aan de plannen. Toen hij het had over een satirische serie over een school met lastige ouders en bijzonder personeel was ik meteen enthousiast. Ik vertelde hem over mijn eigen ervaringen als moeder op het schoolplein. Daarna vroegen ze me om mee te doen met een proefaflevering. Het scenario was fantastisch en het team bestond uit allemaal bevriende en bekende collega’s. Dus we zeiden: ’Als het niet doorgaat, hebben wij het in ieder geval leuk gehad’.’’
Het ging dus door: de kijker zag haar in de serie als één van de moppermoeders die de school met gezanik en geruzie naar haar hand probeert te zetten. ,,De serie werd een hype. Met vijf miljoen kijkers en een regen aan prijzen mochten we een tweede seizoen maken en daarna óók nog een film. Dat was echt een droom: met leuke mensen iets moois maken, dat ook nog veel kijkers trekt. Ik merk overal dat die serie mijn doorbraak was. Want altijd zeggen ze: ‘Zij is van De Luizenmoeder’.’’
Sleutelmoment 4
Het moment: zomer 2023
De plek: Mexico
Meedoen aan Wie is de Mol?
,,Zelf kijk ik altijd met mijn dochter naar Wie is de Mol?. We zijn écht fans. Dus ik zei meteen ‘ja’ toen ze me ervoor benaderden. Het programma hangt aan elkaar van de geheimen, dus ik mocht niemand vertellen dat ik erin zat. Mijn smoes was dat ik een maand in Italië zat om een film op te nemen. Om het echt te laten overkomen, heb ik zelfs filmpjes rondgestuurd die zogenaamd uit een Italiaans hotelletje kwamen.‘’
,,Zelfs voor mijn dochter had ik het verzwegen, want ik wilde haar niet met een geheim opzadelen. Vanwege de filmopnamen had ik mijn telefoon zogenaamd vaak uit, maar dat was vooral om het tijdverschil voor haar te verhullen. Nee, ik informeer haar niet hoe het is afgelopen. Dat is staatsgeheim.’’
Een andere slotvraag dan maar. Helpt het om actrice te zijn bij dit spel? Kun je dan beter jokken dan een ander? ,,Nee hoor. De andere deelnemers kunnen de boel óók heel goed beduvelen.’’
Sleutelmoment 5
De dag: een novemberdag in 2023
De plek: onderweg, in de auto
Ze krijgt het nieuws dat haar moeder ernstig ziek is
,,Mijn moeder is 74 jaar. Nooit ziek geweest. Maar toen ze buikklachten kreeg en in het ziekenhuis terecht kwam, bleek het helemaal mis te zijn. Darmkanker. Met chemokuren kunnen ze de tumoren aanpakken, maar genezen zit er niet in. We zullen ermee moeten dealen.’’
,,Het heeft mijn leven veranderd. Het schudde me wakker. Ik besef meer dan ooit dat je het leven moet vieren en niet alleen maar moet werken en rennen. Als enig kind moet ik er zijn voor mijn moeder. Dus ik probeer zo veel mogelijk bij haar langs te gaan. Tegelijk heeft het woord kanker mij ook beïnvloed. Ik probeer gezonder te leven, beter te eten, veel water te drinken en rust in mijn dagen te brengen. Maar met mijn onregelmatige leven blijft dat een uitdaging. Het blijft een kunst om een goede balans te vinden.’’
,,De eindigheid van het leven komt terug in de voorstelling Topvrouwen waarmee ik nu in de theaters sta. Daarin speel ik een vrouw die met twee hartsvriendinnen een berg beklimt om een overleden vriendin te herdenken. In de gesprekken onderweg gaat het over verbroken relaties en te veel of te weinig seks. Ook de lastige combinatie van vriendschap en eerlijkheid komt voorbij. We zetten karakters neer waarin veel vrouwen zich zullen herkennen. Heerlijk om te spelen, omdat het ruimte biedt voor humor én diepgang.’’
,,Zoals altijd waren mijn ouders bij de première, dus ik tel mijn zegeningen. Ze zijn sterk. Het is superfijn om dat te zien.’’
Rian Gerritsen (1971) studeerde in 1997 af aan de toneelschool in Arnhem. Ze speelde in theatervoorstellingen en tv-series als Dokter Deen en De Luizenmoeder. Rian woont met haar vriend en hun dochter van 13 in Haarlem. Nu is ze op tv te zien in Wie is de Mol? en in de voorstelling Topvrouwen in de theaters, samen met Tanja Jess en Sandra Mattie.
Het stuk wordt geregisseerd door Joep Onderdelinden en is vanavond te zien in Stadskanaal (10 febr) en verder onder meer in het Noorden: Winschoten (15 febr), Assen (22 febr), Delfzijl (1 mrt), Heerenveen (2 mrt), Steenwijk (30 mrt) en Hoogeveen (12 apr). Complete speellijst: theater.nl