Asielzoekers gaan met de bus van Ter Apel naar Biddinghuizen. Foto: ANP
De rechtbank in Groningen gaf de gemeente Westerwolde dinsdag gelijk. Er mogen niet meer dan 2000 asielzoekers in het azc in Ter Apel zijn. Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) moet zich aan de gemaakte afspraken houden.
Dat het COA onvoldoende capaciteit heeft om alle asielzoekers op te vangen, zou niet op het bordje van de gemeente terecht moeten komen. Met Westerwolde zijn afspraken gemaakt, die net als bij iedere andere gemeente nagekomen moeten worden, stelt de rechtbank. Die verplicht het.
De gemeente heeft het COA veel tijd en ruimte gegeven om de situatie op te lossen. Dat gebeurde onder meer door bemiddeling van nationaal ombudsman Reinier van Zutphen. Toch blijven keer op keer de problemen terugkomen, ziet de rechtbank. Dat heeft gevolgen voor de kwaliteit van de opvang en van het leven in het dorp Ter Apel, het COA heeft niet kunnen beargumenteren waarom dit niet zo is, stelt de rechter.
Bovendien is het van algemeen belang dat het COA zich aan de afspraak houdt, zegt de rechter. Anders worden andere gemeente misschien huiverig om afspraken te maken. Het COA houdt zich daar blijkbaar niet aan.
COA moet knip trekken
Het mag aannemelijk zijn dat het COA zich aan de afspraak houdt, stelt de rechter. Maar dat deed ze in het verleden niet. Daarom legt die een boete op voor iedere keer dat de maximum wordt overschreden. Als het COA meer mensen opvangt in Ter Apel dan is afgesproken, moet het COA een dwangsom betalen aan Westerwolde. Die bedraagt per dag 15.000 euro tot een maximum van 1,5 miljoen euro.
Het COA krijgt nog wel even de tijd om orde op zaken te stellen: de verplichting gaat in over vier weken.
Al tijden stroomt het azc over, met als gevolg asielzoekers die in wachtruimtes en kantoren slapen.Ondanks de crisislocatie die in december werd geopend in Stadskanaal slapen nog regelmatig tussen de honderd en tweehonderd mensen te veel in Ter Apel, ziet de gemeente. De gemeente Westerwolde wil dat niet meer en hoopt ook te voorkomen dat het helemaal de spuigaten uitloopt als de instroom hoger wordt.
Doordat de grens van 2000 bewoners steeds opnieuw wordt overschreden, is niet alleen de medische intake verslechterd, maar ontstaan ook zorgen over de veiligheid op het terrein, waarschuwden inspecties dit najaar. Spanningen binnen het azc vloeien over in het dorp, stelde burgemeester Jaap Velema. Via een kort geding wilde de gemeente afdwingen dat COA niet over het maximaal afgesproken aantal bewoners ging.