De Noordzee wordt een woud van windmolens. Door de stroomkabels te verzamelen en in een tunnel naar de Eemshaven te voeren, wordt een hoop milieuschade voorkomen. Foto: Schutterstock
Eén Waddentunnel van de Eemshaven naar de Noordzee voor transport van elektriciteit van windparken in de Noordzee is van de baan. Zeven afzonderlijke tunnelbuizen onder de Waddenzee door graven is nog wel een optie.
Dat werd maandag duidelijk op een informatiebijeenkomst op Schiermonnikoog over het zogenaamde programma Verbindingen Aanlanding Wind op Zee 2031-2040. Het ministerie van Klimaat en Groene Groei gaf daar een stand van zaken.
In de Noordzee boven de Waddeneilanden worden de komende jaren drie grote windparken gebouwd, die vanaf 2032 energie uit wind en later ook uit waterstof gaan opwekken. Die elektriciteit moet via respectievelijk kabels en leidingen naar de Eemshaven worden geleid. Die kabels en leidingen waren aanvankelijk dwars door de natuur van het oosten van Schiermonnikoog gepland. Dat leidde tot protesten en een pas op de plaats in 2021.
‘Een tunnel leek fantastisch’
Voor de aanlanding van de elektriciteit zijn drie jaar later nog zes routes in beeld. In november wil het ministerie een voorkeursroute presenteren. Duidelijk is wel dat dit niet de ,,heel ambitieuze” 26 kilometer lange tunnel wordt. ,,Een tunnel waar alle kabels en leidingen in kunnen, dat leek fantastisch”, zei onafhankelijk ingenieur Marc Jager. Al gauw bleek echter dat zoiets grote risico’s geeft. ,,Dan kon in een groot deel van Europa het licht uit gaan. Dat leek de opdrachtgevers Tennet en GasUnie geen goed idee.”
De kabels en leidingen in afzonderlijke tunnelbuizen aanleggen, wordt nog wel onderzocht. Die buizen lopen dan twintig meter onder de Waddenzee door naar een werkeiland in de Noordzee, 26 kilometer verderop van de Eemshaven. Er zijn dan zeven tunnelbuizen nodig.
Deze variant heeft de voorkeur van Noord-Nederland, benadrukte burgemeester Ineke van Gent meermaals. Het zou een heel uitdagend project zijn, zei Dik Paul van het Klimaat-ministerie. ,,Wereldwijd zijn alle elementen die daarvoor nodig zijn wel eens gedaan, maar nooit in één project. Dit zou echt een heel groot project worden.”
Tunnelbuizen kosten miljarden meer
De aanleg van tunnelbuizen kost een veelvoud van de andere vijf onderzochte routes, zei Jager. ,,Miljarden meer.” Deze oplossing kost ook meer tijd. Energie leveren vanaf 2032 is dan niet haalbaar.
Een indruk van de plek van de windparken en de te onderzoeken routes voor kabels en leidingen. Bron: Ministerie van Klimaat en Groene Groei
Door de kabels moet een enorme hoeveelheid stroom gaan. Eén windpark wekt in een jaar meer stroom (2 GigaWatt) op dan de grootste kolencentrale (1,6 GigaWatt) van Nederland, schetste Jager. ,,Dat is echt heel veel stroom.” Maximaal moet er 10,7 GigaWatt door de kabels en leidingen kunnen vanaf de parken Ten noorden van de Waddeneilanden, Doordewind 1 en Doordewind 2.
Ernstige zorgen
Burgemeester Van Gent maakt zich ,,ernstig zorgen”, omdat de route door De Balg, het onbewoonde oosten van Schiermonnikoog, nog altijd prominent op tafel ligt. ,,Wij zijn niet tegen windparken, maar er is ook sprake van cumulatieve effecten. Er begint ook gaswinning boven Schiermonnikoog. Het lijkt een strijd tussen economie en ecologie.”
,,Geen enkele route is makkelijk”, vertelde Paul. Eén van de routes loopt door een stukje Duitsland. De kans dat de Duitsers daar een vergunning voor afgeven, is met het oog op scheepvaartveiligheid uiterst klein. ,,De Duitse autoriteiten zijn niet van zins die vergunning af te geven. Op meerdere lagen is dat bestuurlijk geëscaleerd.”
De zorgen op het eiland zijn afgelopen woensdag mondeling overgebracht op Klimaat-minister Sophie Hermans, die toen een informeel bezoek bracht aan Schiermonnikoog. Pim Thijssen van het ministerie zei maandag zei dat er naar de Schiermonnikogers is geluisterd. ,,We kijken of er toch wat mogelijk is. Minister Hermans gaat in oktober richting Duitsland om zich hard te maken voor een vergunning op deze route.”
