Ruslandexpert Hans van Koningsbrugge Foto: Corné Sparidaens
Hans van Koningsbrugge, hoogleraar Russische Geschiedenis en Politiek aan de Rijksuniversiteit Groningen, geeft elke zaterdag zijn commentaar op de oorlog in Oekraïne. Vandaag aflevering 224.
„De kogel is door de kerk, maar niet zoals verwacht. Voor hulp aan Oekraïne zal de EU voorlopig niet de bevroren Russische tegoeden van Euroclear in Brussel aanspreken. De poging van de Belgische premier Bart De Wever om dat tegen te houden, is succesvol gebleken.
In plaats daarvan gaat de EU op de internationale kapitaalmarkt een lening aan van 90 miljard euro, dat is bestemd voor Oekraïne. Het komt overeen met het bedrag dat Zelensky de komende twee jaar verwacht nodig te hebben. Hij hoeft de lening pas na de oorlog af te lossen uit de herstelbetalingen van Rusland. Komen die niet, dan draait de EU er zelf voor op.
‘Veto van Oost-Europese landen is omzeild’
Een saillant detail is dat drie Oost-Europese landen zijn gevrijwaard van financiële risico’s. Het gaat om Hongarije, Tsjechië en Slowakije. Daar zijn Poetingezinde regeringen aan de macht. Hun veto is in feite omzeild, wat betekent dat de slagkracht van de EU is toegenomen.
Het gevolg is dat Oekraïne de oorlog kan voortzetten. Van de beloofde 90 miljard euro kan Zelensky wapens in Amerika kopen. Aangezien Trump transactioneel denkt, zal hij die graag leveren.
Rusland heeft geen enkele behoefte om de oorlog te beëindigen. De houding van Poetin spreekt boekdelen. Tijdens een militaire bijeenkomst heeft hij de Europese leiders deze week afgeschilderd als ‘biggetjes’. Dat bedoelde hij niet bepaald vleiend. Hij bezigde sowieso harde taal. Zo verzekerde hij zijn toehoorders ervan dat de doelen van de ‘speciale operatie’ beslist gehaald zullen worden.
‘De Russische economie staat er allerbelabberdst voor’
De vraag is wel of hij dat kan waarmaken. De Russische economie staat er allerbelabberdst voor. Gisteren is de prijs van Oeral-olie gezakt tot 35 dollar per vat. Er zijn plekken in Siberië waar de delving nu meer kost dan dat het opbrengt.
Iedereen hoopte dat er voor de kerst vrede zou komen en we In Dulci Jubilo konden zingen. Aan Zelensky heeft het niet gelegen. Die wilde best water bij de wijn doen. Hij wilde verkiezingen in eigen land toestaan, afzien van het NAVO-lidmaatschap en zelfs het door Rusland bezette deel van de Donbas opgeven. Maar Poetin is tot geen enkele concessie bereid. De kans op vrede dit jaar is zo goed als nul.”
