"Bloemen doen het altijd goed", zegt Groninger bloemist Hans Zijlstra. Ondertussen heeft de gemeente Groningen besloten te stoppen met het kopen van niet-biologische boeketten. Foto: Siese Veenstra
Begrafenis, ziekte, verjaardag of jubileum? Het boeket dat de gemeente Groningen bij dergelijke gelegenheden geeft, wordt biologisch of vervangen door een alternatief.
Daartoe heeft een meerderheid van de gemeenteraad deze week besloten. Het voorstel om de zogeheten gifboeketten in de ban te doen, kwam van GroenLinks (GL), D66, Partij voor het Noorden en Partij voor de Dieren. Student & Stad en een raadslid van de Stadspartij steunden de motie. Daarmee volgt Groningen gemeentes als Zutphen, Den Haag, Amersfoort en Lochem die al eerder overstapten op een duurzaam alternatief. Meerdere gemeentes, waaronder Coevorden, beraden zich. Ook de RUG kiest al jaren voor biologische bloemen.
De reden van de traditionele bos bloemen af te willen, is het milieu. ,,De bossen bloemen zijn ons al langer een doorn in het oog vanwege de bestrijdingsmiddelen die eraan te pas komen’’, zegt GL-raadslid Ceciel Nieuwenhout.
Wat te doen met een 100-jarige in de winter?
Volgens haar is het onomstotelijk vastgesteld dat er gif komt kijken bij het kweken van bloemen. ,,Voor mij was de directe aanleiding voor dit voorstel dat er in Frankrijk een meisje stierf aan leukemie, veroorzaakt door de pesticiden waaraan haar moeder tijdens haar zwangerschap was blootgesteld. Haar moeder was bloemist.’’
Ook benoemt Nieuwenhout de CO2-uitstoot die gepaard gaat met het vervoer van bloemen die in het buitenland gekweekt worden. Nu het voorstel is aangenomen, kopen burgemeester en wethouders vanaf het nieuwe jaar alleen nog biologische bloemen, de rest van de gemeentelijke organisatie gaat daartoe over in 2026.
Wat de gemeente een 100-jarige cadeau doet die hartje winter jarig is? Volgens Nieuwenhout zijn er ook in de wintermaanden gifvrije bloemen te krijgen en anders valt volgens haar te denken aan alternatieven als biologische droogbloemen, chocola, een boek of een fruitmand.
‘Wat willen ze dan? Zijdebloemen uit China?’
De gemeente Groningen koopt haar bloemen bij diverse bloemisten in de stad. Een van hen is bloemstylist Hans Zijlstra aan de Eeldersingel. Hij vindt het veel te ver gaan dat de gemeente afstapt van de traditionele bos bloemen. ,,Alsof bloemisten giftige bloemen verkopen: dat is heel eenzijdige informatie. Als sierteeltketen werken we hard aan duurzaamheid waarbij we inzetten op natuurlijke bestrijdingsmiddelen zoals sluipwespen en roofmijten die schadelijke insecten aanpakken.’’
"Als sierteeltketen werken we hard aan duurzaamheid waarbij we inzetten op natuurlijke bestrijdingsmiddelen", zegt bloemist Hans Zijlstra. Foto: siese veenstra
Zijlstra verkoopt vanaf het voorjaar tot en met het najaar biologische bloemen, geteeld in de omgeving. ,,Ik ben een duurzame bloemist. Wat willen ze dan? Zijdebloemen uit China? Plastic bloemen?’’
Bovendien, vindt hij, horen bloemen erbij. ,,Een bos bloemen is emotie, is een lach en een traan. Bij geboorte, trouwen, verjaardagen, jubilea en bij rouw: bloemen doen het altijd goed.’’
Rozen met kerstmis
Dat beaamt Jantien van Leeuwen uit Winsum die samen met haar man een biologisch akkerbouwbedrijf runt. Ze juicht het besluit van de gemeente Groningen toe omdat ze voorstander is van schone bloemen, gekweekt zonder gif, al spreekt ze zelf liever van gewasbeschermingsmiddelen. ,,Goed voor de insecten’’, zegt ze.
In 2022 experimenteerde ze voor het eerst met bloemenzaad op enkele braakliggende hectares, het jaar erop verkocht ze haar biologische bloemen lokaal en aan enkele bloemisten en dit jaar ging ze ermee naar de veiling. ,,Ondanks het natte jaar liep het goed. De biologische sierteelt staat in de schijnwerpers: bruidsparen willen biologische boeketten en ik heb ook steeds meer vraag naar biologische rouwboeketten.’’
Ze zegt dat de overstap naar biologische bloemen een cultuuromslag van jewelste is, waar volgens haar steeds meer gangbare telers oren naar hebben. Ze gelooft erin. ,,We doen de planeet goed met biologische sierteelt. Het is simpelweg beter als we onze akkers laten begroeien, dan hebben de wormen voeding en kan het water weg. En we gebruiken geen pesticiden.’’
Dat mensen het in de winter moeten doen zonder biologische bloemen die lokaal zijn geteeld, vindt ze niet meer dan logisch. ,,Het is de erfenis van onze welvaart dat we rozen willen met Kerstmis. Die komen uit Afrika waar onbekende pesticiden worden gebruikt. Het vervoer per schip of vliegtuig is sowieso vervuilend.’’
Volgens Van Leeuwen zijn er ‘s winters voldoende alternatieven te vinden voor bloemen. ,,Geef takken of pompoenen of appels.’’ Van mei tot en met oktober kweekt ze allerhande bloemen; van gladiolen tot duivenkruid, van ridderspoor tot Turkse drakenkop.’’
Is het nou echt zo? Is het gemiddelde bosje bloemen slecht voor het milieu? Evolutiebioloog Casper van der Kooi van de RUG doet onderzoek naar bloemen en bestuiving. Hij heeft nooit een bos bloemen in huis en vraagt bezoek alsjeblieft geen bloemen mee te nemen.
,,De ecologische voetafdruk van een boeket bloemen is gigantisch. Reken maar uit: de verlichting en verwarming van de kassen, de pesticiden, het extreme watergebruik, de inefficiënte verpakking tijdens het vervoer, het vervoer zelf, en ga zo maar door. Het maakt onze planeet kapot.’’
Van der Kooi zegt dat een bos bloemen niet meer van deze tijd is. ,,Bossen bloemen passen bij de weggooimentaliteit. Er zijn zulke goeie alternatieven: een dinerbon, een theaterbon of een biologische bos bloemen.’’
Volgens hem is biologisch altijd beter, of het nou om bloemen, fruit, zuivel of wijn gaat. ,,Wijn uit Zuid-Afrika, aardbeien in de winter, giftige bloemen: het is allemaal een exponent van luxe en gemak voor weinig geld, waar onze planeet de prijs voor betaalt.’’
Van der Kooi herhaalt wat een biologische bloementeler ooit verzuchtte: viel moederdag maar een maand later. ,,Dat zou een gigantische besparing zijn, die kassen staan te loeien. Maar nog beter zou het zijn om geen gifboeketten meer te kopen. Ze staan maar een paar dagen en daarna kunnen ze niet eens op de composthoop omdat de beestjes, bacteriën en schimmels dan sterven. Zo veel gif bevatten die boeketten.’’
