De bloemenmarkt in het hart van de stad Groningen. Foto Archief DvhN
De bloemetjesmarkt trekt vrijdag hordes mensen naar de binnenstad van Groningen. Maar trekken de bloemen en planten ook insecten? ,,Er zijn ook veel bloemen met neptieten.’’
Tulpenboeketjes van Feere Zuyderhoff (37) uit Uithuizen zijn vrijdag te koop op de bloemetjesmarkt in Groningen. Het zijn de enige bloemen die het vroeg in het voorjaar doen op het land van De Bloemenboerin, zoals de bedrijfsnaam van Zuyderhoff luidt.
Dat er het hele jaar door snijbloemen te koop zijn - ze snapt het niet. Evenmin begrijpt ze waarom bloeiende tuinplanten zo zwaar zijn bespoten dat insecten er niets van moeten hebben of er ziek van worden.
Ze is een Amsterdamse, ze is groot geworden op de Warmonderhof, opleiding voor biologisch-dynamische landbouw. Zelf koos ze een ander pad. Ze werkte in de toeristische sector, tot ze zes jaar geleden een relatie kreeg met een boer in Uithuizen, bij hem ging wonen en zelf de opleiding op de Warmonderhof volgde.
Twee jaar geleden las ze het stuk van schrijver Henk van StratenDaarin uit hij zijn afschuw en ongeloof over de bespoten planten die Intratuin verkoopt en die ronduit slecht zijn voor insecten. Dat stuk was net het extra zetje dat Zuyderhoff nodig had: ze besloot biologische snijbloemen te gaan telen. Ze werd De Bloemenboerin.
,,Snijbloemen zijn niet biologisch verkrijgbaar. Dat is raar voor een natuurproduct’’, zegt ze. Ze is niet van het belerende slag, ze is gewoon aan het werk gegaan en ze hoopt dat steeds meer mensen zich bewust worden van de waarde van biologische bloemen en planten. ,,Bloemen zijn niet het hele jaar door verkrijgbaar. Dat er in februari rozen zijn voor Valentijn, is schandalig. Daar worden in Kenia hele meren voor leeggepompt.’’
De Bloemenboerin wil dat niet. Zij teelt bloemen zonder gif te gebruiken, zonder kassen te verwarmen, zonder transport. Ze heeft een stukje land waar in april de tulpen bloeien en waar ze half november de laatste chrysanten snijdt. In de tussentijd oogst ze zinnia’s, riddersporen, zonnebloemen, korenbloemen, zomerasters, juffertjes in het groen en nog veel meer. Prachtige bloemen, vindt ze.
Stadsbioloog Jan Doevendans uit Groningen is het met haar eens, ecoloog Chris Smit van de Rijksuniversiteit Groningen is het met haar eens, kwekers Fleur Zonneveld en Eric Spruit van De Kleine Plantage in Eenrum zijn het met haar eens. Zij zijn tegen pesticiden, zij zijn voor lokale plantenteelt, zonder verwarmde kassen en CO2-uitstoot, zij ruilen stekjes, zij prefereren een natuurlijke tuin waar madeliefjes en boterbloemen groeien. Zij believen de opgefokte bloemenzee van grote tuincentra niet. Omdat het domweg niet bestaat dat al die planten zo vroeg in het voorjaar al zo groot zijn, zo in bloei staan, zo imponerend mooi zijn.
En ook Intratuin is het met De Bloemenboerin eens.
De medewerkers van Intratuin vloeken nog net niet als het gaat over de bloemen des doods van Henk van Straten. ,,Dat is twee jaar geleden, dat is niet meer recent. Natuurlijk, er zit een kern van waarheid in dat onze planten bespoten worden, maar Intratuin heeft een voortrekkersrol in het duurzaamheidsverhaal. Onze bijen- en vlinderlokkende planten zijn vrij van pesticiden. Wij maken stappen, maar wij zijn afhankelijk van het aanbod van de telers’’, zegt een marketingmedewerker van Intratuin.
De Bloemenboerin knikt als ze dat hoort. ,,We staan aan het begin. Er is een gat. Er zijn nog niet genoeg telers die zonder bestrijdingsmiddelen werken, terwijl er best wel vraag naar is, vanuit de consument en ook vanuit bloemisten en tuincentra.’’
Doevendans heeft de oplossing. ,,We moeten herrie trappen, we moeten die bespoten rommel niet meer kopen. Het zijn bloemen met neptieten: de insecten en vogels hebben er niks aan, want ze missen nectar en sommigen zijn zelfs steriel. Ze zijn gekweekt op mooi, bont en groot. Boycotten die hap.’’
Hij weet ook dat bewustwording een traag proces is. ,,De natuur is een heel ingewikkeld horloge met heel veel radartjes die nodig zijn. Daar moet geen gif aan te pas komen. Maar wat ze in de landbouw flikken, flikken ze ook in de tuinbouw. En wij als consument doen er even hard aan mee. In de supermarkt staat gewon gif tegen wespen, hommels en schimmels, terwijl we weten hoe slecht al dat gif is.’’
Plantenecoloog Smit vreest dat het verhaal van Van Straten waar is. ,,Ik heb vermoedens, maar ik heb er geen onderzoek naar gedaan. Ik ben op zoek geweest naar biologische kwekers, maar die zijn dun gezaaid. Bij de meeste kwekers kun je er donder op zeggen dat ze er alles aan doen om insecten te weren.’’ Wat er in Smits tuin staat? ,,Ik heb een lekkere wilde tuin. Ik krijg veel stekjes en ik haal veel van buiten, langs de slootkant. Vind ik veel leuker dan al die kleur en pracht.’’
De Bloemenboerin gebruikt nul bestrijdingsmiddelen. Wat missen haar planten en bloemen daardoor? Ze weet het niet. ,,Ik heb geen idee. Ik geef een beetje compost, indien nodig wat mest. Mijn planten en bloemen doen het uitstekend op aarde, water en zon.’’
