Hoe is de stemming in Warffum en Bedum na het debat over de kleine gasvelden? 'Stop met woordspelletjes en trucjes'

Terwijl hij aan het werk is bij zijn tuinderij aan de Oude Dijk in Bedum, blikt Stefan Kleintjes (68) geïrriteerd terug op het Tweede Kamerdebat over de Staat van Groningen. ,,Het is een raar politiek spelletje’’, zegt hij. ,,Heel Nederland denkt dat er geen gas meer komt uit Groningen, maar dat gebeurt gewoon nog wel. Krankjorum om te denken dat zoiets nul risico’s met zich meebrengt.’’

De gaswinning in de 17 kleine velden had donderdag een prominente plek op de agenda tijdens het Kamerdebat. Kleintjes woont met Aukje Stoffelsma (51) op een kilometer afstand van de gasput bij Bedum, waar een van die kleine velden ligt. Hun boerderij raakte zwaar beschadigd door aardbevingen. Na jaren strijd volgde erkenning. Een nieuwe boerderij is bijna af.

Volgens Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) kan gaswinning in de kleine velden veilig vanwege een aanzienlijk kleiner risico op aardbevingen, maar Stoffelsma gelooft niet in veilig gas winnen. ,,Ik kan me moeilijk voorstellen dat die belletjes vlak bij het grote veld daar helemaal los van staan.’’ Kleintjes is zijn vertrouwen in de overheid kwijtgeraakt en koestert weinig hoop dat er iets verandert. ,,Ik heb geen enkele fiducie dat de gaswinning in de kleine velden stopt.’’

Tien kilometer noordelijker volgde Erik de Graaf (66) in Warffum met wisselende gevoelens het debat. Ook onder zijn woonplaats ligt een klein gasveld. De NAM wil de vergunning om daar gas uit de grond te halen graag verlengen. De Graaf is voorzitter van actiegroep Warffum Alert en wil dat voorkomen. ,,Het begint bij steeds meer mensen door te dringen dat de gaswinning nog steeds een probleem is. Dorpsgenoten zijn blij dat het onderwerp weer op de kaart is gezet.’’

De discussie in de Tweede Kamer kwam op gang door semantisch gesteggel over een inmiddels berucht zinnetje uit het hoofdlijnenakkoord: ‘Geen Gronings gas meer’. Betekent dat nou dat álle gaswinning in Groningen stopt, of alleen die uit het grote Groningenveld? ,,Beschamend dat het daar zo lang over ging’’, zegt De Graaf. ,,Kennelijk zien de PVV, VVD en BBB de kleine velden in de provincie Groningen op een of andere manier niet als Gronings gas. Dat is toch gênant?’’

Ook in Bedum laat de interpretatie van die zin zich raden. ,,Pas als álle gaswinning stopt, is het echt klaar. Stop met die woordspelletjes en trucjes’’, zegt Kleintjes met een verbeten gelaatsuitdrukking.

In het centrum van Bedum loopt Kees Noot (72) net met zijn winkelwagentje uit de supermarkt aan de Grotestraat. Hij snapt waarom de regering de 17 kleine velden niet zomaar opgeeft. ,,Het duurt even voor heel Nederland van het gas kan. En bij min 20 graden houden ze wat achter de hand.’’ Hij heeft minder begrip voor doorgaan met pompen bij Warffum. ,,Laten we dat gewoon niet doen. Alleen als je 100 procent zeker weet dat het veilig kan. Maar die zekerheid heb je niet.’’

De Graaf ergerde zich juist aan het eeuwige argument ‘leveringszekerheid’ tijdens het debat. In Warffum wordt jaarlijks 250 miljoen kuub gas gewonnen, in de 17 velden in totaal gaat het om 450 miljoen. Maar in de LNG-terminal in Eemshaven is plek voor 8 miljard kuub vloeibaar gas. ,,Dan kan het ontbreken van zo’n kleine hoeveelheid gas uit Warffum de leveringszekerheid toch niet in gevaar brengen?’’

Meerdere oppositieleden maakten zich tijdens het Kamerdebat kwaad over de afwezigheid van minister Sophie Hermans (VVD, Klimaat en Groene Groei), verantwoordelijk voor de kleine velden. Zij was gevraagd om bij het debat te zijn. De Graaf vond haar absentie kwalijk. ,,Het heeft iets van die oude, arrogante bestuurscultuur. Dat onze problemen hier er allemaal niet zo toe doen.’’

Minister Hermans zei eerder dat ze naar Warffum wil komen om met bewoners te praten. ,,Wij hebben daar nog niks over gehoord’’, zegt De Graaf.

Ook Stefan Kleintjes uit Bedum vindt het ‘beschamend’ dat Hermans schitterde in afwezigheid. ,,En dat de staatssecretaris het óók prima vindt om de kleine gasvelden open te houden. Dan denk ik: wat ben je voor zakkenwasser?’’ Stoffelsma roept het verleden van staatssecretaris Van Marum (BBB, Herstel Groningen) als contra-expert in herinnering. ,,Toen nam hij het juist op voor gedupeerden.’’