Staatssecretaris Eddie van Marum (BBB, Herstel Groningen) in de Tweede Kamer. ANP PHIL NIJHUIS Foto: Phil Nijhuis
De oppositie eist donderdag in de Tweede Kamer sluiting van alle Groningse gasvelden en wil een betere aanpak van de versterking. Het kabinet houdt voorlopig de boot af.
Het eerste debat over de Staat van Groningen dient donderdag in de plenaire zaal van de Tweede Kamer. Het wordt sowieso een Gronings onderonsje: vice-Kamervoorzitter Roelien Kamminga (VVD) uit Zuidbroek zit de vergadering voor en in het kabinetsvak zit Eddie van Marum, de Groningse BBB’er die net is begonnen als staatssecretaris Herstel Groningen.
De Kamer had ook minister Sophie Hermans erbij gevraagd, de minister van Klimaat en Groene Groei, die gaat over de gaswinning. Maar het kabinet heeft besloten alleen Van Marum af te vaardigen.
Vanuit de kamerbankjes trapt Sandra Beckerman (SP) uit Groningen het debat af, gevolgd door Julian Bushoff van GroenLinks-PvdA, ook uit Groningen. En even later komen de Groningse Daniëlle Jansen van NSC aan het woord en Eline Vedder uit Ruinerwold namens het CDA. Alleen voor D66, ChristenUnie, VVD en PVV zitten er Kamerleden uit andere delen van het land.
Eddie van Marum: ‘Luisteren en leren’
Staatssecretaris Van Marum probeert in een brief voorafgaand aan zijn eerste debat de alweer opborrelende onrust in Groningen te sussen. ,,Om vooruit te komen, moet je af en toe stilstaan’’, begint hij. Van Marum wil eerst vooral ,,luisteren, ervaren en leren’’ en zal veel in Groningen aan het werk gaan, vanuit het provinciehuis.
Hij benadrukt dat hij weet dat er veel leed is onder de Groningers. Het gaat nu beter dan voorheen, hoort hij van veel bewoners, maar er moet ook nog veel gebeuren, schrijft hij. De versterking gaat minder snel dan was beloofd en er zijn nog zware ingewikkelde schadegevallen niet opgelost. Van Marum belooft daar allemaal naar te kijken en gaat op zoek naar de ‘stille gedupeerden’.
Dat gaat de oppositie alleen niet ver genoeg. Hij bedoelt het goed en heeft het hart vast op de goede plek, reageren Bushoff en Beckerman, maar hij blijft volgens hen te vaag. SP, GroenLinks-PvdA en D66 eisen het stopzetten van álle gaswinning, dus ook in de kleine velden. Het grote Groningen-gasveld, vroeger Slochterenveld genoemd, ligt sinds dit voorjaar weliswaar helemaal stil. Maar er zijn ook nog zeventien kleine velden, grotendeels in Noord-Nederland.
D66: ‘Ernstige gevolgen winning kleine velden’
In een motie stelt D66’er Mpanza Bamenga dat er nog steeds gas wordt gewonnen in Groningen, ,,met ernstige gevolgen voor de omwonenden’’, en dat de wetgeving het nog steeds mogelijk maakt nieuwe boorputten te slaan.
Volgens D66 heeft het kabinet in het hoofdlijnenakkoord geschreven dat er gestopt wordt met gaswinning ,,in Groningen’’. Later heeft minister Sophie Hermans wel laten weten dat daar eigenlijk bedoeld werd te stoppen met winning uit het Groningen-veld. ,,Maar het staat wel zwart op wit. Dit is een gebroken belofte’’, stelt Bamenga.
SP en GL-PvdA: ’Geen munitiedepots’
SP’er Beckerman en GroenLinks-PvdA’er Bushoff willen ook stoppen met de kleine velden. Ze benadrukken daarnaast dat de versterking van woningen zo moeizaam verloopt dat veel Groningers in ellende blijven zitten in tijdelijke of onveilige woningen of soms zelfs uit hun huis worden gezet.
Verder stellen zij dat er extra geld moet komen voor de aanpak van de ongelijkheid tussen bewoners. De commissie Van Geel bracht daar eerder al advies over uit, maar daar is nog weinig mee gedaan. En er mogen wat hun betreft geen munitiedepots in het bevingsgebied komen.
Of de centrum-linkse oppositie veel zal bereiken in het debat donderdag is de vraag. Partijen van de coalitie houden hun kaarten voor de borst. De staatssecretaris heeft tot nu weinig harde toezeggingen gedaan. Hij wil geen nieuwe regelingen optuigen omdat dat voor extra vertraging kan zorgen.
Nooit schadeclaim kleine velden toegekend
Van Marum gaat eigenlijk niet over de gaswinning in de kleine velden, dat is de portefeuille van minister Hermans van Klimaat en Groene Groei. Zij liet vorige week weten dat er nog geen besluit is gevallen over een verlening van een concessie van de NAM bij Warffum.
Maar tot nu toe heeft het nieuwe kabinet volgehouden dat er nog wel gas nodig is uit de kleine velden. De Commissie Mijnbouwschade heeft ook nog nooit schadeclaims van gebouwen bij de kleine velden toegekend, omdat er geen verband met die gaswinning is aangetoond.
