Dorpen bezorgd over uitbreiding oefenterrein Marnewaard. ‘We worden gebruikt als het afvoerputje van Nederland’

Defensie heeft mede vanwege de oorlog in Oekraïne behoefte aan meer munitieopslagplaatsen, maar ook aan plekken waar de land- en luchtmacht kunnen trainen en neemt daarom de mogelijkheden van oefenterreinen en strategische objecten zoals havens onder de loep.

De Marnewaard bij Lauwersoog is met 1600 hectare het grootste oefenterrein van Nederland. Het bevat onder meer een compleet dorp waar Defensie stadsgevechten traint. Het ministerie wil onder meer de veiligheidszone rond de schietbaan voor pantservoertuigen van het militair oefengebied Marnewaard met maximaal 700 hectare uitbreiden. Het terrein is ook in beeld als ‘springterrein’, een oefengebied voor zware explosieven.

Omliggende dorpen zien de bui al hangen: laagvliegende jachtvliegtuigen en helikopters, zware ontploffingen, geronk van tanks en het geratel van mitrailleurs. Landelijk zijn er door burgers, belangenorganisaties en overheden 2100 zogeheten zienswijzen ingediend.

Zo ook door de dorpen Vierhuizen, Zoutkamp, Hornhuizen en Lauwersoog. „Vooral de zware explosieven die geluidsoverlast en trillingen in de grond veroorzaken doen hier in Noord-Groningen emoties oplaaien”, schrijft Anneke Augusteijn van Dorpsbelangen Lauwersoog. „Dit doet associaties opwekken met de voormalige aardbevingstrillingen, met schade aan- en waardevermindering van huizen. Uiteraard begrijpen we ook dat het vanuit jullie (Defensie, red.) gezien nodig is om goed te oefenen om te kunnen anticiperen op internationale dreigingen. Maar de uitingen van bezorgde bewoners tijdens de algemene ledenvergadering nemen wij erg serieus. Zo stelde een betrokken bewoner: ‘We worden gebruikt als het afvoerputje van Nederland’.”

,,De mensen in deze omgeving wonen hier omdat rust centraal staat in Nationaal Park Lauwersmeer. Het oefenterrein is buiten de tijden van de oefeningen geopend voor onder anderen de bewoners en voor velen is dit een lievelingsplek om te wandelen en te fietsen.’’

Vierhuizen ligt pal aan De Marnewaard en de Willem Lodewijk van Nassaukazerne. Inwoners voorspellen dat de geluidsoverlast toeneemt. Ook wil Dorpsbelangen Vierhuizen weten wat de gevolgen zijn voor de waarde van de huizen en de leefbaarheid en recreatie.

Lauwersoog heeft wel een vermoeden. „De bewoners hebben zojuist weer te horen gekregen dat het terrein komende maand gesloten is. Dit is al dubbel zo lang als de normale afgesproken gang van zaken. Dit betekent dat we hier een maand lang tussen de geluiden van tanks, van geweren en helikopters verkeren. De extra geluidsoverlast is al behoorlijk incasseren. Als we hier steeds meer en meer en intensiever, en uitgebreider tussen de oorlogsgeluiden moeten zitten dan zakt de kwaliteit van leven voor de bewoners enorm.”

Frederiek Zabel uit Kleine Huisjes maakt zich eveneens zorgen over de gevolgen. „Tot nu toe kan niemand – ook Defensie niet – helder uitleggen wat de impact op het gebied is. En we wonen hier wel aan een gebied dat door Unesco wordt beschermd.”