NAM-directeur Johan Atema tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer. ANP
In plaats van aan allerlei juridische procedures vast te blijven houden, moeten de NAM en eigenaren Shell en ExxonMobil de schadeafhandeling en versterking in het aardbevingsgebied in Groningen simpelweg betalen, vindt de Tweede Kamer.
Eigenlijk moest directeur Johan Atema van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) donderdag in de Tweede Kamer tijdens een hoorzitting uitleg geven over de uitspraken die hij deed in een interview met NRC in mei. Hij zei daarin onder meer dat Groningen net zo veilig is als Friesland of Zeeland en dat in het aardbevingsgebied maar vijftig woningen versterkt hoeven te worden.
Maar in de week waarin de NAM bekendmaakte de laatste drie rekeningen van het rijk voor de versterkingsoperatie tot 60 procent te betalen en de kleine olie- en gasvelden te willen verkopen, waren andere vragen net zo belangrijk.
Zoals waarom de NAM en aandeelhouders Shell en ExxonMobil niet de volledige rekening voor de versterking willen betalen. Verbolgen zijn de Tweede Kamerleden over de harde juridische aanpak van de bedrijven. ,,Vrome woorden hoor ik als het om Groningen gaat’’, zegt Henk Nijboer (PvdA). ,,Maar de daden zijn telkens harde juridische benaderingen.’’
Conflict
De ministeries van Economische Zaken en Klimaat (EZK) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) staan eveneens scherp in het conflict. In een brief aan de Tweede Kamer schreven demissionair ministers Stef Blok (EZK) en Kajsa Ollongren (BZK) zich voor te bereiden op een rechtelijke strijd met de NAM en ‘daarbij geen juridisch middel onbenut te laten’. Woorden die Nijboer in zijn negen jaar als Kamerlid nog nooit gehoord heeft. ,,Ik snap niet hoe u het zover heeft kunnen laten komen.’’
Zover zegt Atema het ook niet te willen laten komen. Van een juridisch gevecht wil hij – evenals president-directeur Marjan van Loon van Shell – niets weten. ,,Ik heb geen behoefte aan procedures. Ik wil er met de overheid uitkomen. De deur staat open’’, zegt Atema.
Dat de NAM niet de volledige factuur betaalt, komt volgens de bedrijven omdat de overheid niet duidelijk maakt waar de NAM voor moet betalen. De facturen die het bedrijf van de overheid krijgt, zijn ,,onduidelijk’’, zegt Atema. De NAM, Shell en ExxonMobil zeggen zich – in tegenstelling tot de overheid – aan de gemaakte afspraken te houden.
Het bedrijf moet simpelweg betalen, vinden de Tweede Kamerleden. ,,Het frustreren en traineren van de NAM en Shell gaat maar door. Is er geen compassie? Dat u zegt: we gaan het gewoon allemaal betalen, in plaats van al die ingewikkeld juridische procedures’’, zegt Alexander Knops (PVV). ,,Je kunt niet zeggen ruimhartig te zijn en tegelijkertijd niet de volledige rekening betalen’’, meent Nijboer.
Atema blijft achter uitspraken staan
Hoezeer de Tweede Kamerleden het ook proberen, blijft Atema achter de uitspraken staan die hij in het interview deed. Toch de reden dat hij vandaag in Den Haag is. Alleen het cijfer vijftig – het aantal woningen dat volgens hem versterkt moet worden – had hij nooit moeten noemen. Dat leidde tot verwarring en dat was niet zijn bedoeling. Getallen zegt Atema dan ook nooit meer te gaan gebruiken in dit dossier. Van de impact die de uitspraak op de bewoners van Groningen had, heeft hij spijt. Ook van Loon vindt het een ,,ongelukkige uitspraak’’.
Dat is niet genoeg voor Sandra Beckerman (SP). ,,We betreuren de ophef, is het enige dat ik hoor. Wat levert dit op? Ik kan ook elke seconde, elke minuut maar een keer uitgeven. Deze tijd kan ik ook besteden aan de mails die ik van wanhopige gedupeerden krijg.’’
