Rijksuniversiteit Groningen, Hanzehogeschool en gemeente Groningen willen 'afstand' met omstreden Confucius Instituut, maar directeur is en blijft in dienst van de universiteit
De Rijksuniversiteit Groningen, de Hanzehogeschool en de gemeente Groningen willen uit het stichtingsbestuur van het Confucius Instituut stappen.
Ze onderzoeken of dat juridisch mogelijk is. ,,Het doel is meer afstand te creëren tussen het Confucius Instituut Groningen en de leden van de stichting, waaronder de RUG’’, laat een woordvoerder weten. ,,De nieuwe wet Toezicht en Bestuur biedt hiervoor mogelijkheden.’’
Aanleiding zijn de antwoorden op CDA-kamervragen van onderwijsminister Van Engelshoven. Ze adviseert de RUG ‘te kiezen voor ontkoppeling van het Confucius Instituut. Dat zou mijns inziens de beste manier zijn om de zorgen over mogelijke aantasting van academische vrijheid, of de schijn daarvan, weg te nemen.’
Maar directeur Xuefei Knoester-Cao van het instituut is en blijft volledig in dienst van de RUG. Dit geldt ook voor vicedirecteur Jan Klerken die als human resources consultant voor de Hanzehogeschool werkt.
Instituut wordt naar gebouw buiten de RUG verplaatst
,,De RUG wil meer afstand creëren tussen het Confucius Instituut en de universiteit’’, zegt de RUG-woordvoerder. ,,De RUG heeft oog voor de zorgen die geuit zijn met betrekking tot de samenwerking met Confucius Instituten. Collegevoorzitter Jouke de Vries heeft daarom twee maanden geleden, mede in zijn rol als jaarvoorzitter van de Stichting Confucius Instituut Groningen, het initiatief genomen om samen met de partners te laten onderzoeken hoe de bestuurlijke relatie van de RUG, de Hanzehogeschool en de gemeente Groningen aangepast kan worden. Tevens is besloten om meer fysieke afstand te creëren door het Confucius Instituut te vestigen in een locatie buiten de RUG.’’
Het instituut zit nu in het bestuursgebouw van de RUG. Het is nog onbekend op welke termijn en naar welke plek het verhuist.
Het instituut geeft taalcursussen en stimuleert naar eigen zeggen de ontwikkeling van Chinees als vak op school om zo de verstandhouding met China te verbeteren. Het instituut valt onder het Office of Chinese Language Council International, de nieuwe naam voor de internationale koepel van Confuciusinstituten.
Confucius Instituten in verband gebracht met censuur en spionage
De instituten zijn zowel in binnen- als buitenland omstreden en worden in verband gebracht met censuur en spionage. In april 2019 stelden CDA-Kamerleden vragen aan de minister. Eén van de vragen was in hoeverre het aanstellen van een hoogleraar bij de RUG met Confucius-middelen diens onafhankelijkheid aantast. De minister antwoordde in juni 2019 dat er geen reden tot zorg was.
Studentenpartijen in de Universiteitsraad keerden zich in februari dit jaar tegen de samenwerking met het instituut nadat bekend werd dat RUG-hoogleraar Chinese taal en cultuur Oliver Moore, wiens salaris deels door het instituut werd betaald, zich aan de Chinese wet moet houden en het imago van China niet mag beschadigen.
Het RUG-bestuur liet vervolgens weten de Chinese bijdrage aan de leerstoel Chinese taal- en letterkunde stop te willen zetten.
Minister Van Engelshoven verwees in haar beantwoording van de Kamervragen ook naar het rapport van onderzoeksinstituut Clingendael uit 2020. Het meldt dat ‘er sprake is van politieke beïnvloeding door China in hoger onderwijs en wetenschap in Nederland’.
