,,Hier is 24 uur per dag leven.'' Foto: Corné Sparidaens
Sluit een zaak in Groningen, dan neemt doorgaans een koffietentje of een ijssalon er zijn intrek. Die vestigen zich ook op het Zuiderdiep, maar één type zaak is daar sterker vertegenwoordigd: de kapperszaak. Telt u even mee? ,,Hoe kan dat in godsnaam uit?’’
Hij heeft een oud winkeltje, dat zijn schoonvader begon in 1960. Het Bootcentrum heet het. ,,Mijn schoonvader was zeilmaker en verkocht alles voor aan boord, van buitenboordmotoren tot touw tot schipperstruien. De watersport kwam op in die tijd en het Zuiderdiep was een beetje shabby. De buitenboordmotoren kon je gewoon uitproberen op de stoep’’, zegt eigenaar René van Bommel (62).
Hij nam de winkel in 1997 over en zag niet alleen zijn zaak veranderen — in een nautische kledingwinkel —, maar ook het Zuiderdiep. En eerlijk is eerlijk, zegt Van Bommel: ,,Het is hier mooier geworden. Het Zuiderdiep was vroeger rommelig. Er zat een drugscafé hier vlak naast, dat is dichtgegaan. Met De Herbivoor en de Japanner en café Buckshot hier om me heen is het een straat met hoogwaardige horeca geworden, ja, het is beetje een boulevard!’’
''Het Zuiderdiep was shabby, maar is een boulevard geworden.'' Foto: Corné Sparidaens
Hij vindt het jammer dat er niet meer kleding- en schoenenzaken te vinden zijn, hij mist de antiekzaken waar het Zuiderdiep bekend om stond en die hun klanten voor speciale lampjes doorverwezen naar zijn winkel. ,,Nu ben ik een eenling tussen de terrassen.’’
En tussen de kapsalons.
,,Mijn mond valt open van de hoeveelheid kappers. Hoe kan dat in godsnaam uit met die huurprijzen? Ik heb er lang over gedaan om hier een rendabele winkel van te maken, maar ik heb dan ook geen last van die huren van hier tot Tokio. Hoe doen al die kappers dat?’’ vraagt Van Bommel zich af.
Van place to buy naar place to be
Rense Alserda van Kapsoones. Foto: Corné Sparidaens
Kapper Rense Alserda (64) staat in zijn kapsalon Kapsoones 2 aan het Zuiderdiep te knippen. Meneer en mevrouw Bats (89 en 86 jaar, ‘geen voornamen alsjeblieft’) komen aan gekuierd voor hun knipbeurt van eens in de vijf of zes weken. Meneer gaat in de stoel zitten bij kapper Thomas, mevrouw bij Alserda. Ze kennen elkaar al jaren, van Alserda’s eerste kapsalon in de Folkingestraat, Kapsoones 1, die sinds zaterdag voorgoed is gesloten.
,,Eerst waren we bij kapper Cats’’, zegt mevrouw Bats. Het is de kapsalon in de Folkingestraat waar Alserda van zijn 17de tot zijn 27ste werkte. Toen hij na kappersavonturen in Australië en Londen terugkeerde naar Groningen, opende hij Kapsoones. Het was in de zomer van 1989, de Folkingestraat zou zich enkele jaren later — met de komst van de Werkmanbrug alias Museumbrug in 1994 — ontwikkelen tot een drukke winkelstraat.
,,Ik hield de mensen op straat aan om ze te knippen’’, herinnert Alserda zich.
Hij had een bellenblaasmachine in zijn kapsalon staan, er hing een discolamp, luide muziek klonk en de klanten wisten de zaak gemakkelijk te vinden. Hij breidde uit met onder meer twee kapsalons aan het Zuiderdiep en ging daarnaast in het vastgoed. Nu hij 64 is, wil hij het kalmer aan doen, vandaar dat hij zijn eerste en kleinste zaak van de hand heeft gedaan.
De twee aan het Zuiderdiep blijven. Dat daar steeds meer kapsalons verrijzen, noemt hij een verschraling van de binnenstad. ,,Maar ja, de gemeente Groningen wil geen leegstand. De binnenstad verandert van een place to buy in een place to be.’’
‘Het slingert overal van de fietsen’
En of die binnenstad verandert, zeggen meneer en mevrouw Bats. Meneer Bats is geboren in de kapperszaak waar hij zich nu laat knippen. Hij had er later een winkel waar alles voor in de tuin te koop was, van zaden tot bloempotten. ,,Het was ontzettend gezellig, iedereen kende elkaar.’’
Het echtpaar gaf er in 1986 de brui aan, omdat het aantal klanten afnam. Door het verkeerscirculatieplan konden auto’s minder gemakkelijk de binnenstad in. Ze verkochten de zaak en togen met hun jonge kinderen naar Tasmanië. Ze bleven er drie jaar en hadden het er heerlijk, zegt mevrouw Bats. Maar ze misten de reuring en de cultuur van Europa, van Groningen.
Drukte op het Zuiderdiep. Foto: Corné Sparidaens
Terug in de stad vonden ze hun weg, maar die sfeer van weleer — die vinden ze niet meer terug. Die raken ze steeds meer kwijt. ,,Er rijdt geen bus meer naar het centrum, met de auto kunnen we er nauwelijks komen. De stad heeft veel te veel studenten, je hoort geen Nederlands meer op straat. Het slingert overal van de fietsen’’, moppert mevrouw Bats. Toch blijven zij en haar echtgenoot naar het Zuiderdiep gaan. Ze kunnen niet anders. ,,We moeten twee keer per week over het Zuiderdiep.’’
Het aantal kapsalons is er groot, vindt zij.
Heel vroeger, in de jaren 30, toen zaten er nog veel meer kapperszaakjes, weet Alserda. ,,Allemaal eenpitters.’’
Nog twee of drie antiekzaakjes telt het Zuiderdiep, een tweedehands tassenwinkel en een dito kledingzaak. Café Overstag staat te koop, de Weeva viert z’n 152ste verjaardag en de feestwinkel Firma Mulder gaat ook al meer dan 100 jaar mee.
Thom Mulder (61) zwaait er nu 20 jaar de scepter. ,,Vroeger zat het Zuiderdiep vol met antiekzaken, seksshops en cafetaria’s. Het was een beetje achenebbisj.’’
Hij herinnert zich de lampenzaak, de platenzaak, de schoenenzaak, naaimachinezaak Zijlstra en een aantal kledingwinkels die in de loop der jaren verdwenen. ,,Daarvoor in de plaats kwam horeca. En kappers. Er is weinig detailhandel over, helaas. Maar het Zuiderdiep is wel veel mooier geworden.’’
IJs te koop aan het Zuiderdiep. Foto: Corné Sparidaens
Asian streetfood, koffietentjes en.... kapsalons
Tabaksspeciaalzaak Homan sloot in 2018 voorgoed de deuren, het Amsterdams Broodjeshuis volgde anderhalf jaar later. Er verschenen Aziatische eettentjes. Ook steeds meer koffiezaken maakten hun entree. ‘’Coming soon: Zizi Coffee’’, meldt een groot raamplakkaat, een paar panden naast pizzeria Da Carlo die sinds 1981 zo heet — aan de zijde van bioscoop Pathé.
Mexicaans restaurant Four Rose’s zetelt al 40 jaar op de hoek van de Oosterstraat, het proeflokaal van Hooghoudt opende in 1969 z’n deuren aan het Zuiderdiep en het Nieuwsblad van het Noorden-pand verliest nooit z’n grandeur, evenmin als de Faun waarin kledingwinkel H&M is gevestigd.
Daartussenin is het een komen en gaan van kapsalons.
Sommigen zitten er lang, zoals Lucky Look en Agnes B Haardesign. Anderen zien net het levenslicht, zoals Mo’s barbershop, kapper Keita en Sharm Barbershop & Hairsalon.
Hoeveel kapsalons het Zuiderdiep telt?
Inclusief de Hairextensions Beautique zijn het er 14. En misschien is het er morgen eentje meer.
Kapsalons
In 2007 telde Nederland 17.000 kapsalons, in 2022 liep dat aantal op naar 32.000, becijferde onderzoeksbureau Marktdata.nl. ,,Grote kapsalons dalen in aantal, het aantal zzp’ers stijgt’’, zegt onderzoeker Han van Es. ,,De branche uiterlijke verzorging blijft jaar op jaar groeien.’’ Hoeveel kapsalons de stad Groningen telt, heeft hij niet direct paraat. Het Zuiderdiep telt volgens hem 9 bij de Kamer van Koophandel geregistreerde kapsalons.
Eigenaar Mikel Derdi (30) uit Albanië heeft 16 jaar kapperservaring en opende Sharm een kleine vijf maanden geleden. Samen met zijn vrouw heeft hij naar eigen zeggen de eerste barbershop waar ook vrouwen terechtkunnen. Hij knipt en scheert de heren, zijn vrouw ontfermt zich over de dames.
Sharm is zes dagen per week geopend en zetelt in een grote zaak. De huurprijs is hoog, zegt Derdi, maar hij is optimistisch over de toekomst. ,,We groeien en we zitten op een plek waar 24 uur per dag leven is. Middenin de stad, tussen de horeca en de bus stopt voor de deur.’’
Hij heeft geen idee hoeveel kapperszaken het Zuiderdiep telt.
Coen Peters (41) die bij hem in de stoel zit, is verbaasd over het aantal. ,,Deze is de beste’’, zegt hij. ,,Ik ken hem van toen hij nog knipte bij De Zwarte Raaf in de Folkingestraat en voor het eerst van m’n leven ging ik tevreden met mijn nieuwe kapsel naar huis.’’
Volgens Peters gaat het in een kapsalon behalve om de kappersvaardigheden om het contact met de kapper. ,,Ik zit hier een uur, dan heb ik geen zin in de machocultuur die in veel barbershops gangbaar is. Hier is het prettig en dat maakt het plaatje compleet.’’
Voor knippen en trimmen is Peters 61 euro kwijt. Hij komt eens per maand bij Sharm.
Senait Kloosterman (26) nam de misschien wel kleinste kapsalon van de stad vier jaar geleden over, nadat ze er kort had gewerkt. Lucky Look bestaat 26 jaar.
Kloosterman weet dat het Zuiderdiep veel kapperszaken telt. Haar klanten beginnen er steevast over. ,,Mij maakt het niet uit, want iedere kapsalon werkt op z’n eigen manier”, zegt Kloosterman.
Bij haar in de stoel zit Ellis de Vries (51) die altijd naar Lucky Look gaat, omdat ze het prettig vindt altijd door dezelfde kapper geknipt te worden. Ze betaalt 32,95 euro voor haar nieuwe kapsel.
Mo’s Barbershop
Mohammed Khdeis (26) uit Syrië opende zijn zaak drie maanden geleden. Hij rekent 25 euro voor ‘haar en baard’. Alleen knippen kost 15 euro.
Dat hij zich omringd weet door tal van andere kappers deert hem niet, want hij heeft klanten genoeg. ,,Tuurlijk loopt het goed’’, zegt hij.
