Wie heeft er niet als nachtbraker voor het luikje gestaan? Het Amsterdams Broodjeshuis in Groningen is niet meer

Ze wist het al een poosje, maar dat neemt niet weg dat Anneke Berghuis het betreurt dat ‘haar’ zaak nu voorgoed verleden tijd is. ,,Ik vind het natuurlijk heel erg, ik heb het Broodjeshuis 32 jaar gehad.’’

Het Amsterdams Broodjeshuis, kleine zaak aan het Gedempte Zuiderdiep in Groningen. Bekend om zijn broodjes tartaar en uitsmijters overdag, berucht om zijn nachtelijke rol als trekpleister van de stad, wanneer taxichauffeurs, kroeglopers en agenten een kippetje of een karbonade bij het loket bestelden en even later uit de automaat trokken.

Afgelopen dinsdag is de zaak leeggehaald, zoals dat heet. De klad zat erin, de loop was eruit.

,,Mijn hele leven ligt daar’’, zegt theaterrecensent en presentator Jacques d’Ancona met gevoel voor romantiek. ,,Het Broodjeshuis was een onderkomen waar je de beste uitsmijters van de stad at, de beste erwtensoep ook.’’

Waar Anneke Berghuis de scepter zwaaide. ,,Ze stond prachtig opgemaakt en goed gekleed een beetje opzij van de toonbank toezicht te houden, glorieus en toegankelijk. Ooit is ze de koningin van het Zuiderdiep gedoopt. Ze kocht in bij de beste leveranciers. Wij spraken niet van het Amsterdams Broodjeshuis, wij gingen naar Anneke’’, zegt d’Ancona.

Met wij bedoelt hij tout Groningen. ,,Rommelige mensen en heel sjieke mensen, heel Groningen ontmoette elkaar daar, van ondernemers tot voetballers en artistiekelingen. Als je de deur opendeed, dan zaten er bekenden, kon niet missen.’’

Het was een plek waar je je thuis en welkom voelde, waar je waar kreeg voor je geld, memoreert d’Ancona. ,,Anneke afficheerde haar zaak met ‘slordig belegde broodjes’. Er werd niet bezuinigd op een plakje rosbief. Mijn vader noemde dat ‘heel goed gemeubileerd’. Ja, het was er royaal.’’

Zes jaar geleden hield Anneke het voor gezien, ze was toen 71 jaar. ,,Mijn opvolgster verwijderde direct de nachtautomaten, zonde natuurlijk. En er veranderde wel meer.’’

Ze blikt terug op een machtige tijd. ,,Ik nam het Broodjeshuis over van meneer Schmink, geen idee hoe lang hij het al had. Ik huurde het van Sjoerd Kooistra. Tussen de middag kwamen er advocaten en notarissen, het was altijd heel gezellig.’’

De nachtelijke uren van het Broodjeshuis liet ze over aan Maurits, die in de volksmond wel de eenarmige bandiet werd genoemd, omdat hij met een oud model kunsthand door het leven ging. ,,Soms met Koninginnedag of op 28 augustus werkte ik ‘s nachts wel eens met Maurits. Mooie tijd’’, zegt ze. ,,Vreselijk dat het weg is, het was een begrip. Maar het is geweest. Ik had al afscheid genomen.’’

Het Zuiderdiep is met de sluiting van het Amsterdams Broodjeshuis wederom een markant punt armer. Ruim anderhalf jaar geleden ging ook al tabaksspeciaalzaak Homan dicht.

Het pand van het Broodjeshuis heeft een nieuwe huurder. Wat die ervan maakt, is nog ongewis. Het pand heeft een horecabestemming.